Σχολιασμός.

Ο Όμηρος δεν γεννήθηκε στην Ευρώπη. Γεννήθηκε -πιθανότατα- στην Ιωνία στη Μικρά Ασία. Ο Ιπποκράτης δεν γεννήθηκε στην Ευρώπη, αλλά στην Κω στο Αιγαίο. Ο Ηρόδοτος δεν γεννήθηκε στην Ευρώπη, αλλά στην Αλικαρνασσό στη Μικρά Ασία. Ο Αρχιμήδης δεν γεννήθηκε στην Ευρώπη, αλλά στις Συρακούσες της Σικελίας στη Μεσόγειο, όπως και ο Δημοκόπος Μύριλλος (αρχιτέκτων του θεάτρου των Συρακουσών). Το ίδιο ισχύει και για τον Εύδοξο τον Κνίδιο, που γεννήθηκε στις νοτιοδυτικές ακτές της Μικράς Ασίας οι οποίες βυθίζονται στο νοτιοανατολικό Αιγαίο μέσω του Κεραμεικού κόλπου.

Ο Πυθαγόρας δεν γεννήθηκε στην Ευρώπη, αλλά στη Σάμο στο Αιγαίο (πιθανότατα), όπως και ο Αρίσταρχος ο Σάμιος. Ο Θαλής δεν γεννήθηκε στην Ευρώπη, αλλά στην Μίλητο στη Μικρά Ασία (κάτι που φανερώνει άλλωστε και το προσωνύμιο Μιλήσιος), όπως επίσης ο Ιππόδαμος, ο Λεύκιππος, ο Εκαταίος και ο Αναξίμανδρος [1]. Ο Μεταγένης -αρχιτέκτοντας του Ναού της Αρτέμιδας στην Έφεσο μαζί με τον πατέρα του Χερσίφρων- δεν γεννήθηκε στην Ευρώπη, αλλά στην Κνωσσό της Κρήτης στα όρια του Αιγαίου και στην καρδιά της ανατολικής Μεσογείου.

Το ίδιο ισχύει και για τον Ερατοσθένη τον γεωγράφο και γεωδαίτη, ο οποίος γεννήθηκε στην Κυρήνη των μεσογειακών ακτών της Αφρικής, όπως και για τον άλλο μεγάλο γεωγράφο, τον Στράβων που γεννήθηκε στην Αμάσεια του Πόντου (Δεν θα αναφερθούμε στον Αγαθαρχίδη τον Κνίδιο, που είναι σπουδαίος αν και άγνωστος και από το έργο του οποίου -για το Κέρας της Αφρικής και τις χώρες γύρω από την Ερυθρά Θάλασσα- έχει αντλήσει πληροφορίες και αποσπάσματα ο Στράβων, λόγω ή εξαιτίας του... ονομάτος του). Ούτε ο Αρτεμίδωρος ο Εφέσιος [2], στα έργα του οποίου έχει επίσης αναφορές ο Στράβων, γεννήθηκε στην Ευρώπη.

Ο Εμπεδοκλής δεν γεννήθηκε στην Ευρώπη, αλλά στον Ακράγαντα της Σικελίας στη Μεσόγειο. Ο Φίλων Βυζάντιος δεν γεννήθηκε στην Ευρώπη, αλλά στην πόλη Βυζάντιο του Κεράτιου κόλπου και των στενών του Βοσπόρου, λίγα χιλιόμετρα μακριά από εκεί που γεννήθηκε ο Ηρόφιλος της Χαλκηδόνας. Ο Θεόφραστος δεν γεννήθηκε στην Ευρώπη, αλλά στην Ερεσό της Λέσβου στο Αιγαίο, απέναντι από την Μικρά Ασία, όπως και ο Τέρπανδρος, λίγα χιλιόμετρα πιο πέρα, επί της ίδιας νήσου. Τα ίδια ισχύουν για τον Ερασίστρατο, ο οποίος γεννήθηκε σε κάποιο από τα νησιά του Αιγαίου. Ο Κτησίβιος όπως και ο Ήρων ο Αλεξανδρεύς δεν γεννήθηκαν στην Ευρώπη. Γεννήθηκαν -το φανερώνουν τα όνοματα τους- στην Αλεξάνδρεια στα μεσογειακά παράλια της Αφρικής, όπως ο Θέων και -πιθανότατα- ο τεράστιος Ευκλείδης.

Ο Σώστρατος (Φάρος της Αλεξάνδρειας) δεν γεννήθηκε στην Ευρώπη, αλλά στην Κνίδο της Μικράς Ασίας, όπως και ο Χρύσιππος (είτε ο Σολεύς είτε ο Κνίδιος). Λίγο νοτιότερα γεννήθηκε ο Ίππαρχος ο Ρόδιος [3] και ο συντοπίτης του Δεινοκράτης [4]. Οι δύο προηγούμενοι, μαζί με τον Τιμοσθένη [5], ναύαρχο, γεωγράφο και χαρτογράφο, δεν γεννήθηκαν στην Ευρώπη, αλλά στην Ρόδο στο νότιοανατολικό Αιγαίο απέναντι από τα νοτιοδυτικά παράλια της Μικράς Ασίας.

Σημειώσεις - Παρατηρήσεις - Επισημάνσεις

[1] Ο Αναξίμανδρος μάλλον είχε σχεδιάσει έναν από τους πρώτους «παγκόσμιους» χάρτες της εποχής του.

[2] Από τον Αρτεμίδωρο υπάρχει πιθανότητα να έχουμε και την πρώτη γνωστή -μερική- χαρτογραφική αποτύπωση της Ιβηρικής. Μπορεί όμως και όχι: The Earliest Known Map of Spain (?) and the Geography of Artemidorus of Ephesus on Papyrus.

[3] Ο Ίππαρχος δεν είναι καμιά αμελητέα ποσότητα (Ο Κλαύδιος Πτολεμαίος τον ειχε μελετήσει αρκετά. Ούτε αυτος γεννήθηκε στην Ευρώπη).

[4] Ο Δεινοκράτης υπήρξε αρχιτέκτονας και τεχνικός του Αλεξάνδρου, πολεοδομικός σχεδιαστής της Αλεξάνδρειας κ.λπ. Ο Βιτρούβιος αναφέρει πως ο Δεινοκράτης είχε στα σχέδια του στο «ὄρος Ἄθως τῆς Θράκης... ἀνδριάντα τοῦ Ἀλεξάνδρου... καὶ πόλη ἰκανὴ νὰ περιλάβῃ 10.000 κατοίκους».

[5] Ο Τιμοσθένης είχε μελετήσει Εύδοξο (τον οποίον αναφέραμε στην αρχή), όπως και ο Ερατοσθένης και ο Στράβων. Προφανώς θα πρέπει να δεχθούμε πως ο Τιμοσθένης ήταν ανεπίδεκτος εκπολιτισμού και εξευρωπαϊσμού αν ισχύουν αναφορές που τον θέλουν στους ναυτικούς χάρτες που έφτιαχνε να βάζει ως κέντρο -μέσω του οποίου ορίζονται οι συντεταγμένες, μήκη, πλάτη κ.λπ- την πατρίδα του, τη Ρόδο, και όχι την «Ευρώπη» (ή/και την Αθήνα: προσπαθούν να μας πείσουν ορισμένοι ότι ο Θεμιστοκλής ή/και ο Περικλής που, σε αντίθεση με όλους τους προηγούμενους, γεννήθηκαν στην Αθήνα, θα αναγνώριζαν τους εαυτούς τους στα λόγια του Malraux στην Πνύκα... [πόσο μάλλον του Macron]).

Παρατήρηση

Και τα προηγούμενα ονόματα-παραδείγματα, τα οποία είναι απολύτως ενδεικτικά από τις άμεσες-γειτονικές περιοχές μας, ισχύουν για μια γεωγραφική αντίληψη περί Ευρώπης. Πόσο μάλλον για μια έννοια περί «Ευρώπης», η οποία δεν αναπτύσσεται παρά αιώνες αργότερα (όπως και η σημερινή). Παραδείγματως χάριν, πολύ εύκολα θεωρούμε πως ο Δημόκριτος, ο οποίος γεννήθηκε στα Άβδηρα της Θράκης, αποτελεί αυτονόητα περισσότερο μέρος κάποιας «Ευρώπης» παρά του Εύξεινου Πόντου, του Αιγαίου, της Θράκης και της Μικράς Ασίας. Το ίδιο μπορεί να ειπωθεί για τον Αριστοτέλη και τα Στάγειρα της Χαλκιδικής, τον Αρχύτα και τον Τάραντα (μαθητής του Αρχύτα υπήρξε ο Εύδοξος Κνίδιος) και φυσικά για τον Αλέξανδρο και την Πέλλα. Και τόσους άλλους. Το περίφημο «νοτιανατολικό άκρο» ή η «νοτιοανατολική γωνιά» της Ευρώπης των ευρωκεντριστών -εννοείται πως- διαγράφει ή εξαφανίζει το μεγαλύτερο μέρος της ελληνικής ιστορίας. Και όλα τα προηγούμενα ονόματα προέρχονται μόνο από την «αρχαία Ελλάδα» ως έννοια, δίχως να συνεχίσουμε στο «ανατολίτικο Βυζάντιο» (το οποίο δεν υπήρξε ποτέ ως τέτοιο) ή στους νεώτερους χρόνους (Πεσμαζόγλου, Δέλτα, Καβάφης, Παρθένης, Μπενάκης, Τσιφόρος, Ταμβάκης και τόσοι άλλοι, μόνο από την Αίγυπτο). Βέβαια υπάρχουν άνθρωποι που -στην προσπάθεια τους να κατασκευάσουν μια «ευρωπαϊκή» ταυτότητα- είναι ικανοί να μας πουν πως το Αιγαίο είναι απλά μια «ευρωπαϊκή» θάλασσα, και να μας κάνουν να πέσουμε από το Σούνιο και να αυτοκτονήσουμε όπως ο μυθικός Αιγέας.

Πηγή: Δ`~. Κοσμοϊδιογλωσσία