ΑΛΦΑΒΗΤΆΡΙΟ: ΠΑΓΙΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΚΑΘΕ ΒΙΩΣΙΜΟΥ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΙΣΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ

ΜΕΡΙΚΟΊ ΣΥΝΟΠΤΙΚΟΊ ΣΥΛΛΟΓΙΣΜΟΊ ΠΕΡΊ ΠΆΓΙΩΝ ΚΡΙΤΗΡΊΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΌΝΤΩΝ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΎN ΤΟ ΚΡΆΤΟΣ, ΤΗΝ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΉ, ΤΗΝ ΔΙΕΘΝΉ ΠΟΛΙΤΙΚΉ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΊΑ

Α. ΜΕΡΙΚΑ ΘΟΥΚΥΔΙΔΕΙΑ ΑΞΙΏΜΑΤΑ ΤΑ ΟΠΟΊΑ ΌΠΟΙΟ ΚΡΑΤΟΣ ΠΑΡΑΒΛΈΨΕΙ ΠΑΘΑΊΝΕΙ ΖΗΜΙΈΣ ή «ΑΠΟΘΝΉΣΚΕΙ».

Θουκυδίδης. Διάλογος Μηλίων-Αθηναίων (εδ. 89-116)

(εδάφιο.89). Αθηναίοι: α) υπαινίσσονται πως δίκαια έχουν την ηγεμονία β) υποδεικνύουν το γεγονός πως κάθε πλευρά έχει την δική της αντίληψη περί δικαίου-δικαιοσύνης και γ) ρητά προειδοποιούν τους Μήλιους πως «όταν υπάρχη ίση δύναμη για την επιβολή του, κι ότι, όταν αυτό δεν συμβαίνη, οι δυνατοί κάνουν όσα τους επιτρέπει η δύναμή τους κι οι αδύναμοι υποχωρούν κι αποδέχονται».

(Εδάφιο 97). Αθηναίοι: «λόγια που να στηρίζονται στο δίκαιο δεν λείπουν από κανένα. … όσοι (όμως) διατηρούν την ελευθερία τους το χρωστούν στη δύναμή τους».

(εδάφιο 103). Αθηναίοι: «Η ελπίδα, παρηγοριά την ώρα του κινδύνου, όσους την έχουν από περίσσια δύναμη κι αν τους βλάψει δεν τους καταστρέφει όσοι όμως, στηριγμένοι πάνω της, τα παίζουν όλα για όλα (γιατί απ’ τη φύση της είναι σπάταλη), μονάχα όταν αποτύχουν την γνωρίζουν».

Κατάληξη: (εδάφιο 114). «άρχισαν αμέσως τις εχθροπραξίες, κι αφού μοίρασαν τη δουλειά στα στρατιωτικά τμήματα της κάθε πόλης έζωσαν κυκλικά με τείχος τους Μηλίους … έγινε μάλιστα και κάποια προδοσία ανάμεσα στους Μηλίους … (οι Αθηναίοι) σκότωσαν όσους Μηλίους ενήλικούς έπιασαν, κι έκαμαν δούλους τα παιδιά και τις γυναίκες. Το νησί το αποικίσανε οι ίδιοι στέλνοντας αργότερα πεντακόσιους αποίκους».

Β. Δέκα αρχές απόρροια της ανάλυσης του (Θουκυδίδειου) Kenneth Waltz

1. Η έλλειψη ρυθμιστικής εξουσίας στο διεθνές σύστημα παίζει καθοριστικό ρόλο στη συμπεριφορά των κρατών και στη σταθερότητα ή στην αστάθεια του διεθνούς συστήματος (άναρχο διεθνές σύστημα).
2. Καθώς απουσιάζει η υπερκρατική εξουσία, η οποία θα μπορούσε να ρυθμίζει τον ανταγωνισμό, οι σχέσεις των κρατών είναι κατά βάση ανταγωνιστικές και πολλές φορές συγκρουσιακές (ανταγωνιστικό διεθνές σύστημα).
3. Τα κράτη σε ένα τέτοιο ανταγωνιστικό σύστημα πρέπει από μόνα τους να μεριμνήσουν για την ασφάλειά τους (αρχή της αυτοβοήθειας).
4. Τα κράτη στο άναρχο διεθνές σύστημα αναγκάζονται να λάβουν μέτρα, για να αυξήσουν την ασφάλειά τους. Τα μέτρα αυτά όμως μειώνουν την ασφάλεια των άλλων. Αυτό ανατροφοδοτεί την ανασφάλεια και τον ανταγωνισμό. Αυτό είναι το γνωστό «δίλημμα ασφάλειας».
5. Τα κράτη είναι οι βασικοί δρώντες στο διεθνές σύστημα άρα και η βασική μονάδα ανάλυσης των διεθνών σχέσεων (κρατικοκεντρικό διεθνές σύστημα). [οι διεθνικοί δρώντες είναι εγαλειακού χαρακτήρα μέσα στην στρατηγική των κρατών και οι διεθνείς θεσμοί εξ ορισμού και αναπόδραστα (λόγω υψηλών αρχών διεθνούς δικαίου, είναι εξαρτημένες μεταβλητές των κρατών και μάλιστα των ισχυρών]
6. Τα κράτη επειδή είναι «ευαίσθητα στο κόστος» έχουν κάθε λόγο να συμπεριφέρονται ορθολογικά. Τα λάθη τιμωρούνται (αρχή του ορθολογισμού).



7. Κυρίαρχος στόχος του κράτους είναι η κατοχύρωση της ασφάλειάς του, δηλαδή η επιβίωση, η διατήρηση της εδαφικής κυριαρχίας και της εθνικής ανεξαρτησίας/αυτονομίας (βασικό εθνικό συμφέρον).
8. Τα κράτη επιδιώκουν να αποκτήσουν «ισχύ», η οποία είναι το κύριο «νόμισμα» στη διεθνή πολιτική (επιδίωξη ισχύος).
9. Σε ένα ανταγωνιστικό διεθνές σύστημα τα κράτη έχουν κίνητρο να εξισορροπήσουν τους αντιπάλους τους (στρατηγική εξισορρόπησης), για να αυξήσουν την ασφάλειά τους.
10. Οι μεμονωμένες προσπάθειες που καταβάλλουν τα κράτη να εξισορροπήσουν τους αντιπάλους τους, συμβάλλουν στη δημιουργία ενός αυτορυθμιζόμενου συστήματος ισορροπίας δυνάμεων που με τη σειρά του δύναται να συμβάλλει στη διατήρηση της ειρήνης (αρχή της ισορροπίας ισχύος).

Γ. ΈΝΟΠΛΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ κάθε κράτους

[Βλ. Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΕΝΟΠΛΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ ΣΤΟΝ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΚΟΣΜΟ ΚΑΙ ΟΙ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΣΠΟΥΔΕΣ]

• Αναπόσπαστο μέρος της κοινωνικοπολιτικής ιεραρχίας.
• Ένοπλες Δυνάμεις: Θεσμός ελευθερίας καθότι υπερασπίζεται την εξωτερική ασφάλεια που συνιστά την συλλογική ελευθερία κάθε κοινωνίας.

Δ. ΤΟΥΡΚΟΣ ΑΡΧΗΓΟΣ ΤΟΥ ΝΑΥΤΙΚΟΥ ΜΕΤΙΝ ΑΤΑΣ (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2008):

«Εκτιμώ ότι η Ανατολική Μεσόγειος θα καταστεί εστία προστριβών και συγκρούσεων, επειδή προσεχώς θα αποκτήσει σπουδαιότητα. Λόγω των πετρελαίων που διαθέτει, θα μετατραπεί σ’ ένα δεύτερο Κόλπο. Η Τουρκία πρέπει να επαγρυπνεί και να αντιδράσει».

[Κείται μπροστά μας ή επέρχεται ενώ η Αθήνα εδώ και χρόνια είναι αποστασιοποιημένη και η Λευκωσία κινείται ταχύρρυθμα προς την κατεύθυνση κατάργησης της Κυπριακής Δημοκρατίας και ένταξής της στον χώρο επιρροής των τούρκων νέο-ισλαμιστών. Ταυτόχρονα οι Έλληνες φορείς επιστημονικών τίτλων παραμιλούν με όρους ιδεολογημάτων και θεωρημάτων της εποχής των δουλοπαροίκων ακυρώνοντας κάθε δυνατότητα χάραξης και εφαρμογής εθνικής στρατηγικής]

[Ο εφησυχασμός των Ελλήνων συνεχίστηκε και μετά την κυκλοφορία των βιβλίων «Στρατηγικό βάθος» και «Εναλλακτικές Κοσμοθεωρίες» του Αχμέτ Νταβούτογλου ο οποίος δεν αφήνει κανένα περιθώριο αμφιβολίας για τους στρατηγικούς σκοπούς των νέο-ισλαμιστών αλλά και για τον ισλαμικό φονταμενταλισμό του συγγραφέα. Όσοι διαβάζουν το «Εναλλακτικές κοσμοθεωρίες» σίγουρα απορούν και θα διερωτώνται για την φορά κίνησης του νεο-ισλαμικού τουρκικού κράτους]

Ε. ΕΘΝΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ – ΑΛΦΑΒΗΤΑΡΙΟ ΠΟΥ ΔΕΝ ΗΞΕΡΕ ΤΟ «ΠΟΛΙΤΙΚΟ» ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΤΩΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΩΝ ΔΕΚΑΕΤΙΩΝ

ΒΑΣΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

Κοινωνικοπολιτικός και ηθικός κατακερματισμός του κόσμου που αποκλείει εκ προοιμίου την ύπαρξη μιας νομιμοποιημένης διεθνούς εξουσίας και λήψεως αποφάσεων για τις αξιώσεις διεθνούς αλλαγής και επιβολής ειρηνικής επίλυσης των διαφορών – γνωστά αυτά τα προβλήματα αποτελεσματικότητας του ΟΗΕ και ιδ. του Συμβουλίου Ασφαλείας πλην άγνωστα στην Ελλάδα.

ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΣΤΗΜΑ

Κόσμος συλλογικών οντοτήτων βαθύτατης ετερότητας που δημιουργεί ένα κόσμο βαθύτατα ετερογενή, ανομοιογενή και ανομοιόμορφο.

• κόσμος διακριτών κοινωνιών,
• διακριτών κρατών,
• διακριτών συστημάτων θεμελιωδών κοσμοθεωρητικών παραδοχών
• διαφορετικών συλλογικών ηθικών δομών
• διαφορετικών ηθικοκανονιστικών ρυθμίσεων

ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΣΤΗΜΑ / μορφή, δομή & χαρακτήρας

Κυριότερο χαρακτηριστικό είναι ο κατατεμαχισμός του διεθνούς συστήματος σε έθνη κράτη

Εσωτερική τάξη πραγμάτων - Εξωτερική τάξη πραγμάτων - Διεθνές Δίκαιο

• Διεθνής τάξη πραγμάτων - Ηγεμονισμός
• Ανταγωνισμός
• Αυτοβοήθεια
• Δύο μέτρα και δύο σταθμά
• Ιδιοτελής ορισμός των εθνικών συμφερόντων
• Συνθήκες ερμηνεύονται με πολιτικά κριτήρια
• Ποντιοπιλατισμός
• χρήση βίας ή απειλή χρήσης βίας
• Διεθνή οργανισμοί όργανο του ισχυροτέρου

Ξανά για να υπογραμμιστεί: Θουκυδίδης

• «όταν υπάρχη ίση δύναμη για την επιβολή του, κι ότι, όταν αυτό δεν συμβαίνη, οι δυνατοί κάνουν όσα τους επιτρέπει η δύναμή τους κι οι αδύναμοι υποχωρούν κι αποδέχονται»
• «όσοι διατηρούν την ελευθερία τους το χρωστούν στη δύναμή τους».
• «Η ελπίδα, παρηγοριά την ώρα του κινδύνου, όσους την έχουν από περίσσια δύναμη κι αν τους βλάψει δεν τους καταστρέφει όσοι όμως, στηριγμένοι πάνω της, τα παίζουν όλα για όλα (γιατί απ’ τη φύση της είναι σπάταλη), μονάχα όταν αποτύχουν την γνωρίζουν».
• (οι Αθηναίοι) «σκότωσαν όσους Μηλίους ενήλικούς έπιασαν, κι έκαμαν δούλους τα παιδιά και τις γυναίκες.» Το νησί το αποικίσανε οι ίδιοι στέλνοντας αργότερα πεντακόσιους αποίκους».
• Βάρος απόδειξης αντιθέτου Þ αυτός που το υποστηρίζει

ΛΟΓΩ ΔΟΜΗΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

Στην διεθνή πολιτική (και την ΕΕ αλλά έχει πλέον εκτροχιαστεί) δημοκρατία = διακρατική ισοτιμία. Παλεύεις γι’ αυτό δεν σου το προσφέρει κανείς σερβιρισμένο στο πιάτο.

διεθνισμός/κοσμοπολιτισμός/ευρωλαγνεία = ανορθολογισμός ή ιδιοτέλεια του ισχυρού

Εθνικό συμφέρον: υπέρτατο κριτήριο διακρατικών σχέσεων (και ασφαλώς και της ΕΕ)

ΑΝΑΓΚΑΙΕΣ ΚΑΙ ΜΗ ΕΞΑΙΡΕΤΕΕΣ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΉΣ

1ον) Ορθές εκτιμήσεις της μορφής και του χαρακτήρα του διεθνούς συστήματος.

2ον) Ορθές-ακριβείς εκτιμήσεις για τις ιστορικές και συγκυριακές τάσεις στην διεθνή και περιφερειακή κατανομή ισχύος, συμφερόντων και διακρατικών πελατειακών διακυμάνσεων.

3ον) Ορθές εκτιμήσεις της άνισης ανάπτυξης (οικονομικής, στρατιωτικής, δημογραφικής, διπλωματικής).

4ον) Ορθές-ακριβείς εκτιμήσεις για τις απειλές και τις βαθμίδες επικινδυνότητάς τους

5ον) Βέλτιστη οργάνωση των ενόπλων δυνάμεων

6ον) Βέλτιστος συνδυασμός όλων των υπολοίπων συντελεστών ισχύος

7ΟΝ) Υψηλών προδιαγραφών γνώση της στρατηγικής των άλλων και ιδιαίτερα αυτών που απειλούν.

8ον) Υψηλών προδιαγραφών γνώση των συμμαχικών συσπειρώσεων, των αποχρώσεών τους και της εξέλιξής τους.

9ον) Αταλάντευτες αποφάσεις στην διαρκή σχοινοβασία που επιβάλλουν τα διλήμματα μεταξύ εθνικού συμφέροντος και της πληθώρας αποπροσανατολιστικών διεθνιστικών και κοσμοπολίτικων ιδεολογημάτων ή θεωρημάτων.

Κρίσιμη επισήμανση: Σ’ όλα τα πιο πάνω και σε ότι ανάλογο, αντίστοιχο και παρεμφερές γραφτεί ή ειπωθεί υπεισέρχονται διαφορετικές φιλοσοφικές θεωρήσεις περί εθνικού συμφέροντος:

«Καλύτερα μιας ώρας ελεύθερη ζωή παρά σαράντα χρόνια σκλαβιά και φυλακή»: Στο ευρύ φάσμα μεταξύ «μιας ώρας» και «σαράντα χρόνων» υπάρχει πλήθος βαθμίδων αξιοπρέπειας, ελευθερίας, πίστης-νομιμοφροσύνης, δεσμεύσεων, αλληλεγγύης, ασφάλεια ομοεθνών, κτλ. Όσο οι φιλοσοφικές παραδοχές κινούνται προς τον πόλο των 40 χρόνων (δηλαδή παντοτινά) τόσο λιγότερο ελεύθερη καθίσταται μια κοινωνία και το αντίστροφο. Τα υπόλοιπα είναι εκλογικεύσεις γιατί η Ελευθερία (Εθνική Ανεξαρτησία) δύσκολα την αποκτάς και ακόμη πιο δύσκολα την διατηρείς.

Σε όλα τα επίπεδα ο πήχης των εθνικών συμφερόντων ανεβοκατεβαίνει ανάλογα με το φρόνημα, τον βαθμό κοινωνικοπολιτικής δέσμευσης, την φιλοπατρία της κοινωνίας και τις βαθμίδες ετοιμότητας της κοινωνίας για θυσίες και αν χρειαστεί αυτοθυσία [διαχρονικός πήχης Μακεδονικού, Αιγαίου, Κυπριακού]

Ο ακριβής προσδιορισμός των εθνικών συμφερόντων και η ιεράρχησή τους ανάλογα με τον βαθμό δέσμευσης των κοινωνικών δυνάμεων προσδιορίζει και την ιεράρχηση των προτεραιοτήτων της εθνικής στρατηγικής. Ακολουθεί πίνακας τυπολογίας των εθνικών συμφερόντων με σημείωση στο τέλος για πάγιες στάσεις των πολιτών και των ηγετών των βιώσιμων κρατών

ΜΕΡΙΚΟΙ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΙΣΧΥΟΣ

(Σύνθετοι και ρευστοί. Ανά πάσα στιγμή μπορεί να αλλάξουν λόγω κοινωνικών και πολιτικών εξελίξεων σ’ ένα κράτος, λόγω συμμαχιών, λόγω επέμβασης ή για τυχαίους λόγους)

• ποιοτική και ποσοτική επάρκεια πολεμικών μέσων
• αξιόμαχη στρατιωτική ηγεσία
• επεξεργασμένα επιτελικά σχέδια
• υποστηρικτική οικονομική υποδομή
• υποστηρικτικό εθνικό φρόνημα
• ικανή και αξιόπιστη πολιτική ηγεσία
• σταθερότητα στόχων και προσεγγίσεων ανεξάρτητα πολιτικών διακυμάνσεων
• πλήρης συνεργασία πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας
• υποστηρικτικές κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις
• ετοιμότητα / αποφασιστικότητα προάσπισης εθνικού συμφέροντος
• αποτελεσματικές συμμαχίες
• ποιότητα διπλωματίας
• αποτρεπτική φήμη και αξιοπιστία της χώρας
• Ικανότητα βέλτιστου συνδυασμού αυτών των και άλλων συντελεστών ισχύος

ΒΕΛΤΙΩΝΕΤΑΙ Η ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ ….

• παραστάσεις ικανότητας να αμυνθούμε κατά απειλών
• ερείσματα στην περιφέρειά μας
• ικανότητα επηρεασμού της κατανομής ισχύος και συμφερόντων στην περιφέρειά μας
• ικανότητα διπλωματικού κόστους
• ικανότητα ψυχολογικού κόστους
• μυστικές υπηρεσίες, γνώση αντιπάλου
• γνώση των τρωτοτήτων του αντιπάλου
• άρνηση νομιμοποίησης όταν εκδηλώνονται αναθεωρητικές αξιώσεις ή όταν δημιουργούνται τετελεσμένα.

Ζ. ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΑΙ ΟΙ ΜΕΓΑΛΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ: «ΟΙ ΕΛΕΦΑΝΤΕΣ ΟΤΑΝ ΠΑΛΕΥΟΥΝ Η ΟΤΑΝ ΚΑΝΟΥΝ ΕΡΩΤΑ ΤΟ ΓΡΑΣΙΔΙ ΥΠΟΦΕΡΕΙ»

Ζ.1. Η διεθνής πολιτική είναι μια αρένα πάλης των μεγάλων δυνάμεων.Η ηγεμονικη διαπάλη δημιουργεί συμπληγάδες για τα λιγότερο ισχυρά κράτη. [ βλ. το κορυφαίο έργο-σταθμός του John Mearsheimer, Η τραγωδία της πολιτικής των μεγάλων δυνάμεων (Εκδόσεις Ποιότητα) και το ακόμη πιο σημαντικό από πολλές απόψεις έργο του Παναγιώτη Κονδύλη Από τον 20 στον 21 αιώνα (Θεμέλιο)]. Στοιχειώδη τυπολογικά χαρακτηριστικά:

1. Νομοτέλεια: Ποτέ δεν υπήρξε και ποτέ δεν μπορεί να υπάρξει παγκόσμιος ηγεμόνας.
2. Όπως και στο παρελθόν η στρατηγική των μεγάλων δυνάμεων κινείται στα εξής πλαίσια:
• Αγώνας για παρεμπόδιση άλλων ηγεμονικών δυνάμεων να καταστούν ηγεμονικές δυνάμεις.
• Αγώνας για ευνοϊκή κατανομή ισχύος και συμφερόντων
3. Αμερικανική υπεροχή/μονομερής ή εξεζητημένος παρεμβατισμός (® «μέχρι εκεί που φθάνουν τα όπλα μας…»)
4. Ουσιαστικά: Αγώνας δρόμου διαμόρφωσης κατανομής ισχύος και συμφερόντων πριν την επόμενη ηγεμονική σύγκρουση.
5. Κλασική περίπτωση στρατηγικής υπερεξάπλωσης που ιστορικά ρίχνει τις ηγεμονίες και αναδεικνύει άλλες.
6. Παγίδευση ΗΠΑ στην ίδια την ρητορική της (Κίνα: δημοκρατία, οικονομική ανάπτυξη, ειρήνη κτλ)
7. Επιβεβαίωση βαθύτερων αιτιών πολέμου: ηγεμονικές διενέξεις
8. Ματαίωση ευγενικών (αλλά και ουτοπικών προσδοκιών) για ένα «ανθόσπαρτο» διεθνή βίο.

Ζ.2. ΚΛΑΣΙΚΕΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΜΕΓΑΛΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ ΕΝΑΝΤΙ ΑΛΛΗΛΩΝ ΚΑΙ ΤΡΙΤΑ ΛΙΓΟΤΕΡΟ ΙΣΧΥΡΑ ΚΡΑΤΗ – ανταγωνισμός ασφαλείας, φόβοι επιβίωσης – Χαρακτηριστική μεταψυχροπολεμικής στρατηγικής ΗΠΑ.

1. Κύριο κριτήριο: εκτιμήσεις για την κατανομή ισχύος και εκτιμήσεις δικής τους ισχύος και των άλλων. Κονδύλης: «Η έσχατη πραγματικότητα συνίσταται από υπάρξεις, άτομα ή ομάδες που αγωνίζονται για την αυτοσυντήρησή τους και μαζί αναγκαστικά, για τη διεύρυνση της ισχύος τους. Γι’ αυτό συναντώνται ως φίλοι ή ως εχθροί και αλλάζουν φίλους και εχθρούς ανάλογα με τις ανάγκες του αγώνα για την αυτοσυντήρησή τους και τη διεύρυνση της ισχύος τους» (Κονδύλης Ισχύς και απόφαση 1991, σ. 213) –βλ. εικόνα …
2. Κύρια εισροή στην στρατηγική: Υπολογισμοί κόστους – οφέλους εναλλακτικών ενεργειών / φόβος μή επιβίωσης
3. Προσπάθεια μεγιστοποίησης το μέγιστου πλούτου που βρίσκεται υπό τον έλεγχό τους
4. Μεταφορά βαρών: προσπάθεια ανάληψης αναχαίτισης από τρίτον όχι κατ’ ανάγκη «σύμμαχο», ενώ το ίδιο παραμένει θεατής Ενθάρρυνση, υποκίνηση … Μεθόδευση …
5. Εξισορρόπηση: Δέσμευση αναχαίτισης επιτιθέμενου αντιπάλου κατόπιν διακρατικής συμμαχίας και εμπράκτων μέτρων και δεσμεύσεων.
6. Εκβιασμός: απειλή χρήσης βίας (μπλόφα ή μέτρα για κόστος κατά μικρών και αδυνάμων …)
7. Πρόκληση πολέμου για κατατριβή τρίτων: εξασθένιση «εχθρών» και/ή «φίλων» με πρόκληση μακροχρόνιων συρράξεων και πολέμων
8. Κατατριβή τρίτων: Μέριμνα ούτως ώστε εμπλοκή κάποιου αντιπάλου σε πόλεμο θα οδηγήσει σε μακροχρόνια κατατριβή και αποδυνάμωση.
9. Αποτροπή περιφερειακής ηγεμονίας άλλων μεγάλων δυνάμεων στην δική τους περιφέρεια (υπερπόντια εξισορρόπηση …)
10. Μεγιστοποίηση του ελεγχόμενου πλούτου και των αναπτυξιακών πόρων (Οικονομική δύναμη είναι η βάση της στρατιωτικής δύναμης).
11. Παρεμπόδιση άλλων μεγάλων δυνάμεων να έχουν πρόσβαση σε πλουτοπαραγωγικούς πόρους
12. Προσπάθεια πυρηνικής υπεροχής ή τουλάχιστον πυρηνικού μονοπωλίου.
13. Απόκτηση ισχύος με πόλεμο.
14. Διευκόλυνση διείσδυσης με αποδυνάμωση του φρονήματος άλλων κοινωνιών και της πίστης τους στην κυριαρχία («κριτικοί κονστρουκτιβιστές» … Σόρος … Βιβλία ιστορίας στα Βαλκάνια … Μεταεθνική εποχή Cy …
15. Προσωρινή παραχώρηση ισχύος σε αυριανούς εχθρούς για να ρυθμιστεί η κατανομή ισχύος (Βοήθεια ΕΣΣΔ Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο …)
16. Κατάκτηση και προσωρινός έλεγχος πόρων

Στρατηγικές και συλλογισμοί προς αποφυγή

• Κατευνασμός (Μόναχο …). Πάντα οδηγεί στον πόλεμο …
• Πρόσδεση στο άρμα του αντιπάλου (Στάλιν-Χίτλερ …)
• Οι δημοκρατίες δεν πολεμούν …
• Η οικονομική αλληλεξάρτηση φέρνει σταθερότητα και ειρήνη.

Ζ.3. ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΣΤΗΜΑ 21ου ΑΙΩΝΑ – ΠΟΛΥΠΟΛΙΚΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΣΤΗΜΑ

Μεγάλα κράτη διατηρούν επιθετικές δυνάμεις …

1. Διεθνής αναρχία, διεθνείς θεσμοί εξαρτημένες μεταβλητές ισχύος.
2. Αποτελεσματικότητα διεθνών θεσμών: Υπό την αίρεση συμφωνίας μεγάλων δυνάμεων …. Βίσμαρκ …
3. Πρόβλημα μέσων μαζικής καταστροφής μάλλον στην αφετηρία.
4. Κύριο κριτήριο στρατηγικής μεγάλων δυνάμεων: Επιβίωση κατά άλλων μεγάλων δυνάμεων
5. Παγκόσμια ηγεμονία παντελώς ανέφικτη
6. Στρατηγικές παρεμπόδισης άλλων ηγεμόνων να καταστούν περιφερειακές ηγεμονικές δυνάμεις κύριο γνώρισμα …
7. Παγκοσμιοποίηση: Ευκαιρίες για ισχυρούς δρώντες να δυναμώσουν την κυριαρχία τους και κίνδυνοι για τους λιγότερο ισχυρούς να αποδυναμωθούν ή εκμηδενιστούν.
8. Διεθνικοί δρώντες επενεργούν διανεμητικά … τρομοκράτες, λαθρομετανάστες, λαθρέμποροι … Χρηματοοικονομικές ροές …

• Είτε ζημιές για όλους …
• Είτε όργανο ισχυρότερων κρατών … Σόρος …

Ζ.4. Προβολή τάσεων

• Αυτοκρατορία ανέφικτη …
• Θεσμός κράτους παραπαίει …
• Καμιά εναλλακτική διεθνιστική ή κοσμοπολίτικη πρόταση διεθνούς διακυβέρνησης …
• Καμιά εναλλακτική διεθνής θεσμική λύση
  (εκτός και αν η θεσμοθέτηση ηγεμονισμού είναι αποδεκτή πράγμα εξ αντικειμένου αδιανόητο …
• Προσήλωση στην ιδέα της Ανεξαρτησίας
• …Ρευστότητα σχέσεων ισχυρών δυνάμεων λόγω διλημμάτων ασφαλείας …

Η. Θεμελιώδεις εμπειρικά επαληθευμένες νομοτέλειες:

1. Το διεθνές σύστημα τιμωρεί αμείλικτα τα κράτη τα οποία παραμελούν να διασφαλίσουν τα ζωτικά τους συμφέροντα ή όταν επιδιώκουν στόχους πέραν των δυνατοτήτων τους.
2. Το διεθνές σύστημα τιμωρεί αμείλικτα τα κράτη που δεν κατανοούν τον βαθύτερο χαρακτήρα της διεθνούς αναρχίας, τον ακριβή χαρακτήρα των αιτιών πολέμου και τα εγγενή χαρακτηριστικά των διακρατικών συμπεριφορών.
3. Το διεθνές σύστημα τιμωρεί αμείλικτα τα κράτη των οποίων οι κοινωνίες και οι ηγεσίες αγνοούν ότι αυτό που μετράει στις διακρατικές σχέσεις δεν είναι οι συναισθηματισμοί και οι προσωπικές σχέσεις αλλά τα εθνικά συμφέροντα που πάντοτε (ακόμη και όταν συγκλίνουν) είναι διαρορετικά.
4. Το διεθνές σύστημα τιμωρεί αμείλικτα τα κράτη των οποίων οι κοινωνίες και οι ηγεσίες δεν γνωρίζουν ότι κύριο γνώρισμα της διακρατικής συμπεριφοράς είναι η επιδίωξη ισχύος και η εκπλήρωση των εθνικών συμφερόντων όπως αυτά προσδιορίζονται ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες κάθε κράτους και την ρευστότητα των εσωτερικών κοινωνικοπολιτικών δομών.
5. Το διεθνές σύστημα τιμωρεί αμείλικτα τα κράτη των οποίων οι κοινωνίες και οι ηγεσίες μεταδίδουν μηνύματα ότι θεωρούν εαυτούς αναλώσιμους με το να κατεβάζουν διαρκώς τον πήχη των εθνικών συμφερόντων και της ετοιμότητάς τους υπεράσπισής τους.
6. Ο κατευνασμός μιας αναθεωρητικής και απειλητικής δύναμης αναπόδραστα οδηγεί είτε στον πόλεμο με δυσμενείς όρους είτε σε μεγάλες ζημιές χωρίς μάχη (που είναι το ίδιο πράγμα με μικρότερο κόστος για τον αντίπαλο)

Θ. ΘΟΥΚΥΔΙΔΗΣ ΑΛΛΑ ΟΙ ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΈΛΛΗΝΕΣ ΟΥΤΕ ΤΟΝ ΓΝΩΡΙΖΟΥΝ ΟΥΤΕ ΘΕΛΟΥΝ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΟΥΝ ΤΑ ΑΞΙΩΜΑΤΑ-ΑΛΗΘΕΙΕΣ ΠΟΥ ΔΙΑΤΥΠΩΝΕΙ ΚΑΘΟΤΙ ΕΠΙ ΔΕΚΑΕΤΙΕΣ ΚΑΤΑΠΙΑΝ ΑΝΑΡΙΘΜΗΤΕΣ ΔΙΕΘΝΙΣΤΙΚΕΣ, ΚΟΣΜΟΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΚΑΙ «ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΠΟΙΗΜΕΝΕΣ» ΣΑΠΟΥΝΟΦΟΥΣΚΕΣ ΓΕΓΟΝΟΣ ΠΟΥ ΤΟΥΣ ΟΔΗΓΗΣΕ ΝΑ ΜΗΝ ΚΑΤΑΝΟΟΥΝ ΟΤΙ Η ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΣΥΛΛΟΓΙΚΗ ΤΟΥΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ:

1. «Όσοι είναι ελεύθεροι το χρωστούν στην δύναμή τους» και
2. «Η ελπίδα, παρηγοριά την ώρα του κινδύνου, όσους την έχουν από περίσσια δύναμη κι αν τους βλάψει δεν τους καταστρέφει όσοι όμως, στηριγμένοι πάνω της, τα παίζουν όλα για όλα
3. (γιατί απ’ τη φύση της είναι σπάταλη), μονάχα όταν αποτύχουν την γνωρίζουν».

Και όσοι έχοντας καταπιεί τις προαναφερθείσες σαπουνόφουσκες δεν το ξέρουν αναμένοντας παγκόσμιους χλοερούς τόπους εφησυχασμού γεμάτους αγαθοεργούς και εύσπλαχνους δρώντες έρχεται μια στιγμή που όταν συνειδητοποιήσουν τις επίγειες αλήθειες είναι ήδη αργά γιατί η αφέλειά τους τους προσγείωσε ανώμαλα σε κρημνούς και βραχώδεις περιοχές.

Ι. «ΤΙ ΚΑΝΟΥΜΕ»;

Εκτιμούμε ότι επαρκούν οι αναλύσεις που έχουμε κάνει για το συλλογικό ένστικτο επιβίωσης μιας κοινωνίας που είτε υπάρχει είτε εάν δεν είναι βιώσιμη δεν υπάρχει.

Θερμοπύλες. Για πολλούς εν τούτοις υπάρχουν αμφιταλαντεύσεις: Να φυλάμε ή να μην φυλάμε Θερμοπύλες. Ποιες; Τον εαυτό μας; Την πατρίδα μας; Τον πλανήτη;

Τιμή σ’ εκείνους όπου στην ζωή των
ώρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλες.
Ποτέ από το χρέος μη κινούντες·
δίκαιοι κ’ ίσοι σ’ όλες των τες πράξεις,
αλλά με λύπη κιόλας κ’ ευσπλαχνία·
γενναίοι οσάκις είναι πλούσιοι, κι όταν
είναι πτωχοί, πάλ’ εις μικρόν γενναίοι,
πάλι συντρέχοντες όσο μπορούνε·
πάντοτε την αλήθεια ομιλούντες,
πλην χωρίς μίσος για τους ψευδομένους.
Και περισσότερη τιμή τους πρέπει
όταν προβλέπουν (και πολλοί προβλέπουν)
πως ο Εφιάλτης θα φανεί στο τέλος,
κ’ οι Μήδοι επί τέλους θα διαβούνε.

Κωνσταντίνος Π. Καβάφης

Ευαγόρας Παλληκαρίδης. Θα πάρω μια ανηφοριά ….

«Παλιοί συμμαθηταί,
Αυτή την ώρα κάποιος λείπει ανάμεσά σας, κάποιος που φεύγει αναζητώντας λίγο ελεύθερο αέρα, κάποιος που μπορεί να μη τον ξαναδείτε παρά μόνο νεκρό. Μην κλάψετε στον τάφο του, Δεν κάνει να τον κλαίτε. Λίγα λουλούδια του Μαγιού σκορπάτε του στον τάφο. Του φτάνει αυτό ΜΟΝΑΧΑ.

Θα πάρω μιαν ανηφοριά
θα πάρω μονοπάτια
να βρω τα σκαλοπάτια
που παν στη Λευτεριά.

Θ’ αφήσω αδέλφια συγγενείς,
τη μάνα, τον πατέρα
μες τα λαγκάδια πέρα
και στις βουνοπλαγιές.

Ψάχνοντας για τη Λευτεριά
θα ‘χω παρέα μόνη
κατάλευκο τfylakismena-mnimata01ο χιόνι,
βουνά και ρεματιές.

Τώρα κι αν είναι χειμωνιά,
θα ‘ρθει το καλοκαίρι
τη Λευτεριά να φέρει
σε πόλεις και χωριά.

Θα πάρω μιαν ανηφοριά
θα πάρω μονοπάτια
να βρω τα σκαλοπάτια
που παν στη Λευτεριά.

Τα σκαλοπάτια θ’ ανεβώ,
θα μπω σ’ ένα πα
λάτι,
το ξέρω θάν’ απάτη,
δεν θάν’ αληθινό.

Μες το παλάτι θα γυρνώ
ώσπου να βρω τον θρόνο,
βασίλισσα μια μόνο
να κάθεται σ’ αυτό.

Κόρη πανώρια θα της πω,
άνοιξε τα φτερά σου
και πάρε με κΠερικλήςοντά σου,
μονάχα αυτό ζητώ.

Γεια σας παλιοί συμμαθηταί.
Τα τελευταία λόγια τα γράφω σήμερα για σας.
Κι όποιος θελήσει για να βρει
ένα χαμένο αδελφό, ένα παλιό του φίλο,

Ας πάρει μιαν ανηφοριά
ας πάρει μονοπάτια
να βρει τα σκαλοπάτια

που παν στη Λευτεριά.

Με την ελευθερία μαζί, μπορεί να βρει και μένα.
Αν ζω, θα μ΄ βρει εκεί.

Πηγή: ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΗΦΑΙΣΤΟΣ