Ἡ παιδεία - Ἁγ. Παϊσίου Ἁγιορείτου

Πηγή: makeleio.gr

Ἡ ἑλληνική γλώσσα

– Γέροντα, γιατί κατήργησαν τούς τόνους ἀπὸ τὴν γραμματική;

– Τώρα, ὅπως οἱ ἄνθρωποι δὲν σηκώνουν τίποτε καὶ τὰ πετοῦν ὅλα, ἔτσι καὶ τὰ γράμματα δὲν σηκώνουν τίποτε, οὔτε ὀξεῖες οὔτε περισπωμένες! Καὶ ὅπως ὅλοι τρέχουν, δὲν βάζουν οὔτε τελεία!

Βλέπω μία γλώσσα ποὺ γράφουν μερικοί! Διάβαζα σὲ μία μετάφραση τῆς Καινῆς Διαθήκης: «Ἀπὸ τὴν Αἴγυπτο κάλεσα τὸν γιό μου»¹ . Δὲν ταιριάζει, βρέ παιδί! Δὲν ξεχωρίζει τὸ ἱερό ἀπὸ τὸ ἀνίερο! Γράφουν ἔτσι, δῆθεν γιὰ νὰ εἶναι ὅλα ἴδια, νὰ ὑπάρχη ὁμοιομορφία στὴν γλώσσα. Ποιός, ἀκόμη καὶ ἀπὸ τὸ πιὸ τελευταῖο χωριό, δὲν θὰ καταλάβαινε, ἄν ἔγραφε «τὸν υἱόν μου»; Ἄκουσα μία φορά στὸ Ἅγιον Ὅρος σὲ μία ἀνάγνωση: «Τὸ ψωμί καὶ τὸ κρασί ποὺ κάνουν τὴν Μεταλαβιά». Δὲν ταιριάζει• πῶς νὰ τὸ κάνουμε; Ποιός δὲν ξέρει τί θὰ πῆ «ἄρτος»καὶ «οἶνος»;

– Λένε, Γέροντα, ὅτι θὰ ἀντικαταστήσουν τὸ ἑλληνικό ἀλφάβητο μὲ τὸ λατινικό.

– Ἄσ΄ τα, δὲν θὰ σταθοῦν αὐτά• δὲν θὰ σταθοῦν. Εὐτυχῶς ποὺ ὁ Θεὸς καὶ ἀπὸ τὸ στραβό καὶ ἀπὸ τὸ κακό βγάζει καλό, ἀλλιῶς θὰ ἤμασταν χαμένοι. Δὲν χάθηκε ἡ Παράδοση, ἡ γλώσσα τότε ποὺ τὰ εἶχαν ὅλα σὲ χειρόγραφα καὶ δὲν ὑπῆρχαν οὔτε τίποτε καὶ θὰ χαθῆ τώρα ποῦ βγῆκαν τόσα μέσα; Ὄχι, δὲν πρόκειται νὰ χαθῆ, ὅ,τι καὶ νὰ κάνουν οἱ ἄνθρωποι. Βλέπετε καὶ οἱ Ρῶσοι πρόσφυγες πῶς κράτησαν τὰ ἔθιμά τους! Αὐτὸ ποὺ τούς βοήθησε ἦταν ποὺ ἤξεραν τὴν ποντιακή γλώσσα. Κράτησαν ἔτσι τὴν Παράδοση μέσα τους. Ἀλλά, πάρ΄ ὅλο ποὺ τούς δόθηκε λίγη ἐλευθερία, ἔφυγαν ἀπὸ τὴν Ρωσία, γιὰ νὰ βροῦν ἐλευθερία, γιατί καὶ πάλι ἦταν σάν ἕνα πουλάκι ποὺ τὸ ἔβγαλαν ἀπὸ τὸ κλουβί καὶ τὸ ἄφησαν μέσα στὸ δωμάτιο ἐλεύθερο. Δὲν θὰ στενοχωριόταν καὶ ἐκεῖ; Φαντασθῆτε πῶς ἦταν πρίν οἱ καημένοι!

Εἶναι καὶ μερικοί ποὺ πᾶνε νὰ κάνουν μία νέα γλώσσα. Ἡ ἑλληνική ὅμως γλώσσα ἔχει «γλώσσα»ἀπὸ τὶς πύρινες Γλῶσσες τῆς Πεντηκοστῆς! Τὸ δόγμα τῆς πίστεώς μας καμμιά γλώσσα δὲν μπορεῖ νὰ τὸ ἀποδώση. Γι’ αὐτὸ οἰκονόμησε ὁ Θεὸς καὶ ἡ Παλαιά Διαθήκη μεταφράσθηκε ἀπὸ τούς Ἑβδομήκοντα στὴν ἑλληνική γλώσσα καὶ τὸ Εὐαγγέλιο γράφτηκε στὴν ἑλληνική γλώσσα. Ἄν δὲν ξέρη Ἀρχαία Ἑλληνικά κανεὶς καὶ ἀσχολῆται μὲ τὸ δόγμα, μπορεῖ νὰ πλανηθῆ. Καὶ ἐμεῖς καταργήσαμε τὰ Ἀρχαία ἀπὸ τὰ σχολεῖα! Μετά ἀπὸ λίγο θὰ ἔρχωνται Γερμανοί νὰ διδάσκουν Ἀρχαία στὰ δικά μας Πανεπιστήμια. Τότε θὰ καταλάβουν οἱ δικοί μας τὴν ἀξία ποὺ ἔχουν τὰ Ἀρχαία Ἑλληνικά, ἀφοῦ πρῶτα γίνουν ρεζίλι, καὶ θὰ ποῦν: «Γιὰ δές ἡ Ἐκκλησία ποὺ κρατοῦσε τὰ Ἀρχαία»!

Πᾶνε νὰ ἐξαφανίσουν ἕνα ὀρθόδοξο ἔθνος. Ξέρετε τί σημαίνει αὐτό; Ἕνα ὀρθόδοξο ἔθνος σήμερα εἶναι μεγάλη ὑπόθεση! Παλιά εἴχαμε τὴν φιλοσοφία. Ἡ Ἁγία Αἰκατερίνη μὲ βάση τὴν φιλοσοφία ἀποστόμωσε τούς φιλοσόφους. Οἱ φιλόσοφοι ἑτοίμασαν τὸν δρόμο γιὰ τὸν Χριστιανισμό. Τὸ Εὐαγγέλιο γράφτηκε στὰ ἑλληνικά καὶ διαδόθηκε στὸν κόσμο. Μετά οἱ Ἕλληνες προχώρησαν νὰ φωτίσουν καὶ τούς Σλαύους.

Σὲ μερικούς δὲν συμφέρει νὰ ὑπάρχη ἡ Ἑλλάδα. «Μᾶς κάνει κακό, λένε. Πρέπει νὰ τὴν ἐξαφανίσουμε».

Τὰ προβλήματα τῆς παιδείας

– Γέροντα, συχνά λέτε ὅτι πᾶνε τὰ πάντα νὰ διαλύσουν. Ἐννοεῖτε καὶ τὴν παιδεία;

– Ναί, δὲν βλέπετε τί γίνεται; Σχολεῖα εἶναι αὐτά; Γλώσσα εἶναι αὐτή ποῦ διδάσκουν σήμερα στὰ παιδιά; Ποιά εἶναι ἡ ἱστορία μας; Ἀλλά καὶ στὴν Θεολογία τί γίνεται; Ἔχει ἕνας ἄθεος πτυχίο τῆς Θεολογίας καὶ τὸν ἀφήνουν νὰ διδάσκη θρησκευτικά. Δὲν ἐξετάζουν ὅμως• θρησκευτικά διδάσκει ἤ ἀθεΐα; «Δὲν μποροῦμε, λένε, νὰ τὸν βγάλουμε». Ἄν ἕνας φιλόλογος πάη νὰ διδάξη μαθηματικά, θὰ τὸν ἀφήσουν;

Ἄλλος εἶναι θεολόγος καὶ δὲν ἀφήνει τούς ἀνθρώπους νὰ κοινωνοῦν, γιὰ νὰ μήν κολλήσουν ἔιτζ! Εἶναι ἀπὸ αὐτούς ποὺ τούς ἔστειλε στὴν Θεολογική Σχολή τὸ κομπιοῦτερ! Αὐτή δὲν εἶναι ἡ γνώση τοῦ Θεοῦ. Παλιά λέγανε: «Ἔμαθε τὰ ἱερά γράμματα τὸ παιδί», γιατί ἦταν ἱερά τὰ γράμματα. Βλέπεις καθηγητή Θεολογίας νὰ μήν πιστεύη, νὰ βρίζη μπροστὰ στούς φοιτητές τούς Προφῆτες καὶ νὰ μήν τὸν βγάζουν. Μά τί θέλεις, καλέ μου ἄνθρωπε, στὴν Θεολογική Σχολή; Ἐσύ, τί θεολόγους θὰ βγάλης;

Πόσο ἔχουν ἐπιδράσει οἱ Προτεστὰντες, οἱ Καθολικοί! Τὸ ἄθεο πνεῦμα πόσο μπῆκε στὸν Καθολικισμό! Οἱ Καθολικοί πᾶνε σιγά-σιγὰ νὰ κουτσουρέψουν τούς Ἁγίους. «Ἡ Ἁγία Αἰκατερίνη, λένε, δὲν ἦταν μεγάλη Ἁγία• ἕνας μικρός βασιλίσκος ἦταν ὁ πατέρας της. Ὁ Ἅγιος Νικόλαος ἦταν μικρός Ἅγιος. Ὁ Ἅγιος Γεώργιος μύθος. Ὁ Ἀρχάγγελος Μιχαήλ δὲν ὑπῆρχε• ἦταν μία παρουσία τοῦ Θεοῦ. Τὸ ἴδιο καὶ ὁ Ἀρχάγγελος Γαβριήλ». Μετά θὰ ποῦν: «Ὁ Χριστός δὲν εἶναι Θεός• ἦταν μόνον ἕνας δάσκαλος μεγάλος». Μετά θὰ προχωρήσουν καὶ ἄλλο: «Ὁ Θεὸς εἶναι μία δύναμη». Καὶ μετά θὰ ποῦν: «Ὁ Θεὸς εἶναι ἡ φύση»! ἐνῶ ὑπάρχουν γεγονότα χειροπιαστὰ, Προφῆτες, προφητεῖες, τόσο ζωντανά θαύματα, φθάνουν καὶ μερικοί δικοί μας στὸ σημεῖο νὰ πιστεύουν τέτοιες χαζομάρες.

Ἦρθε καὶ σ΄ ἐμένα κάποιος νὰ πάρη εὐλογία, γιὰ νὰ πάη στὴν Ἰταλία νὰ σπουδάση Λειτουργική καὶ νὰ κάνη διατριβή. «Εἶσαι στὰ καλά σου; τοῦ εἶπα. Θέλεις νὰ πᾶς στούς Ἰησουΐτες νὰ κάνης τὴν διατριβή σου καὶ ἦρθες νὰ σοῦ δώσω καὶ εὐλογία; Αὐτοί δὲν ξέρουν τί τούς γίνεται! Ἐκεῖ διδάσκουν Οὐνίτες, Ἰησουΐτες, δὲν ξέρω τί!».Θέλει προσοχή ἀπὸ ὅλες τὶς ἀπόψεις. Γιατί ἔτσι κάνουν• πᾶνε, σπουδάζουν στὴν Ἀγγλία, Γαλλία κ.λπ., πιάνουν τὰ εὐρωπαϊκά μικρόβια καὶ κάνουν μετά διατριβή. Μελετοῦν λ.χ. τούς Ἕλληνες Πατέρες σὲ μετάφραση ποὺ ἔκαναν οἱ ξένοι στὴν γλώσσα τους. Ἐκεῖνοι, εἴτε ἐπειδή ἀπὸ πονηριά, πρόσθεσαν καὶ τὰ δικά τους τὰ λανθασμένα. Οἱ δικοί μας πάλι, οἱ Ὀρθόδοξοι, ποὺ μάθανε τὶς ξένες γλῶσσες, παίρνουν ἀπὸ ΄κεῖ τὰ ξένα μικρόβια καὶ τὰ μεταφέρουν ἐδῶ καὶ μετά τὰ διδάσκουν κιόλας. Φυσικά, ὅταν προσέξη κανείς, εὔκολα ξεχωρίζει τὸν χρυσό ἀπὸ τὸ κεχριμπάρι.

– Γέροντα, μερικά παιδιά ποὺ εἶναι κοντά στὴν Ἐκκλησία, ὅταν βγοῦν γιὰ σπουδές στὸ ἐξωτερικό, ἐπειδή δὲν περνᾶνε ἐδῶ στὸ Πανεπιστήμιο, χάνουν τὴν πίστη τους καὶ παραστρατοῦν.

– Θὰ πῶ σὲ κανέναν ἀπὸ αὐτούς ποὺ γνωρίζω, νὰ κάνουν ἀκόμα κάνα-δυὸ Πανεπιστήμια ἐδῶ στὴν Ἑλλάδα, γιὰ νὰ μήν βγαίνουν τὰ παιδιά ἔξω. Νὰ σπουδάζουν ἐδῶ, γιατί καὶ τὰ παιδιά χάνονται καὶ οἱ γονεῖς ξοδεύονται καὶ τόσο συνάλλαγμα βγαίνει ἔξω.

Πάντα λέω στὰ παιδιά ποὺ πᾶνε ἔξω γιὰ σπουδές: «Νὰ πάτε, ἀφοῦ τὸ θέλετε, ἀλλὰ νὰ προσέξετε νὰ μή χάσετε τὴν πίστη σας• νὰ πάρετε μόνον τὶς γνώσεις τους. Καὶ προπαντός μήν ξεχάσετε νὰ γυρίσετε πίσω στὴν Πατρίδα. Ἡ Ἑλλάδα σᾶς περιμένει. Ἔχετε χρέος νὰ τὴν βοηθήσετε. Νὰ εἶστε κοντά στούς Ἕλληνες, γιὰ νὰ μήν ἀναγκάζωνται οἱ καημένοι νὰ τρέχουν στὸ ἐξωτερικό, γιὰ νὰ βροῦν ἕναν γιατρό ἤ ἕναν εἰδικό γιὰ μία ἐπιστήμη. Πολύ νὰ προσέξετε νὰ μήν ψυχραθῆ ἡ καρδιά σας. Οἱ Εὐρωπαῖοι εἶναι ψυχροί. Ἡ Ἀμερική πάλι εἶναι μόνο γιὰ νὰ πλουτίζη κανεὶς ὑλικά καὶ νὰ χρεωκοπῆ πνευματικά».

– Καὶ οἱ ἀπεργίες, Γέροντα, τί κακό κάνουν! Ὁλόκληρο μήνα χωρίς μάθημα τὰ παιδιά, νὰ γυρίζουν στούς δρόμους!

– Ἐγώ λέω στούς δασκάλους ποτέ νὰ μήν κάνουν ἀπεργία, ἐκτός ἄν πᾶνε νὰ καταργήσουν λ.χ. τὰ θρησκευτικά, τὴν προσευχή ἤ νὰ κατεβάσουν τὸν σταυρό ἀπὸ τὴν σημαία κ.λπ. Τότε πρέπει νὰ διαμαρτυρηθοῦν. Ἀλλιῶς τί φταῖνε τὰ παιδιά νὰ χάνουν μαθήματα;

– Δηλαδή, Γέροντα, ἔτσι ποὺ ἔχει διαμορφωθῆ ἡ παιδεία θὰ κάνη πολύ κακό.

– Τώρα θὰ σακατευτοῦν πολλά παιδιά, ἀλλὰ καὶ ὁ Καλός Θεὸς θὰ κρίνη ἀνάλογα. Θὰ ἐξετάση σὲ τί κατάσταση θὰ ἦταν, ἄν δὲν τὰ ἐπηρέαζαν καὶ δὲν τούς ἔκαναν κακό. Ὅμως καὶ ἐμεῖς χρειάζεται νὰ κάνουμε πολλή προσευχή γιὰ τὰ καημένα τὰ παιδιά, ὥστε νὰ ἐπέμβη ὁ Θεὸς νὰ τὰ βοηθήση καὶ νὰ μή σακατευτοῦν, ἀλλὰ νὰ εἶναι ὑγιέστατα πνευματικά καὶ νὰ ἀποκτήσουν ἀρετές.

Φορτώνουν τὰ παιδιά μὲ πολλά…

Βλέπω παιδιά ποὺ ἔχουν τελειώσει ὄχι μόνο Λύκειο ἀλλὰ καὶ Πανεπιστήμιο νὰ γράφουν κάτι γράμματα, νὰ κάνουν κάτι λάθη… Ἐμεῖς τοῦ Δημοτικοῦ ἤμασταν καὶ τέτοια λάθη δὲν κάναμε. Καὶ ἄν εἶναι φοιτητές τῆς Φιλολογίας ἤ τῆς Νομικῆς, κάτι γίνεται. Ἄν εἶναι ἄλλης Σχολῆς, δὲν ξέρουν νὰ γράψουν. Ἐνῶ τὸ Σχολαρχεῖο παλιά ἦταν…

– Σάν Πανεπιστήμιο, Γέροντα!

– Ἐδῶ βλέπεις καὶ στὸ Δημοτικό πόσα μάθαιναν τότε τὰ παιδιά, πόσο μᾶλλον στὸ Σχολαρχεῖο! Σήμερα τὰ φορτώνουν ἕνα σωρό καὶ τὰ μπερδεύουν. Τὰ μπουχτίζουν στὰ γράμματα χωρίς πνευματικό ἀντιστὰθμισμα. Στὰ σχολεῖα τὰ παιδιά πρέπει πρῶτα νὰ μαθαίνουν τὸν φόβο τοῦ Θεοῦ. Μικρά παιδιά νὰ πᾶνε νὰ μάθουν ἀγγλικά, γαλλικά, γερμανικά –ἐνῶ Ἀρχαῖα νὰ μή μάθουν – μουσική, τὸ ἕνα, τὸ ἄλλο… Τί νὰ πρωτομάθουν; Ὅλο γράμματα καὶ ἀριθμούς καὶ ἐκεῖνα ποὺ εἶναι νὰ μάθουν, γιὰ τὴν Πατρίδα τούς κ.λπ., δὲν τὰ μαθαίνουν. Οὔτε πατριωτικά τραγούδια οὔτε τίποτε.

Πιάσε ἕνα ἀπὸ τὰ σημερινά παιδιά τώρα καὶ ρώτησε τὸ: «Σὲ ποιό νομό εἶναι τὸ χωριό σου; Πόσο πληθυσμό ἔχει;». Δὲν ξέρει νὰ σοῦ πῆ. Σοῦ λέει: «Θὰ πάω στὸ Πρακτορεῖο, θὰ πάρω τὸ λεωφορεῖο καὶ θὰ μὲ πάη στὸ χωριό. Ἀφοῦ ξέρει ὁ εἰσπράκτορας, θὰ τοῦ πῶ ὅτι θέλω νὰ πάω στὸ τάδε χωριό, θὰ πληρώσω καὶ θὰ μὲ πάη». Ἐμεῖς στὸ Δημοτικό ξέραμε ὅλον τὸν κόσμο ἄπ΄ ἔξω. Γιατί ἔπρεπε νὰ ξέρης ἄπ΄ ἔξω τὶς πόλεις ὅλων τῶν κρατῶν ἀπὸ πεντακόσιες χιλιάδες κατοίκους καὶ ἄνω. Μετά ἔπρεπε νὰ ξέρης τὰ μεγαλύτερα ποτάμια στὸ φάρδος καὶ στὸ μάκρος καὶ τὰ ἀμέσως μικρότερα, τὰ μεγαλύτερα βουνά κ.λπ. –πόσο μᾶλλον τῆς Ἑλλάδος! Τὸ ἔχω δεῖ καὶ σὲ μεγάλους ὄχι μόνο σὲ μικρά παιδιά• φοιτητής νὰ μήν ξέρη πόσους κατοίκους ἔχει ἡ πόλη στὴν ὁποία σπουδάζει! Ρώτησα ἕναν ποιό εἶναι τὸ μεγαλύτερο βουνό τῆς Ἑλλάδος, καὶ δὲν ἤξερε. Ποιό εἶναι τὸ μεγαλύτερο ποτάμι, τίποτε. Τὸ πιὸ μικρό, οὔτε αὐτό. Φοιτητής καὶ νὰ μήν ξέρη τίποτε γιὰ τὴν Πατρίδα του! Θὰ΄ ρθοῦν μετά οἱ … «φίλοι»μας, οἱ γείτονες, καὶ θὰ τοῦ ποῦν: «Αὐτή δὲν εἶναι πατρίδα σου• εἶναι πατρίδα δική μας», καὶ θὰ τούς ἀπαντήση: «Καλά λέτε, ἔτσι εἶναι»! Καταλάβατε; Ἐκεῖ πᾶμε! Ἄν ρωτήσης ὅμως τὰ σημερινά παιδιά γιὰ τὸ ποδόσφαιρο ἤ γιὰ τὴν τηλεόραση, τὰ ξέρουν ὅλα καὶ ὅλους ἄπ΄ ἔξω.

Καὶ βλέπεις, ἦρθαν παιδιά ἀπὸ τὴν Ἀλβανία καὶ ἤξεραν γράμματα. «Ποῦ τὰ μάθατε τὰ γράμματα;», ρωτᾶς τούς Βορειοηπειρῶτες. «Στὶς φυλακές», σοῦ λένε. Ἐκεῖνα τὶς φυλακές τὶς ἔκαναν σχολεῖα. Τὰ δικά μας τὰ παιδιά τὰ σχολεῖα τὰ ἔκαναν φυλακές• κλείστηκαν μόνα τους μέσα μὲ τὶς καταλήψεις… Τὰ παιδιά σήμερα, ἰδίως στὴν ἐφηβική ἡλικία, εἶναι ζαλισμένα• πιὸ πολύ στὸ Γυμνάσιο καὶ στὸ Λύκειο. Στὸ πανεπιστήμιο εἶναι πιὸ ὥριμα. Ἐκεῖ ἄλλωστε, ὅποτε θέλουν πηγαίνουν.

Καὶ ἀντί νὰ λάβουν ὁρισμένα μέτρα γιὰ τὴν παιδεία, κάνουν χειρότερα. Καὶ ὅλα, βλέπω, τὰ πνευματικά πώς τὰ ἀλλοιώνουν. Ἄκου τώρα προσευχή σὲ ἀναγωνστικό τοῦ Δημοτικοῦ Σχολείου: «Παναγιά μου, τὸ μωρό σου εἶναι τὸ πιὸ ὄμορφό του κόσμου»! Βρέ, τί πάθαμε! Παλιά τί μάθαιναν τὰ παιδιά στὸ σχολεῖο καὶ τώρα τί μαθαίνουν! «Γιδούλα τετραπέρατη, κατσικοστριφτοκέρατη, μάσε τὰ διαβολάκια σου… νὰ κάνουν κατσικόγαλο, νὰ φᾶνε τὰ ἐγγονάκια σου, τὰ τρελλοδιαβολάκια σου» . Ἄντε τώρα νὰ μαθαίνουν τέτοια πράγματα μικρά παιδιά! Ἀλλά τὸ κάνουν γιὰ νὰ προβάλουν τὸν διάβολο, ὅποτε ἀπὸ τὴν ἄλλη οἱ Σατανιστές κάνουν τὴν δουλειά τους. Ὁ Θεὸς νὰ βάλη τὸ χέρι Του, γιατί τώρα δὲν βοηθιοῦνται νὰ ἀλλοιώνωνται τὰ παιδιά, μὲ τὴν καλή ἔννοια, ἀλλὰ νὰ δαιμονίζωνται.

Καὶ μὲ τὶς γνώσεις ποὺ παίρνουν, δὲν μαθαίνουν νὰ δουλεύουν καθόλου τὸ μυαλό, Γι’ αὐτὸ δὲν παίρνει στροφές. Ἀλλά μυαλό ποὺ δὲν παίρνει στροφές ἔχει ἀντάρα μέσα. Αὐτοί ποὺ ἔκαναν ἐφευρέσεις, δούλευαν τὸ μυαλό τους. Βρίσκονταν σὲ μία ἀνάγκη, σκέφτονταν πῶς θὰ τὴν ξεπεράσουν. Σήμερα οἱ περισσότεροι κοιτάζουν τί γράφουν τὰ βιβλία, τί γράφουν οἱ σημειώσεις. Σ΄ αὐτὰ παραμένουν• τίποτε παραπάνω καὶ ὅλο νούμερα καὶ ἀριθμούς ἔχουν• αὐτή ἡ βίδα στὸ νούμερο 1, ἡ ἄλλη στὸ νούμερο 2, καὶ ἄν τύχη νὰ πάθη τίποτε καμμιά βίδα καὶ δὲν δουλεύη τὸ μηχάνημα, ἀμέσως: «Νὰ φωνάξουμε τὸν μηχανικό». Δὲν τούς κόβει νὰ πάρουν μία λίμα, νὰ ἀνοίξουν λίγο τὴν τρύπα, γιὰ νὰ χωρέση ἡ βίδα, ἤ νὰ πάρουν λίγο πλαστικό, νὰ τυλίξουν τὴν βίδα, γιὰ νὰ σφίξη, ἀλλὰ ἀμέσως: «Νὰ φωνάξουμε τὸν μηχανικό», λένε. Τί νὰ πῶ; Καὶ οἱ τηλεοράσεις καὶ τὰ ἄλλα μέσα ἔχουν ἀποβλακώσει σήμερα τὸν ἄνθρωπο. Καὶ ἔξυπνοι ἄνθρωποι γίνονται τελικά κασσέττες. Θέλω νὰ τονίσω δηλαδή πώς ὁ ἄνθρωπος πρέπει νὰ δουλεύη τὸ μυαλό. Ὅλη ἡ βάση ἐκεῖ εἶναι. γιατί, ἄν δὲν δουλεύη τὸ μυαλό, μαθαίνει, ἄς ὑποθέσουμε, τώρα αὐτό, θὰ μπερδευθῆ ὕστερα στὸ ἄλλο. Γι’ αὐτὸ σκοπός εἶναι νὰ γεννάη τὸ μυαλό του, νὰ βρίσκη λύσεις. Ἄν δὲν γεννάη, τότε εἶναι ὑπανάπτυκτο.

Πηγὴ: Ἀποσπάσματα ἀπό τό βιβλίο τοῦ Ἁγ. Παϊσίου Ἁγιορείτου: ΛΟΓΟΙ Α’ «Μὲ Πόνο καὶ Ἀγάπη»
Ἀντιγραφὴ: Ἑλλήνων Φῶς