ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ: ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΜΕ ΤΟΝ ΑΠΟΛΥΤΟ

Γιατί οι άνθρωποι έχουν ανάγκη να πιστέψουν στη θρησκεία, να ακολουθήσουν τον τρόπο ζωής που αυτή προτείνει, να είναι έτοιμοι να κάνουν θυσίες όσον αφορά στα δικαιώματά τους, την απεριόριστη απόλαυση των ηδονών, την ελευθερία; Είναι μόνο ο φόβος του θανάτου, αυτό που ονομάζουμε υπαρξιακό άγχος, είναι η δύναμη της παράδοσης και της συνήθειας, είναι η ανάγκη να ανήκουμε σε μία κοινότητα ή η ανάγκη να ερμηνεύσουμε τον κόσμο, τη δημιουργία του, το νόημά του, κάτι που η θρησκεία αποδίδει στον Θεό, ως αρχή και ως το τέλος; Είναι η ανταμοιβή στην αιωνιότητα από τον Θεό για την πίστη; Είναι η ανάγκη για αγάπη, για υπέρβαση του εαυτού μας ή η μέθεξη των αισθήσεων που συμμετέχουν σε ένα πνευματικό πανηγύρι, με εικόνες, ήχους, αρώματα, πλησιάσματα των καρδιών και των σωμάτων; Ο σύγχρονος, ορθολογιστής άνθρωπος, ο οιηματίας, αυτός που θεωρεί ότι η ζωή μένει μόνο στο εδώ, στο παρόν, ότι δεν χρειάζεται ο Θεός για να ερμηνευθεί ο κόσμος και το νόημά του, στερείται όλα τα προηγούμενα. Δίνει απαντήσεις μόνο με τον νου και στον εαυτό του. Έτσι η θρησκεία μοιάζει κατάλοιπο του παρελθόντος, φολκλορικός αναχρονισμός, χωρίς πρακτική σημασία, πέρα της διάσωσης κάποιων εθίμων, κάποιων γιορτών χρήσιμων για κοινωνικούς λόγους, χωρίς να αγγίζει την πορεία της ζωής.

Η πίστη όμως έχει εντός της τον χαρακτήρα του Απόλυτου. Στην πίστη δεν χωρούνε αποδείξεις, επιχειρήματα, μέτρο, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν υπάρχουν. Δεν είναι όμως τα επιχειρήματα που σε κάνουν να πιστεύεις, ούτε οι λογικές αποδείξεις. Ο Θεός είναι έτσι το Απόλυτο μέγεθος, το οποίο δεν χωρά σε επιχειρήματα, λέξεις και λόγους. Μόνο βιώνεται κατά τα μέτρα της προσωπικής μας δύναμης, ως Φως, Αγάπη, Ζωή. Βιώνεται ως Πρόσωπο, όπως η πίστη μας δείχνει. Είναι ο Χριστός, για τον Οποίο ο άνθρωπος που πιστεύει καλείται να αντέξει οποιαδήποτε δυσκολία, αρκεί να τον προσεγγίσει, να Τον αποδεχτεί, να Τον αφήσει να ενεργήσει εντός της ύπαρξής του το θαύμα της σωτηρίας. Ο Χριστός της Ορθοδοξίας, για χάρη του Οποίου ο καθένας μας αξίζει να αναλάβει οποιονδήποτε σταυρό, προκειμένου να Τον ακολουθήσει σε έναν δρόμο που όχι μόνο ερμηνεύει τον κόσμο, αλλά και δίνει την όντως ζωή, αυτήν που δεν καταργείται ούτε από τους άλλους, ούτε από τον κόσμο, ούτε από τον θάνατο.

Ο απόστολος Παύλος, γράφοντας στους Εβραίους, χρησιμοποιεί το παράδειγμα του Μωυσή, ο οποίος με την πίστη προτίμησε «συγκακουχείσθαι τω λαώ του Θεού ή πρόσκαιρον έχειν αμαρτίας απόλαυσιν, μείζονα πλούτον ηγησάμενος των Αιγύπτου θησαυρών τον ονειδισμόν του Χριστού. απέβλεπε γαρ εις την μισθαποδοσίαν» (Εβρ. 11, 25-26). «Προτίμησε να υποφέρει μαζί με τον λαό του Θεού, παρά ν’ απολαμβάνει την πρόσκαιρη αμαρτωλή ζωή, γιατί θεώρησε μεγαλύτερο πλούτο από τους θησαυρούς της Αιγύπτου τον εξευτελισμό, σαν εκείνον που υπέφερε ο Χριστός, γιατί απέβλεπε στην ανταπόδοση». Ο λόγος αυτός είναι μία υπόμνηση στον καθέναν μας του τι αληθινά η Ορθοδοξία. Δεν είναι η καλοπέραση της αυτάρκειας, η απουσία δοκιμασιών, η αίσθηση ότι θα περάσουμε τη ζωή μας στην άνεση. Είναι η κακουχία με τον λαό του Θεού. Είναι ο ονειδισμός του Χριστού. Είναι η μισθαποδοσία από τον ουρανό.

Κακουχία σημαίνει ετοιμότητα για έξοδο από το βόλεμά μας. Όπως ο λαός του Θεού στην Παλαιά Διαθήκη βγήκε από τη ζωή της Αιγύπτου στην έρημο του Σινά, πολέμησε για την κατάκτηση της γης της επαγγελίας, αφού πρώτα γεύτηκε την πείνα, τη δίψα, τα τσιμπήματα των φιδιών, την περιφρόνηση των εχθρών, τον πρόσκαιρο ή τον οριστικό χωρισμό από τον ηγέτη του που ήταν ο Μωυσής, την απουσία θαλπωρής, την κατοίκηση σε σκηνές, τον θάνατο στην ξένη γη. Κι όμως, μέσα από την κακουχία κατάφερε τελικά να φτάσει στη γη της επαγγελίας, έχοντας ως πολύτιμη παρακαταθήκη την Κιβωτό της Διαθήκης και τις Δέκα εντολές, δώρα του Θεού που σηματοδότησαν και νοηματοδότησαν τη ζωή του. Ορθοδοξία σήμερα σημαίνει απόφαση για έξοδο από τη ζωή του βολέματος και της άνεσης. Σημαίνει πείνα και δίψα για αλήθεια και περισσότερη πνευματική ζωή και όχι ταύτιση με τη συνήθεια. Σημαίνει έξοδο από το κοσμικό πνεύμα, το οποίο μας κρατά καθηλωμένους σε μία ζωή χωρίς Θεό, με γνώμονα μόνο το συμφέρον μας και τις απολαύσεις. Ορθοδοξία σημαίνει έξοδο από τα δικαιώματά μας, πάλη με τα φίδια των πειρασμών, ετοιμότητα ακόμη και για θάνατο του «εγώ» μας στην ξένη γη του κόσμου, δηλαδή παραίτηση από τα δικαιώματα που ο πολιτισμός μάς προσφέρει.

Ονειδισμός σημαίνει παραίτηση από την εικόνα μας, από το «φαίνεσθαί» μας. Η γνώμη των άλλων ανθρώπων μετρά στη ζωή μας πάρα πολύ. Ενίοτε είμαστε αποφασισμένοι να κάνουμε τα πάντα για να μην χαλάσει αυτή η γνώμη. Φορτωμένοι ματαιοδοξία ακολουθούμε τον συρμό. Έτσι, αφήνουμε και τον Θεό κάποτε και την αλήθεια, εάν δεν είναι η πίστη αποδεκτή από τους πολλούς, είτε τους οικείους μας είτε το ευρύτερο περιβάλλον. Ορθοδοξία όμως σημαίνει να διαλέγουμε την οδό του Θεού, με οποιοδήποτε τίμημα. Να δίνουμε την μαρτυρία της Αλήθειας, ακόμη κι αν αυτή οδηγεί στο μαρτύριο είτε του αίματος είτε της συνειδήσεως, δηλαδή το να καθιστάμεθα αποσυνάγωγοι από τον τρόπο των πολλών. Ορθοδοξία σημαίνει να ακολουθούμε τη συνείδησή μας και να πηγαίνουμε και κόντρα στο ρεύμα, εφόσον χρειάζεται, εφόσον το ζητά ο Χριστός. Αυτό έκανε ο Μωυσής. Εγκατέλειψε τη δόξα της θυγατέρας Φαραώ η οποία τον είχε υιοθετήσει, την θέση του στο βασίλειο των ισχυρών που ήταν η Αίγυπτος και προτίμησε να παλέψει τόσο με τους εχθρούς του λαού του Θεού, όσο και με τους ίδιους τους συμπατριώτες του, οι οποίοι πολλές φορές τον επίκραναν, αρνούμενοι να εμπιστευθούν το Θεό και το θέλημά Του.

Μισθαποδοσία από τον ουρανό είναι η αγιότητα και η ανάσταση. Είναι η αναγνώρισή μας από τον Θεό ότι είμαστε παιδιά Του, διότι εμείς πρώτοι θέλουμε Αυτός να είναι Ο Πατέρας μας. Είναι η υπέρβαση του θανάτου, όπως αυτη μας δίδεται πρώτα με την Ανάσταση του Χριστού και μετά με την δική μας ανάσταση. Κι αυτή έρχεται όταν ελευθερωνόμαστε από τα πάθη μας. Όταν είμαστε έτοιμοι να συγχωρήσουμε όσους μας στενοχωρούν και μας βλάπτουν. Όταν δεν επιτρέπουμε στον ιό της αμαρτίας να μας δηλητηριάσει, λυπούμενοι και απελπιζόμενοι που δεν έρχονται τα πράγματα όπως θέλουμε. Όταν δεν φοβόμαστε τον θάνατο, διότι γνωρίζουμε ότι μας περιμένει ο Χριστός. Αυτός είναι ο δρόμος των Αγίων. Αυτός είναι ο δρόμος της Ανάστασης, που γίνεται αγάπη και ελπίδα. Αυτόν ακολούθησε ο Μωυσής, όταν δεν λογάριασε ούτε την βραδυγλωσσία του ούτε την παντοδυναμία του Θεού, αλλά θέλησε να εμφανισθεί ενώπιόν Του στο Σινά, παρότι ήξερε ότι μπροστά στον Θεό ήταν τίποτα, όταν σήκωσε τα χέρια του κάνοντας το σημείο του Σταυρού για να νικήσουν οι συμπατριώτες του τους Αμαληκίτες μη λογαριάζοντας τη δική του κούραση, όταν ανέχτηκε την αχαριστία τους συγχωρώντας τους και παρακαλώντας και τον Θεό να τους συγχωρήσει, όταν θυσίασε τη χαρά να βρεθεί ο ίδιος στη γη της Επαγγελίας για να μην τιμωρηθεί ο λαός του για την ανυπακοή στον Θεό, όταν δηλαδή παραιτήθηκε από τα πάντα, για να δοθεί στον λαό του η ζωή. Και προγεύθηκε την Βασιλεία του Θεού στο Θαβώρ, συζητώντας με τον Χριστό κατά την Μεταμόρφωση και τιμάται από την Εκκλησία μας ως αναστημένος!

Ορθοδοξία σημαίνει κοινωνία με τον Απόλυτο που είναι ο Χριστός! Αξίζει κάθε κακουχία, κάθε ονειδισμός, κάθε κόπος για να ζούμε εν τη Εκκλησία την Αλήθεια που σώζει και νοηματοδοτεί τα πάντα!

Κέρκυρα, 20 Μαρτίου 2016

Πηγή: ΒΗΜΑΤΑ