Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΗ ΝΕΑ ΤΑΞΗ: ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΜΗΧΑΝΕΣ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΤΟΥ «ΕΝΟΣ ΚΟΣΜΟΥ»

Του James F. Tracy
καθηγητή των σπουδών των μέσων ενημέρωσης στο πανεπιστήμιο της Φλόριντα

μετάφραση: Φαίη

Η online εκπαιδευτική υπηρεσία που χρηματοδοτείται από το Bill & Melinda Gates Foundation επιδιώκει να εισαγάγει και να ελέγξει ένα παγκόσμιο σχολικό πρόγραμμα του τύπου ένα μέγεθος για όλους. Αυτή η στρατηγική ταιριάζει ακριβώς με παρόμοια και ιστορικά επίμονα σχέδια για την περαιτέρω αναδιάρθρωση της εκπαίδευσης καθ’ οδόν προς ένα διεθνές τεχνοκρατικό σύστημα.

Είναι μια πραγματικά χρήσιμη μηχανή, το ξέρετε
Όλες οι άλλες μηχανές σας το φωνάζουνε
Φυσάει και ξεφυσάει και σφυρίζει
Ορμά εδώ και ‘κει
Είναι μια πραγματικά χρήσιμη μηχανή, που λατρεύουμε όλοι εμείς ¹

Ο φαινομενικά αγαθός και παιχνιδιάρικος στίχος του δημοφιλέστατου Τόμας το τραινάκι (Thomas the Tank Engine) συλλαμβάνει το modus operandi και τη σημασία της Αμερικανικής δημόσιας εκπαίδευσης κατά τον τελευταίο αιώνα. Όπως το παιδί που υποβάλλεται σε υποχρεωτική εκπαίδευση ετών, έτσι και ο Τόμας είναι μια οντότητα που στερείται ουσιαστικής κοινωνικής δεξιότητας και η συνολική του αξία μειώνεται στην επίδειξη του να είναι «χρήσιμος» στην επιχείρηση του Sir Topham Hatt.

Τα δημόσια σχολεία, ως μια θεσμική διαδικασία που έχει επηρεαστεί καθοριστικά από τις πιο πλούσιες και τις πιο ισχυρές προσωπικότητες του κόσμου τον τελευταίο αιώνα, εξοπλίζουν τα άτομα με έναν κώδικα επιτελεστικότητας που λειτουργεί γύρω από το πώς ο Τόμας συμπεριφέρεται για τον επιστάτη του, υπονοώντας ότι η ζωή έχει ήδη σχεδιαστεί σε μεγάλο βαθμό. Οι πνευματικές και οι δημιουργικές τους ικανότητές μειώνονται στο επίπεδο του κινήτρου ενός εργαλείου για να μείνουν απλά «σε τροχιά».

Σε αντίθεση με τον σωβινιστικό και αντιφατικό ισχυρισμό ότι η σύγχρονη εκπαίδευση «εξοπλίζει τους νέους για τη δημοκρατική ιδιότητα του πολίτη», η πραγματική εξέλιξη και χρήση των εκπαιδευτικών τεχνικών δείχνει πώς το συνολικό περιβάλλον και η μέθοδολογία που χρησιμοποιείται στο σημερινό δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα, έχει εδώ και χρόνια όλο και περισσότερο αναδιαμορφωθεί για την παραγωγή «χρήσιμων μηχανών», ανίκανων σε μεγάλο βαθμό να παράγουν ανεξάρτητη σκέψη και να επιδείξουν προσωπική χειραφέτηση.

Τα ισχυρά κοινωνικοπολιτικά θεμέλια του συστήματος οφείλονται στο γεγονός ότι οι περισσότεροι εκπαιδευτικοί των δημόσιων σχολείων είναι επίσης προϊόντα της εν λόγω εκπαίδευσης με αποτέλεσμα να αγνοούν την πρόθεσή της αλλά και τη συνολική απάνθρωπη τελετουργία της. Επιπλέον, η τεράστια χρηματική στήριξη των συνδικάτων των εκπαιδευτικών από φιλανθρωπίες όπως αυτές του ιδρύματος Bill & Melinda Gates ², διασφαλίζει ότι η σημαντική αντίσταση κατά της συνεχιζόμενης εμμονής με τα σύγχρονα και γραφειοκρατικοποιημένα μέτρα, η προτεινόμενη ιδιωτικοποίηση των σχολείων και των σπουδαστικών προγραμμάτων αλλά και οι πραγματικά καινοτόμες μεταρρυθμίσεις των σπουδαστικών προγραμμάτων, φλερτάρουν διακριτικά με τις εμμονές του εραστή της τεχνολογίας, του Gates.

Η ΑΚΑΔΗΜΙΑ KHAN

Σε αυτό το πλαίσιο, η άφιξη της Ακαδημίας Khan (χρηματοδοτούμενη από τον Gates) – μια φιλανθρωπία που εποπτεύει μια σειρά μαθημάτων αποκλειστικά μέσω υπολογιστή στο Youtube – είναι εντελώς αρμόζουσα. Ήδη η Ακαδημία Khan ισχυρίζεται ότι τα παιδιά σε όλο τον κόσμο «έχουν κάνει σχεδόν μισό δισεκατομμύριο ασκήσεις» μέσω του λογισμικού της. ³ Ωστόσο η εμμονή του Gates με το νέο «σχολείο» είναι σχεδόν βέβαιο ότι εστιάζεται στη δυνατότητα επιτήρησης και ελέγχου της δημόσιας εκπαίδευσης όπου θα μπορεί εύκολα να την ασκεί μέσω μερικών βασικών χτυπημάτων του πληκτρολογίου.

«Αυτό είναι υπέροχο» αναφώνησε ο Gates μετά τη συνάντησή του με τον ιδρυτή της Ακαδημίας Khan, τον Salman Khan το 2009, στον οποίο αναφέρεται ως τον «αγαπημένο δάσκαλό» του. ⁴ Πράγματι, o Khan, ένας πρώην διαχειριστής κεφαλαίων (hedge funds), ανέπτυξε μια ευαισθησία για την online εκπαίδευση των παιδιών και είναι έτοιμος να κάνει για τη δημόσια εκπαίδευση το ίδιο που κάνει η Monsanto για την παγκόσμια γεωργία – να την αλλάξει στο μοντέλο του ενός μεγέθους που ταιριάζει σε όλους. Ένα τέτοιο σύστημα θα είναι σε θέση να επιταχύνει ραγδαία την τυποποίηση και την εκτέλεση των σπουδαστικών προγραμμάτων από μια χούφτα ατόμων κολακευμένων και υπόχρεων στον Gates, καθώς θα επιβάλλουν ένα σύνολο αυστηρών ελέγχων τόσο στους μαθητές όσο και στους καθηγητές.

«Παθιασμένα πιστεύω ότι η Ακαδημία Khan είναι ένα εργαλείο που μπορεί να εξουσιοδοτήσει ένα (τουλάχιστον κατά προσέγγιση) πρότυπο του πώς θα πρέπει να μοιάζει η εκπαίδευση του μέλλοντος», γράφει ο Khan στο νέο του βιβλίο: The One World Schoolhouse (Το Σχολείο του Ενός Κόσμου). Ο πρώην χρηματιστής ισχυρίζεται ότι το εικονικό του σχολείο καθιστά δυνατόν «έναν τρόπο που συνδυάζει την τέχνη της διδασκαλίας με την επιστήμη της παρουσίασης των πληροφοριών και την ανάλυση των δεδομένων, την σαφέστερη παράδοση, το πιο ολοκληρωμένο και το πιο σχετικό πρόγραμμα σπουδών με το χαμηλότερο δυνατό κόστος.» ⁵

Η εμμονή με την άσκηση ελέγχου στο περιεχόμενο των σπουδών και στην παράδοσή τους, δεν είναι κάτι καινούριο. Πολύ πριν από το διαδύκτιο και το λογισμικό των ηλεκτρονικών υπολογιστών που κατέστησαν μια τέτοια ρύθμιση δυνατή, εκπαιδευτικοί μεταρρυθμιστές εφάρμοσαν με επιτυχία την επιστήμη στην εκπαίδευση με τη μορφή της Γερμανικής «πειραματικής ψυχολογίας», έχοντας τον ίδιο στόχο: την αποδυνάμωση της διδακτέας ύλης και τον εξορθολογισμό της εκπαιδευτικής διαδικασίας για τη δημιουργία «χρήσιμων μηχανών». Η συνεργασία του Gates και του Khan όμως, μεταφέρει το εγχείρημα σε ένα εντελώς νέο επίπεδο: στην εφαρμογή ενός παγκόσμιου συστηματοποιημένου τρόπου παραγωγής πληροφοριών, στην παράδοση και στην επανάληψη ενός πολιτικού και τεχνοκρατικού οράματος παρόμοιου με αυτό των πνευματικών προγόνων τους στις αρχές του εικοστού αιώνα.

ΣΑΜΠΟΤΑΡΟΝΤΑΣ ΤΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ: ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Από τις αρχές του εικοστού αιώνα η Αμερικανική αίθουσα διδασκαλίας έχει μετατραπεί σταθερά σε ένα εργαστήριο εισαγωγής και ανάπτυξης ψυχολογικών μεθόδων. Ο θεσμός της εκπαίδευσης έχει γίνει ένα μέσο για τη χαρτογράφηση της παιδικής ηλικίας από εμπειρογνώμονες και επιβολής προτωκόλλων «σωστής» συμπεριφοράς (καλός πολίτης). Αυτές είναι οι προϋποθέσεις για τη διαμόρφωση ενός ιδιαίτερου κοινωνικο-βιολογικού συστατικoύ για ένα επερχόμενο παγκόσμιο σχέδιο το οποίο θα επιβλέπεται από μια πολυπρόσωπη και διεισδυτική επιστημονική ελίτ, υπεύθυνη για έναν επιμελώς μετρημένο και υπολογισμένο έλεγχο των μαζών.

«Πριν μπορέσουμε να μιλήσουμε για πολιτική, οικονομία, επιχειρήσεις ή ηθική, θα πρέπει να δούμε ότι έχουμε τις σωστές διανοητικές συνήθειες και ότι τα συνειδητοποιημένα γεγονότα βρίσκονται στη σωστή βάση«, έγραψε ο Βρετανός δοκιμιογράφος και κοινωνικός μηχανικός HG Wells στα τέλη της δεκαετίας του 1920.

«Ο νέος κόσμος απαιτεί νέα σχολεία, να δώσει σε όλους μια υγιή και πλήρη διανοητική εκπαίδευση, να τους εξοπλίσει με ξάστερες ιδέες για την ιστορία, για τη ζωή, καθώς και για τις πολιτικές και οικονομικές σχέσεις, σε αντικατάσταση του περιεχομένου των σκουπιδιών που είναι διαδεδομένα τούτη τη στιγμή. Οι εκπαιδευτικοί και τα σχολεία του παλιού κόσμου θα πρέπει να μεταρρυθμιστούν ή να αντικατασταθούν«. ⁶

Με μια τέτοια μεταμόρφωση στην εκπαίδευση, ο Wells οραματίστηκε τον παγκόσμιο πληθυσμό να εποπτεύεται από μια καλά εκπαιδευμένη και εξειδικευμένη επιστημονική ελίτ, συνυφασμένη με σχεδόν κάθε ανθρώπινη δραστηριότητα. «Αυτός ο μικρός στρατός, αυτός ο επιστημονικός κόσμος του σήμερα«, πρόβλεψε ο Wells, «που αριθμεί…. όχι παραπάνω από καμιά διακοσαριά χιλιάδων ανδρών, σίγουρα θα εκπροσωπείται στη νέα παγκόσμια τάξη από μια δύναμη εκατομμυρίων, καλύτερα εξοπλισμένων και πλήρως συντονισμένων, ελεύθερων να αμφισβητήσουν, ικανών να απαιτήσουν ευκαιρία«. ⁷

Το σχέδιο του Wells για το θεμελιώδη ρόλο της εκπαίδευσης σε έναν διεθνή, επιστημονικά ενσταλαγμένο σοσιαλισμό, προσαρμόζεται στις απόψεις της αμερικανικής ελίτ δεκαετίες νωρίτερα σε μίξη με την παλιά σχολή και το απόκρυφο τελετουργικό. Υπό το φως της ολοκληρωτικής κακοτυχίας των νέων ανθρώπων λόγω της δημόσιας εκπαίδευσης, οι οποίοι έχουν υποβληθεί στην καλοφτιαγμένη πειθαρχία της – για την οποία εμείς καλούμαστε να συμπεράνουμε ότι είναι το αποτέλεσμα μιας σειράς λαθών και παραλείψεων, – ο αείμνηστος οικονομικός ιστορικός Anthony Sutton προσφέρει μια συναρπαστική (αν και παράτυπη) θέση.

Σύμφωνα με την κλασική μελέτη του Sutton, το σύνολο του εκπαιδευτικού εγχειρήματος του εικοστού αιώνα υπονομεύθηκε από μια μικρή κλίκα φοιτητών του Πανεπιστημίου Yale οι οποίοι συνδέονταν μεταξύ τους μέσω της συμμετοχής τους στο αποκλειστικό τάγμα του Yale, το Order of Death (Τάγμα του Θανάτου), γνωστό στο ευρύτερο κοινό ως «Skull and Bones» (Κρανίο και Οστά). Η φιλοδοξία αυτών των ατόμων είναι ευρεία κοινωνική κυριαρχία και η εκπαίδευση είναι ανάμεσα στις πολλές δραστηριότητες που έχουν ιδιαίτερη σημασία για οποιοδήποτε σύστημα ελέγχου, δεδομένου ότι καθορίζει «πώς ο πληθυσμός του μέλλοντος θα συμπεριφερθεί«, υποστηρίζει ο Sutton.

Φυσικά, το να υποδείξεις ότι μια μικρή ομάδα πλούσιων λευκών αρσενικών νεκρομαντών έχουν το πάνω χέρι στο να επηρεάζουν τα γεγονότα πίσω από τις κουρτίνες έρχεται σε αντίθεση με την κοινά αποδεκτή αντίληψη που λέει ότι τέτοιοι ελίτ παίζουν με τους κανόνες, είναι εκλεγμένοι και ως εκ τούτου ενεργούν για το καλλίτερο συμφέρον του λαού. Ωστόσο, ο Sutton παρέχει πειστικές αποδείξεις για το αντίθετο. Στην αρχή ο Sutton γνώριζε λίγα για το τάγμα μέχρι που η συγγραφέας και συνήγορος της μεταρρύθμισης της εκπαίδευσης, η Charlotte Iserbyt Thompson, τον προμήθευσε με τις μυστικές λίστες των μελών του τάγματος στο οποίο ο πατέρας της ήταν μυημένος, «Οι δραστηριότητες του τάγματος κατευθύνονται προς την αλλαγή της κοινωνίας μας«, γράφει ο Sutton, «αλλάζοντας τον κόσμο για να επιφέρουν μια Νέα Παγκόσμια Τάξη. Αυτή θα είναι μια προγραμματισμένη τάξη με σημαντικό περιορισμό της ατομικής ελευθερίας, χωρίς Συνταγματική προστασία, χωρίς εθνικά σύνορα ή πολιτιστική διάκριση«. ⁸

Ένα σημαντικό τμήμα των μελών του τάγματος παραμένει ενεργά αφιερωμένο στο να φέρει εις πέρας αυτό το επίδοξο σχέδιο. Αν και θα ήταν ανόητο να θεωρηθεί μια τέτοια ομάδα ως ο μοναδικός καθοριστικός παράγοντας των εθνικών και των παγκόσμιων γεγονότων, τα μέλη της είναι αναμφισβήτητα άτομα που έχουν καταλάβει τις πιο ισχυρές θέσεις στον ακαδημαϊκό, στον χρηματοδοτικό, στον κυβερνητικό, στον στρατιωτικό, και στον εταιρικό τομέα.

Το 1873 το τάγμα Skull and Bones και ο πρώτος πρόεδρος του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας ο Daniel Coit Gilman, τον οποίο ο Sutton περιγράφει ως «ο ακτιβιστής κλειδί στην επανάσταση της εκπαίδευσης από το τάγμα», διορίστηκε πρόεδρος του νεοσύστατου Πανεπιστημίου Johns Hopkins. Στη δεκαετία του 1850, και ενώ σπούδαζε στη Γερμανία, ο Gilman και ο συμμαθητής του από το Yale, ο Andrew Dickson White, επίσης μέλος του τάγματος (ο οποίος θα γινόταν αργότερα πρέσβης των ΗΠΑ στη Γερμανία και πρώτος πρόεδρος τόσο του Πανεπιστημίου Cornell όσο και του American Historical Association), εξοικειώθηκαν με τη νέα «πειραματική ψυχολογία» η οποία διδασκόταν στο Πανεπιστήμιο της Λειψίας από τον Πρώσο Wilhelm Wundt.

Ο Gilman στη συνέχεια επιτάχυνε την εισαγωγή της «πειραματικής ψυχολογίας» σε Αμερικανικά πανεπιστήμια και ακαδημαϊκά σχολεία το 1881, φέρνοντας τον πρώτο βοηθό του Wundt, τον G. Stanley Hall, στη σχολή Hopkins ως καθηγητή της Ψυχολογίας και της Παιδαγωγικής. Μεταξύ των πρώτων δώδεκα καθηγητών του Hopkins, ο Hall πήρε ένα εργαστήριο ψυχολογίας, χίλια δολάρια ετήσιο μισθό για τον εξοπλισμό και ενθαρρύνθηκε από τον Gilman να καθιερώσει την American Journal of Psychology.

Ο μόλις φρέσκος πτυχιούχος και νεαρός ακαδημαϊκός, εξέφρασε την έκπληξή του όταν επελέχθει για αυτήν την περίοπτη θέση, πάνω από μεγαλύτερους και πιο έμπειρους καθηγητές στον τομέα. «Η ψυχολογία που δίδαξα ήταν σχεδόν αποκλειστικά πειραματική,» υπενθυμίζει ο Hall, η οποία περιείχε «κατά το μεγαλύτερο μέρος το υλικό που είχε ορίσει ο Wundt στη μετέπειτα μεγαλύτερη έκδοση της Φυσιολογίας της Ψυχολογίας.»

Καθώς οι μαθητές του Wundt και και του Hall άρχισαν να εγκαθίστανται απ’ άκρη σ’ άκρη στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι μέθοδοι της «νέας ψυχολογίας» ενσωματώθηκαν στην πανεπιστημιακή έρευνα και στη διδασκαλία των σπουδαστικών προγραμμάτων αλλά και στις στοιχειώδεις αίθουσες διδασκαλίας. «Εκπαιδευτικά εργαστήρια» εγκαταστάθηκαν στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο και στο Πανεπιστήμιο της Κολούμπια, αναπαράγοντας:

«100s διδακτορικά για να διδαχθεί το νέο εκπαιδευτικό σύστημα διαμόρφωσης. Ένα από τα πρώτα από αυτά τα διδακτορικά του πανεπιστημίου Johns Hopkins ήταν o John Dewey [καθοδηγούμενος του Hall]. Το αποτέλεσμα το γνωρίζουμε όλοι πολύ καλά. Το εκπαιδευτικό τέλμα της δεκαετίας του ’80, όπου τα περισσότερα παιδιά – αν όχι όλα – δεν μπορούν να συλλαβίσουν, να διαβάσουν ή να γράψουν, αλλά μπορούν να διοχετευθούν σε κανάλια μαζικής συμπεριφοράς». ⁹

Δυναμώνοντας την ψευδαίσθηση της πνευματικής ελευθερίας και του θεμιτού ακαδημαϊκού διαλόγου και εξασφαλίζοντας την άκριτη αποδοχή της νέας ψυχολογίας που πλασαρίστηκε στα παδιά της Αμερικής, ο Gilman προήδρευσε στην ίδρυση του Russell Sage Foundation και του Carnegie Institution, τα οποία βοήθησαν σημαντικά στην εδραίωση του κύρους της ψυχολογίας και άλλων τότε νεοσύστατων κλάδων – οικονομία, ιστορία, πολιτικές επιστήμες, κοινωνιολογία – βοηθώντας στη διαμόρφωση των αντίστοιχων επαγγελματικών οργανώσεών τους για να είναι σε θέση μετά να καθοδηγεί τη συλλογική πορεία των πνευματικών επιδιώξεων των μελών τους.

Για τη διευκόλυνση της σταδιοδρομίας των επιστημόνων που προσηλυτίστηκαν στο δόγμα του Wundt, πρόσωπα με επηρροή όπως ο Gilman σκαρφάλωσαν στην κορυφή ισχυρών ακαδημαϊκών και φιλανθρωπικών οργανισμών και άσκησαν αποφασιστική, μακράς διαρκείας, αλλά κυρίως κρυφή επιρροή στο Αμερικανικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα. Εκτός από το να έχουν τον Dewey ως πνευματικό απόγονο, ο Hall προώθησε την ιδέα αυτού που σήμερα ονομάζεται «ανάπτυξη του παιδιού», εισάγοντας τη λέξη «εφηβεία» στο Αμερικανικό λεξικό, το 1904. ¹⁰ Οπλισμένοι με το βασικό δόγμα του Wundt ότι ο μαθητής ήταν στερούμενος από μια ψυχή – μια εσωτερική υπόσταση και κατανόηση απεριορίστων προθέσεων – ο Hall, ο Dewey και πολλοί άλλοι επαγγελματίες της πειραματικής ψυχολογίας με επιρροή, συμπεριλαμβανομένων των Edward Lee Thorndike, James McKeen Cattell, HH Goddard και James Earl Russell, «έθεσαν ως στόχο να αλλάξουν την αντίληψη του τι συνιστά εκπαίδευση«, εξηγεί ο John Taylor Gatto.

Βασικό κέντρο για τέτοιες εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις ήταν το Columbia Teachers College, χρηματοδοτούμενο από τον Rockefeller, το οποίο διαχειρίζεται ο Russell, ο οποίος είναι επίσης ο πρόεδρος του τμήματος ψυχολογίας του Columbia University. Ο Harold Rugg, ένας καθηγητής του Teachers College και ισχυρός συνήγορος υπέρ της ψυχολόγησης της αίθουσας της διδασκαλίας, εκτίμησε τη διακρατική ώθηση του σχεδίου. Εκφράζοντας τον HG Wells, ο Rugg διακήρυξε ότι «Μέσα από τα σχολεία του κόσμου θα διασπείρουμε μια νέα αντίληψη της κυβέρνησης – μια που θα αγκαλιάσει όλες τις συλλογικές δραστηριότητες των ανθρώπων, μια που θα απαιτήσει την ανάγκη για επιστημονικό έλεγχο και διαχείρηση των οικονομικών δραστηριοτήτων» ¹¹

Επιπρόσθετα, εκτός από τη διαδικασία προετοιμασίας της μάζας μέσω της ζωτικής επιρροής του τάγματος στη δημόσια εκπαίδευση, ο σχηματισμός και η επέκταση ενός διεθνούς εργαλείου υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών, αποτελούμενο από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και την Παγκόσμια Ομοσπονδία Ψυχικής Υγείας για την επίβλεψη και την επιβολή ενδεχομένως αποδεκτών κοσμοθεωριών, – ας μην αναφέρουμε την προτεινόμενη πρακτική της υποχρεωτικής ανιχνευτικής νοητικής εξέτασης «screening» στα παιδιά και στους βετεράνους και την αναγκαστική φαρμακευτική αγωγή των μαθητών βάσει του αδύναμου επιχειρήματος ότι τα ψυχοτρόπα φάρμακα αυξάνουν τις ακαδημαϊκές επιδόσεις, – επιβεβαιώνει με πολλούς τρόπους την σχεδόν πλήρη εκπλήρωση του οράματος που έκφρασαν ο Wells και ο Rugg πριν ογδόντα χρόνια. ¹²

ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΟ ΟΝ ΣΤΗ ΝΕΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΤΑΞΗ

Μια βασική μέθοδος η οποία πηγάζει από το ρεπερτόριο του Teachers College και πρoδίδει την φιλοτεχνική προσέγγιση της Khan Academy όσον αφορά την εκπαίδευση, περιλαμβάνει τη μετατροπή του ανθρώπου από ένα αυτόνομο αλλά παράλληλα κοινωνικό άτομο ικανό για συνεργασία, σε ένα άτομο που έχει πάντα εις γνώση του τους εξωτερικούς περιορισμούς και εξαρτάται από την υποστήριξη, την παρακολούθηση και την παρέμβαση των θεσμών. Μια τέτοια αλλαγή προϋποθέτει την αναμόρφωση της ψυχής μέσω της αναδιατύπωσης του περιεχόμενου και του προσανατολισμού του σπουδαστικού προγράμματος.

Όταν οι ψυχολόγοι του Teachers College επαναπροσδιόρισαν το περιεχόμενο των μαθημάτων για να φιλοξενήσουν τις καινούριες επινοημένες σπουδές όπως τις «κοινωνικές μελέτες» (social studies), αποδυναμώνοντας έτσι τις πρώην διακριτές συμμετρίες μεταξύ των τομέων των σπουδών, παρείχαν το πλαίσιο για την αναμόρφωση του ατόμου σε μια πολύ πιο εύκολα διαχειριζόμενη διαδικασία μέσω τεχνοκρατικών μέσων.

Η εκπαιδευτική μέθοδος για την οποία ο Dewey και άλλοι οπαδοί του Wundt είναι ιδιαίτερα γνωστοί, ονομάζεται «instrumental progressivism». Μια τέτοια προσέγγιση ασχολείται κυρίως με τη μετατροπή της σχολικής διαδικασίας σε μια που εξυπηρετεί τις οικονομικές, πολιτικές, ή τις πολιτιστικές «ανάγκες» της δεδομένης κοινωνίας. Ωστόσο, σχετίζεται επίσης με την καλλιέργεια ενός πειθαρχημένου υπηκόου της κοινωνίας, όπου οι εξωτερικοί κοινωνικοί έλεγχοι αντικαθίστανται από ελέγχους εκούσιας συνεργασίας. Σύμφωνα με τους κοινωνιολόγους Kevin Robins και Frank Webster, ο ινστρουμενταλισμός αναγνώρισε την ξεχωριστή «αλληλοσχέτιση μεταξύ των δομών της γνώσης από τη μία πλευρά, και των δομών εξουσίας και των αρχών ελέγχου, από την άλλη«. ¹³

Ο θεωρητικός της εκπαίδευσης Basil Bernstein, εξηγεί πώς η διαβάθμιση της εκπαιδευτικής γνώσης ανήκει σε έναν από τους δύο κώδικες ταξινόμησης, – συλλογής ή ενοποίησης. Ο κώδικας συλλογή χαρακτηρίζεται από την παρουσίαση της γνώσης με αυστηρές ιεραρχίες θεμάτων, ενώ ένας ενοποιημένος κώδικας προκύπτει από την προσπάθεια μείωσης της ταξινομικής συγκέντρωσης. Ο κώδικας συλλογή ενσωματώνει τη διδακτική προσέγγιση που είναι εμφανής στις παραδοσιακές εκπαιδευτικές πρακτικές, την οποία οι πειραματικοί ψυχολόγοι προσπάθησαν να εγκαταλείψουν υπέρ μιας πιο χαλαρά συντονισμένης πειθαρχικής ρύθμισης.

Αυτή η προσέγγιση αλλάξε αποφασιστικά την κατάσταση της γνώσης και στη διαδικασία εισήγαγε «μια διαταραχή των υπαρχουσών δομών εξουσίας». Με τον ίδιο τρόπο που ο «instrumental progressivism» του Dewey προσπάθησε να διαλύσει την Καρτεσιανή δυαδικότητα του υποκειμένου-αντικειμένου, εμβυθίζοντας τον μαθητή στην εμπειρία, με αποτέλεσμα να διασκορπίσει τη θέλησή του. Ο ενοποιημένος κώδικας δίνει έμφαση στα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας του μαθητή, για να «ενθαρρύνει τον μαθητή/σπουδαστή να εκφραστεί περισσότερο δημοσίως, περισσότερες από τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τις αξίες του«. Το αποτέλεσμα, παρατηρεί ο Bernstein, σημαίνει ότι «μεγαλύτερο κομμάτι του μαθητή είναι διαθέσιμο για έλεγχο … η κοινωνικοποίηση θα μπορούσε να είναι πιο εντατική και ενδεχομένως πιο διεισδυτική«. ¹⁴

Τα άτομα που υπόκεινται σε αυτές τις κοινωνικές και εκπαιδευτικές συνθήκες προσαρμογής, είναι πιο εύκολο να ενσωματωθούν σε μια «πειθαρχική κοινωνία» η οποία θα επιβλέπεται από μια θεραπευτική πολιτεία όπου ένα αυξανόμενο φάσμα πρώην ιδιωτικών πρακτικών – υγεία, διατροφή, ανατροφή παιδιού και σεξουαλικότητα, – θα υπόκεινται στην παρατήρηση, στην τεκμηρίωση και στον έλεγχο. Με αυτόν τον τρόπο το ανθρώπινο ον έχει μετατραπεί σύμφωνα με τις κατευθύνσεις που όρισαν στις αρχές του εικοστού αιώνα οι τεχνικοί της κοινωνικής ψυχολογίας, στην προετοιμασία για μια νέα κοινωνική τάξη όπως αυτή επισημαίνεται στο δικά τους γραπτά. Mία κοινωνική τάξη όπου η προσεκτική διαχείριση της εξέλιξης της ζωής θα γίνεται αποδεκτή χωρίς άσκηση δύναμης, από τους επαρκώς κατηχημένους υπό το πλαίσιο του ενοποιημένου κώδικα μάθησης ο οποίος είναι ευρέως διαδεδομένος στη σύγχρονη δημόσια εκπαίδευση. ¹⁵ Αυτή η δυναμική είναι ιδιαίτερα αυξημένη μέσω των τεχνολογικών μέσων τα οποία θα χαρακτηρίζουν την εκπαίδευση όλο και περισσότερο, όπως η Ακαδημία Khan.

Ένας που έχει αφιερώσει τη ζωή του σε μεγάλο βαθμό στην επικοινωνία και στην καθοδήγηση της βούλησης νεαρών ενηλίκων, και εάν είναι εξοικειωμένος με την ανορθόδοξη ιστορία της Αμερικανικής εκπαίδευσης, θα αναγνωρίσει μια αβεβαιότητα και μια θλίψη σε πολλούς από τους μαθητές του, οι οποίοι αναμφισβήτητα γεννήθηκαν από μια δομή που σκόπευε να διασφαλίσει την πνευματική τους απώλεια και την τυφλή τους υποταγή σε ένα σύστημα για το οποίο γνωρίζουν ελάχιστα. Αυτά τα άτομα με κάποιο τρόπο γνωρίζουν πως κάτι πολύ σοβαρό συμβαίνει αλλά δεν μπορούν να αναγνωρίσουν την πηγή της δικής τους περιορισμένης επίγνωσης και περιέργειας. Έχοντας την εντολή να είναι χρήσιμες μηχανές, δεσμεύονται στις περιορισμένες γνώμες και απόψεις που προβάλλονται από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης οι οποίες επαναλαμβάνονται με διάφορους τρόπους από τους συνομηλίκους τους, αποπολιτικοποιημένοι και χωρίς ιστορικό πλαίσιο, απλά σέρνονται μέσα στους σταθμούς της ζωής τους.

Πάνω από έναν αιώνα πριν, οι κοινωνικοί μηχανικοί θέσπισαν ένα πρόγραμμα για τη δημόσια εκπαίδευση το οποίο μαζί με την δια βίου εξάρτηση των μέσων μαζικής ενημέρωσης έχει σε μεγάλο βαθμό κατάφερει να μετατρέψει την πνευματική ουσία και να αποδυναμώσει την πολιτική βούληση που καθόριζε την ανθρωπιά ενός ατόμου. Εκτός από τα εργαλεία υψηλής τεχνολογίας και την ταχύτητα με την οποία τέτοιες διαδικασίες μπορούν πλέον να εφαρμοστούν, λίγα πράγματα έχουν αλλάξει στις αρχές του εικοστού πρώτου αιώνα. Πράγματι, η πρόθεση του Bill Gates να διεθνοποιηθοποιήσει, να εποπτεύσει και να ελέγξει την εκπαιδευτική διαδικασία και ένα ολόκληρο τμήμα του πληθυσμού μέσω της Ακαδημίας Khan, ανοίγει ένα νέο σημαντικό κεφάλαιο προς την περαιτέρω ενσωμάτωση των ανθρώπων στην παγκόσμια εξελισσόμενη τεχνοκρατική τάξη.

ΠΗΓΗ: Μemory Ηole

Η φωτογραφία είναι έργο του Juha Arvid Helminen. Όλη η συλλογή του υπάρχει εδώ: http://immanuel.deviantart.com/gallery/

Πηγή: ΑΒΕΡΩΦ Διαδικτυακό Θωρηκτό

Παραπομπές.