ελέγχω όσο μπορώ περισσότερο την μελαγχολία μου...
"Συνεχίζει να μ' εντυπωσιάζει το γεγονός ότι το πανεπιστήμιο ως κουλτούρα, τόσο με την ανθρωπολογική όσο και την κοινωνιολογική έννοια του όρου, έχει εξελιχθεί σε κάτι που πλησιάζει μίαν αυτάρκη κλειστή (περίπου) κοινωνία…
Το πανεπιστήμιο τείνει να γίνει ένας καθεαυτό απομονωμένος (περίπου) κόσμος και μια αποξενωμένη κοινωνία, που οι παρανοϊκὲς συνέπειες των ίδιων της των ζωτικών δυνάμεων δραστηριότητας, συγκέντρωσης και επαγγελματισμού, την αποκόπτουν από την πραγματικότητα.
Ωστόσο ἡ πραγματικότητα, στον βαθμό που αφορά στην πνευματική ζωή, λέει σίγουρα τούτο: ότι ἡ ζωή του πνεύματος στο πανεπιστήμιο περιορίζεται ἢ ακόμη και παγιδεύεται ανάμεσα σε δύο (τουλάχιστον) μυλόπετρες: μια είναι ἡ ανάγκη για επιστημονική ειδίκευση, και μια είναι ἡ αναπόφευκτη εκλαΐκευση…
“Αν δεν υπάρχει ένα ψηλότερο επίπεδο πάνω στο οποίο θα σταθούμε, αν δεν έχουμε κανένα λόγο να κρατηθούμε όρθιοι, αν δεν ενδιαφέρει καμία κίνηση που να κοσμεί τη στάση μας και κανένας χρόνος για κάτι περισσότερο από μια σύντομη στιγμή επικοινωνίας, τότε μπορούμε να υποψιαστούμε ότι έχουμε φτάσει στο σημείο, όπου ἡ κουλτούρα θα υποχρεωθεί να υπάρχει χωρίς να συνδέεται με μια πνευματική κοινότητα.
Θα είναι ένα έργο χωρίς υπόθεση, θέατρο χωρίς σκηνή, μια παράσταση χωρίς ακροατήριο, ὁ ήχος του χειροκροτήματος χωρίς τη συμμετοχή μιας αυθόρμητης, πολιτισμένης ανταπόκρισης.
Κάτι τέτοιο θα μου φαινόταν και ελέγχω όσο μπορώ περισσότερο την μελαγχολία μου, ότι προοιωνίζει μια σοβαρή κατάρρευση της πνευματικής ζωής στα περισσότερα μέρη της Δυτικής κοινωνίας".
Κορνήλιος Καστοριάδης
Πηγή: Δρ. Μάνος Δανέζης
