Αιολικά, γιατί να είναι ΑΠΕ.... (....????)
(για όποιον ενδιαφέρεται....)
Τα μέταλλα Πρασεοδύμιο (Pr), το Νεοδύμιο (Nd), το Τέρβιο (Tb) και το Δυσπρόσιο (Dy) είναι τα στοιχεία σπανίων γαιών (REE) που χρησιμοποιούνται στην τεχνολογία των ανεμογεννητριών και τα οποία προέρχονται από διάφορες εξορύξεις ανά τον κόσμο.. Η Χρήση των σπάνιων γαιών δεν περιορίζεται μόνο στις ανεμογεννήτριες, αλλά βρίσκουν ευρύτατη γκάμα εφαρμογών στην βιομηχανία....
Τα Πρασεοδύμιο (Pr) και το Νεόδμιο (Nd), εμπορικά ανακτώνται από Μοναζιτική άμμο (φωσφορικό ορυκτό των σπανίων γαιών ή αλλιώς λανθανιδών για όσους διατηρούν βιβλία ορυκτολογίας... ) και από τον Βαστανίτη με διαδικασίες εκχύλισης και τεχνικές ανταλλαγής ιόντων. Η μοναζιτική άμμος (μοναζίτης) προέρχεται κυρίως από Ινδία, Βραζιλία, Αυστραλία, Μαδαγασκάρη και Νότια Αφρική....
Το Τέρβιο (Tb) περιέχεται σε πολλά ορυκτά, όπως ο κερίτης, ο γαδολινίτης, ο μοναζίτης, το ξενότιμο και ο ευξενίτης. Οι κύριες χώρες εξόρυξης και προέλευσης, είναι η Κίνα, οι ΗΠΑ, η Ινδία, η Κεϋλάνη, η Βραζιλία, και η Αυστραλία...
Μεγάλο μέρος της παγκόσμιας ποσότητας Δυσπρόσιου (Dy) εξορύσσεται από κοιτάσματα αργίλου στη νότια Κίνα υπό εξαιρετικά επιβλαβείς για το περιβάλλον συνθήκες... Χρησιμοποιείται για την παραγωγή μόνιμων μαγνητών αλλά και ως βασικό συστατικό των ανεμογεννητριών και των ηλεκτρικών αυτοκινήτων.
Παραδόξως, σύμφωνα με σχετικά ρεπορτάζ και δημοσιεύσεις το Δυσπρόσιο θεωρείται από "κάποιους" κρίσιμο υλικό για την "ενεργειακή μετάβαση" και την "πράσινη μετάβαση".... Βέβαια για ποια "μετάβαση" μπορεί να ομιλεί κάποιος, όταν τα συστατικά αυτά προέρχονται από τεράστια ορυχεία και εξορύξεις που καταστρέφουν τον φυσικό χώρο και τα τοπία του κόσμου ενώ εξορύσσονται σε περιβαλλοντικές και εργασιακές συνθήκες απαράδεκτες και άθλιες (πολλές άγνωστες και μη δημοσιεύσιμες καθότι οι κανόνες ούτε υπάρχουν και όπου υπάρχουν παραβιάζονται )...
Σε αντίθεση με ότι υποδηλώνει το όνομα, οι σπάνιες γαίες (REE) είναι άφθονες στον φλοιό της γης. Το ζήτημα είναι ότι έρχονται σε χαμηλές συγκεντρώσεις σε ορυκτά, και ακόμη όταν εντοπιστούν, είναι δύσκολο να διαχωριστούν από άλλα στοιχεία, κάτι που τα κάνει «σπάνια», μέσα από πολύπλοκες χημικές βιομηχανικές διαδικασίες που και αυτές εκπέμπουν ρύπους στο περιβάλλον....
Ίσως αυτά τα στοιχεία να παίρνουν το όνομά τους ("σπάνιες γαίες") επειδή όντως σπάνια συζητιούνται, παρόλο που τα πάντα, από το iPhone μέχρι τους ηλεκτρικούς κινητήρες και τα φώτα LED χρησιμοποιούν σπάνιες γαίες... Ένα τυπικό ηλεκτρικό αυτοκίνητο απαιτεί εξαπλάσιες εισροές ορυκτών συστατικών από ένα συμβατικό αυτοκίνητο, ενώ μια χερσαία εγκατάσταση αιολικής ενέργειας απαιτεί εννέα φορές περισσότερους ορυκτούς πόρους από ένα παρόμοιου μεγέθους εργοστάσιο παραγωγής ενέργειας με φυσικό αέριο (https://www.iea.org/.../the-role-of-critical-minerals-in...)...
Το Πρασεοδύμιο (Pr) και το Νεόδμιο (Nd) χρησιμοποιούνται για την παραγωγή μόνιμων μαγνητών υψηλής αντοχής, αξιοπιστίας και μείωσης κόστους συντήρησης... Η μοναδική αντοχή, το μικρό βάρος και η αξιοπιστία αυτών των μαγνητών είναι το κλειδί για την εφαρμογή τους σε υβριδικά, ηλεκτρικά οχήματα και ανεμογεννήτριες. Το Τέρβιο χρησιμοποιείται στον μόνιμο μαγνήτη της γεννήτριας της τουρμπίνας, όπου μπορεί να αντικαθιστά το Δυσπρόσιο (Tb)..
Μελέτες έχουν δείξει ότι η μακροχρόνια έκθεση σε σπάνιες γαίες (REE) μπορεί να προκαλέσει λευκοπενία (σημαίνει μείωση του αριθμού των λευκοκυττάρων κάτω από τα φυσιολογικά όρια), να αυξήσει τη δραστηριότητα της τελομεράσης στα ανθρώπινα μονοκύτταρα του περιφερικού αίματος και ακόμη να οδηγήσει σε λέμφωμα και λευχαιμία... (Βλ.: Bai, Y.; Long, C.; Hu, G.; Zhou, D.; Gao, X.; Chen, Z.; Wang, T.; Yu, S.; Han, Y.; Yan, L. Association of blood chromium and rare earth elements with the risk of DNA damage in chromate exposed population. Environ. Toxicol. Pharmacol. 2019, 72, 103237.
και Yu, L.; Dai, Y.; Yuan, Z.; Li, J. Effects of rare earth elements on telomerase activity and apoptosis of human peripheral blood mononuclear cells. Biol. Trace Elem. Res. 2007, 116, 53–59).
Δεν ξεχνάμε βέβαια και τον χαλκό ο οποίος είναι απαραίτητος για την καλή λειτουργία και απόδοση των ανεμογεννητριών. Το μέταλλο παίζει κεντρικό ρόλο στην εσωτερική λειτουργία της γεννήτριας, γειώνει τους πύργους από κεραυνούς και μεταφέρει το ηλεκτρικό ρεύμα όπου χρειάζεται.
Για παράδειγμα, μια ανεμογεννήτρια 3MW μπορεί να περιέχει έως και 4,7 τόνους χαλκού με το 53% να προέρχεται από το καλώδιο και την καλωδίωση, το 24% από τα εξαρτήματα του στροβίλου/παραγωγής ενέργειας (τουρμπίνας), το 4% από τους μετασχηματιστές και το 19% από τους μετασχηματιστές στροβίλου. Τα χερσαία αιολικά πάρκα χρησιμοποιούν περίπου 7.766 λίβρες χαλκού ανά MW κατά μέσο όρο..(!!!!!!.....)..
Ο χαλκός μετά το πέρας λειτουργίας των ανεμογεννητριών είναι από τα πρώτα ανακυκλώσιμα υλικά... Οι μεγαλύτεροι παραγωγοί χαλκούχων ορυκτών, είναι οι ΗΠΑ, ο Καναδάς, η υποσαχάρια και η Ν. Αφρική, η Χιλή, το Μεξικό, η Ρωσία, οι Σκανδιναβικές χώρες, η Ιαπωνία, η Κούβα, το Περού, η Σερβία, η Τουρκία και άλλες με λιγότερες ποσότητες...
Θα ήταν υπεκφυγή να πούμε ότι η Αιολική ενέργεια στο μέτρο που της αναλογεί δεν εξαρτάται από την παραγωγή χαλκού, επομένως και τις εξορύξεις των χαλκούχων μεταλλευμάτων ανά τον κόσμο (περί τα 13 στο σύνολό τους).. Εδώ να πούμε ότι η παγκόσμια ζήτηση για χαλκό συνεχίζει να αυξάνεται, ως αποτέλεσμα της αυξανόμενης ανάγκης για τα αιολικά και τα φωτοβολταϊκά, αλλά και την παραγωγή ηλεκτρικών οχημάτων, ώστε πολλοί ενδιαφερόμενοι της εξορυκτικής βιομηχανίας να αναζητούν πιθανές πρόσθετες επενδυτικές ευκαιρίες.
Με τα παραπάνω, γίνεται αντιληπτό ότι την κάθε επένδυση.., συνήθως την παρατηρούμε από ένα στάδιο και μετά της διαδικασίας.... (βλέπουμε το έργο από τη μέση χανοντας την αρχή....)
Για τα αιολικά για παράδειγμα, ασχολούμαστε με τις επιπτώσεις στο περιβάλλον, από την ώρα που ξεκινά η κατασκευή ενός αιολικού πάρκου μέχρι και το πέρας του λειτουργικού του χρόνου... (15 ή και έως 20 με 25 χρόνια....).. Εάν όμως προσέξουμε και τι συμβαίνει με τις πρώτες ύλες κατασκευής του εξοπλισμού και καθενός από τα εξαρτήματα, τα πράγματα δείχνουν μια διαφορετική εικόνα την οποία δύσκολα έως καθόλου την αποκαλείς "φιλική προς το περιβάλλον"... ξεκινώντας αρχικά από τα γιγαντιαία ορυχεία εξόρυξης που αλλοιώνουν ολόκληρες περιοχές του κόσμου, με άκρως δαπανηρή την προσπάθεια αποκατάστασης του τοπίου, γεγονός που οδηγεί στην εγκατάλειψή τους μετά την εξάντληση των γήινων πόρων... και στην νέκρωση ολόκληρων επαρχιών..., χωρίς να συνυπολογίσουμε τις κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις...
Παύεις να την αποκαλείς ΑΠΕ, καθότι δεν μπορεί να είναι ανανεώσιμη πηγή, όταν χρησιμοποιεί γήινους φυσικούς πόρους (ορυκτές ύλες) μη ανανεώσιμους και δημιουργεί μη αποκαταστάσιμα φυσικά τοπία.....
Μάλλον να βαφτίζονταν "Αιολική Βιομηχανία"..." σκέτο"..., ούτε "Πάρκο" (πάρκο είναι άλλο πράγμα...), ούτε "Ανανεώσιμη"...
Έχουμε υιοθετήσει και δεχθεί ένα προκλητικό και εξοργιστικό παράδοξο....
"...δεχόμαστε ότι η κλιματική αλλαγή αποτελεί μια δυσάρεστη και άγνωστης διάρκειας περιβαλλοντική μεταβολή, την οποία σπεύδουμε να την ανακόψουμε με επινοήσεις όπως οι "πράσινες και ενεργειακές μεταβάσεις" οι οποίες την επιδεινώνουν και την επιταχύνουν ακόμη περισσότερο, καθότι οι νεο-βαφτισμένες ως "πράσινες πολιτικές" προωθούνται επιλεκτικά με επιχειρηματικά και κερδοσκοπικά κριτήρια σε ένα πλαίσιο διαπλοκής με τις πολιτικές ηγεσίες κρατών οι οποίες ηγεσίες από την πλευρά τους τις επιδοτούν πλουσιοπάροχα.., όταν είναι σαφές "επιστημονικά" ότι συνδέονται με επιπτώσεις που προσθέτουν νέα προβλήματα στην ήδη φθίνουσα περιβαλλοντική κατάσταση κατά τόπους και στον πλανήτη..."..
Το εξοργιστικό, εκτός του περιβαλλοντικού, είναι ότι οι επιδοτήσεις των πράσινων επενδύσεων προέρχονται από την φορολογία των πολιτών (Βλ. ΕΕ)..., ο οποίος πολίτης δεν ερωτάται εάν και κατά πόσον συμφωνεί... Το κόλπο της "διαβούλευσης¨ουδέποτε έπιασε τόπο... Αυτό που θέλουν τελικά το κάνουν, και όπου θέλουν... Για τα μάτια του κόσμου γευόμαστε μικροαλλαγές...
Σ. Σεκλιζιώτης
ΦΩΤΟ: μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα εξορυκτικών δραστηριοτήτων "σπάνιων γαιών" και "χαλκού" από τις ΗΠΑ, την Κίνα και τη Χιλή, οι οποίες είναι μεν αναγκαίες, χωρίς όμως να τις θεωρούμε φιλικές στο περιβάλλον, αλλά ούτε τις συσκευές, τους εξοπλισμούς και τα διάφορα βιομηχανικά προϊόντα που βασίζουν τις λειτουργίες τους στις σπάνιες γαίες..... Τα αιολικά είναι ένα από αυτά τα προϊόντα...
Πηγή: Stamatis Sekliziotis