Ἡ Γαλλία καί οἱ κεμαλικοί

"Οἱ Βρετανοί θεωροῦσαν τήν Ἑλλάδα σάν κάποιου εἴδους προτεκτορᾶτο ὑπό τόν οἰκονομικό καί στρατιωτικό ἔλεγχο τῆς Μεγάλης Βρετανίας. Τά σχέδιά τους ὅμως χάλασαν μέ τήν πτώση τοῦ Βενιζέλου καί ἐπακολούθησε ἡ ἥττα τοῦ ἑλληνικοῦ στρατοῦ στή Μικρά Ἀσία. Ἡ Ἐγγύς Ἀνατολή ὑπῆρξε πολιτιστικά γαλλική ἀπό τήν ἐποχή τῶν Σταυροφοριῶν. Ἀπό τήν Θεσσαλονίκη ὥς τή Βηρυττό, ἡ Γαλλία ἦταν ἀποφασισμένη νά βασιλεύει μόνη της. Ἡ Παλαιστίνη ἀντιπροσώπευε τήν τελευταία παραχώρηση πού ἧταν δυνατόν νά κάνει ἡ Γαλλία πρός τούς Συμμάχους. Βέβαια, οἱ Γάλλοι δέν ἤλπιζαν νά καταλάβουν τήν Κωνσταντινούπολη, ἀλλά καί δέν ἐπρόκειτο νά ἐπιτρέψουν στούς Βρετανούς νά ἐγκατασταθοῦν στό Βόσπορο ὅπως εἶχαν κάνει στό Γιβραλτάρ καί στό Πόρτ Σάϊδ, στή Μάλτα καί στήν Κύπρο. Κάτι τέτοιο θά σήμαινε τήν ἐγκαθίδρυση τῆς βρετανικῆς κυριαρχίας στή Μεσόγειο καί τή Μαύρη Θάλασσα καί τήν πρωτοκαθεδρία γιά τό βρετανικό κεφάλαιο καί τά βρετανικά προϊόντα σέ ἀγορές πού κατά παράδοση ἧταν γαλλικές.

Ἐδῶ δέν κάνω εἰκασίες. Οἱ τάσεις πού ἐκφράζει ὁ γαλλικός τύπος ὑπό τήν ἔμπνευση τῆς κυβερνήσεως τῶν Παρισίων δέν ἀφήνουν ἀμφιβολίες γιά τούς λόγους πού ὁδηγοῦν τή Γαλλία νά στέλνει ὅπλα καί χρήματα στόν Κεμᾶλ.

Στή διάρκεια τοῦ πολέμου, μιά ἀπό τίς κύριες κατηγορίες ἐναντίον τῆς Γερμανίας ἧταν ὅτι διατηροῦσε φιλικές σχέσεις καί ἧταν σύμμαχος μέ τήν Τουρκία τήν ἐποχή πού σφάζονταν οἱ Ἀρμένιοι. Ἡ Γερμανία εἶχε τότε θεωρηθεῖ ὑπεύθυνη γιά τίς σφαγές ἐπειδή θά μποροῦσε νά τίς εἶχε σταματήσει ἄν εἶχε ἐξασκήσει πίεση στή σύμμαχό της. Αὐτό εἶναι ἀλήθεια. Δέν εἶναι τό ἴδιο, ὅμως, τώρα τό ἴδιο ἀλήθεια ὅτι ἡ Γαλλία πρέπει νά φέρει τό ὄνειδος, καί ὥς ἕνα βαθμό τήν εὐθύνη, γιά τίς ἀρμενικές καί ἑλληνικές σφαγές τοῦ 1920 καί 1921; Ἕνας Γάλλος στρατηγός διαπραγματευόταν μέ τούς Τούρκους ἐθνικιστές στήν Κιλικία χωρίς νά ἀξιώσει τήν παύση τῶν σφαγῶν τῶν Ἀρμενίων καί τῶν Ἑλλήνων*. Ἡ μοναδική σκέψη τῶν Γερμανῶν στή διάρκεια τοῦ πολέμου ἧταν νά ἐκμεταλλευτοῦν τούς Τούρκους καί νά μήν διακινδυνεύσουν νά τούς θίξουν μέ διαμαρτυρίες γιά τίς σφαγές. Αὐτό ἂκριβῶς κάνουν τώρα οἱ Γάλλοι".

*Ἀναφέρεται στίς σφαγές ἐναντίον τῶν Ἀρμενίων καί τῶν Ἑλλήνων πού ἀκολούθησαν τήν ἐκκένωση τῆς Κιλικίας ἀπό τούς Γάλλους καί τήν ἐγκατάσταση τῶν Τούρκων ἐθνικιστῶν στήν περιοχή.

Herbert Adams Gibbons (1880-1934).
Ἀπόσπασμα ἀπό ἄρθρο γιά τό Century Magazine τοῦ Ὀκτωβρίου 1921.
Ἀναφορά στή γαλλική ὑποστήριξη πρός τούς Τούρκους ὑπό τόν φόβο τῶν Βρετανῶν.

Πηγή: Η ΜΑΣΤΙΓΑ ΤΗΣ ΑΣΙΑΣ George Horton, ἐκδόσεις Βιβλιοπωλεῖο τῆς "ΕΣΤΙΑΣ".
Φωτογραφία: https://www.google, https://www.mikres-ekdoseis.gr/2017/08/blog-post_15.html

Χρύσα Νικολοπούλου/Ἑλλήνων Φῶς