Ἐν φύσει πανεπιστήμη

27 Νοεμβρίου, 2015 - 20:01

Ἐν φύσει πανεπιστήμη

Άνεμος

"Ἔχει καί ἡ ψυχῆ τόν δικό της κονιορτό πού ἐάν
σηκωθεῖ μέσα μας ἀέρας, ἀλίμονο...οἱ ὀρμές χτυπᾶνε
στά παράθυρα, τά τζάμια θρυμματίζονται."

(Ἐλύτης, Μικρός Ναυτίλος)

Άνεμος, εκ τού α + νέμω

Οι άνεμοι χωρίζονται ανάλογα την κατεύθυνση που πνέουν.
Ταξινομούνται από τον Όμηρο σε τέσσερις, αργότερα σε οχτώ ενώ από τον Αριστοτέλη, σε δώδεκα.

Άνεμοι

Βορέας, (βοριάς) "βοάα πρός χέρσον" εκ τής ροής και τού ήχου του.
Καικίας, (βορειοανατολικός) εκ τού αἰκία
Απηλιώτης, (ανατολικός) από + ήλιος
Εύρος, (νοτιοανατολικός) εκ τού ευ + ρέω
Νότος, (νοτιάς) εκ τού νάω
Λίψ, (νοτιοδυτικός) εκ τού λείβω
Ζέφυρος, (δυτικός) εκ τού ζόφος
Σκίρων, (βορειοδυτικός) εκ τής σκαιότητας

"Αἱ φοραί τῶν ἐναντίων ἀνέμων, δηλοῦσι τό τοῦ κόσμου σφαιροειδές."

Στην φιλοσοφική αποτύπωση τής τετρακτύος τού Πυθαγόρα, συναντούμε, αήρ + πνεύμα.
Πνοή, ελαφρύ φύσημα (πεπνυμένος = σοφός)

"Ἄνεμοι τε καί πνευμάτων διαφοραί εἴδη καί εἴδος"

(Αριστοτέλους, Περί κόσμου)

"Νοῦς, ἀπό τοῦ νέεσθαι, ὁ πάντοτε κινούμενος..., τἰ γάρ ὁρμητικώτερον τοῦ νοῦ;"

Ο άνεμος για τους Έλληνες είναι πατρίδα κι εξουσία. Θα ήταν αφάνταστη η εικόνα τού Αιγαίου χωρίς ανέμους. Γι΄ αυτό ο άνεμος είναι Ελλάδα.

"Ὦ ἱερέ μεγάλε νοῦ τοῦ Ἐνοσίχθονος νά εἶσαι ἤπιος γιά ὄσους περνοῦν τήν Αἰγαίαν θάλασσαν."

(Κ. Καβάφης)

Τα χαρακτηριστικά των ανέμων εντάσσονται σε στίχους γεμάτους συναίσθημα και αφειδώλευτα μας ταξειδεύουν στον μαγικό λυρικό κόσμο τής Ποίησης.

"...καί σέ μία Μονή Φωτός ν΄ ἀσφαλίσει τήν ὑπέροχη στιγμή πού ὁ ἄνεμος ἔξυσε λίγο συννεφάκι πάνω ἀπό τ΄ ἀκρότατο δέντρο τῆς γῆς."

(Ἐλύτης, Ἔξι καί Μία Τύψεις γιά τόν οὐρανό)

Άνεμοι διατρέχουν την ιστορική μας μνήμη. Απ΄ την αρχαιότητα και την μυθολογία, εώς τις λαϊκές μας δοξασίες και παραδόσεις. Αναφορές που εκφράζουν τις αγωνίες μας, τους φόβους αλλά και τον ιστορικό μας προσδιορισμό.

Βασιλιάς Αλέξανδρος

"ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ τό χέρι τῆς Γοργόνας
πού κρατᾶ τό τρικάταρτο σά νά τό σῶζει
σά νά τό κάνει τάμα στούς ἀνέμους
σά νά λέει νά τ΄ ἀφήσει καί πάλι ὄχι."

(Ἐλύτης, Ἄξιον Ἐστί)

Κατακλείδα:

"Τοῦ κάθε διαφορετικοῦ δέντρου "φυλλωσσιά"
ἔχει καί τήν δική της διάλεκτο, πού ἐάν ἔχεις βγάλει
τίς πρῶτες τάξεις τοῦ δημοτικοῦ στήν Σχολή τῶν Ἀνέμων
κι ἔχεις περάσει τόν " θρου ", τόν " ψίθυρο ", τήν " αὔρα "
θά μπορεῖς σέ μιάν ἴσως δεκτικότητας ἐποχή
νά βρεῑς τό ἀνάλογον ἑνός Φιλοδήμου ἤ ἑνός Μελεάγρου,
ἑνός Λόγγου ἤ ἑνός Λουκιανοῦ."

(Ἐλύτης, Ὁ κῆπος μέ τίς αὑταπάτες)