Σκόπια: Το πραγματικό γεωπολιτικό επιχείρημα…

Του Θανάση Κ.

Υπάρχει ένα γεωπολιτικό επιχείρημα πίσω από τη διαμάχη για το όνομα των Σκοπίων, πολύ διαφορετικό απ’ όσα έχουν ακουστεί ως τώρα.

Προσέξτε: γεωπολιτικό!

Δηλαδή έχει να κάνει με τις διεθνείς ισορροπίες και τη διεθνή ή περιφερειακή σταθερότητα σήμερα και στο μέλλον – όχι με την Ιστορία από το παρελθόν.

Αυτό είναι ίσως και η «ουσία» σήμερα…

Το πρόβλημα των εθνικών κρατών στο σύγχρονο κόσμο!

Ο ρόλος των οποίων αμφισβητείται όλο και περισσότερο από ένα μέρος των κυρίαρχων ελίτ της Δύσης, μετά το 1989, αλλά επιβεβαιώνεται όλο και περισσότερο από την ίδια τη θέληση των λαών και τη δυναμική της Ιστορίας.

Πρώτη παρατήρηση/u<>: Όσο υπήρχε ο «διπολισμός» του Ψυχρού Πολέμου και ο κόσμος ήταν χωρισμένος σε δύο στρατόπεδα – των «ελεύθερων οικονομιών» αφενός και του «υπαρκτού σοσιαλισμού» αφετέρου - ιδεολογικά προτάγματα της Δύσης ήταν το εθνικό-πατριωτικό συμφέρον και η δημοκρατία!

Ενώ ιδεολογικά προτάγματα του «υπαρκτού σοσιαλισμού» ήταν ο «προλεταριακός διεθνισμός» και η «ταξική πάλη». Που διέλυαν από τα πάνω κι από τα κάτω τις «εθνικές κοινωνίες»…

Στον Δυτικό κόσμο, η «εθνική συνείδηση» βρισκόταν τότε στον αντίποδα του «προλεταριακού διεθνισμού»! Και η «δημοκρατία» βρισκόταν στον αντίποδα του Ολοκληρωτισμού και της Σοβιετικής «διείσδυσης».

Πατρίδα και Δημοκρατία ήταν αλληλένδετες έννοιες, στην πολιτική φιλοσοφία της Δύσης τότε.

Κι όπου αυτό παραβιάστηκε, η δυτική επιρροή έχανε έδαφος…

(Όπως συνέβη στην Ελλάδα επί χούντας και μετά…)

Μετά το 1989 όμως, και την κατάρρευση του «υπαρκτού Σοσιαλισμού», τα εθνικά προτάγματα υποβαθμίστηκαν, η υπεράσπιση των εθνικών συμφερόντων υποχώρησε, και η «παγκοσμιοποίηση» κέρδισε έδαφος!

Όχι μόνο ως «άνοιγμα συνόρων» σε εμπορεύματα και επενδύσεις (που είναι απολύτως επιβεβλημένη).

Αλλά και ως βαθμιαία κατάλυση των εθνικών κρατών (που θα αποδεικνυόταν ολέθρια).

Μαζί άρχισε να «αλλοιώνεται» και η έννοια της δημοκρατίας. Όπου το περιεχόμενό της έπαψε να είναι σεβασμός στη θέληση των πλειοψηφίας, κι άρχισε να αναδεικνύεται η κυρίαρχη θέση των… «μειοψηφιών»!

(Όχι ο «σεβασμός» των μειοψηφιών – που είναι απολύτως επιβεβλημένος - αλλά ο «κυρίαρχος» ρόλος τους – που είναι ασύμβατος με την ουσία της δημοκρατίας.)

Χαρακτηριστικό παράδειγμα, εις τα καθ’ ημάς, το Σχέδιο Ανάν: Προσπάθησε να επιβληθεί ουσιαστική η νομιμοποίηση των τετελεσμένων της εισβολής του Αττίλα, και η κατάργηση της Κυπριακής Δημοκρατίας!

Στο όνομα της «συνεργασίας των δύο κοινοτήτων», και με επίκληση των κινδύνου, ότι χωρίς επιβολή του Σχεδίου Ανάν, «θα αναγνωριζόταν από όλους διεθνώς το ψευδοκράτος» και δεν θα έμπαινε η Κύπρος στην Ευρώπη…

Όποιος αντιστεκόταν τότε σε αυτό τον… «οδοστρωτήρα» – σε Ελλάδα και Κύπρο - θεωρούνται «εθνικιστής» και «πατριδοκάπηλος».

Παρ’ όλα αυτά, το Σχέδιο Ανάν <em>απορρίφθηκε πανηγυρικά από το 76% του Κυπριακού Ελληνισμού σε δημοψήφισμα (και από το 70% του Ελληνικού λαού στις τότε δημοσκοπήσεις).

Κι όμως! Η Κύπρος μπήκε αμέσως στην Ευρώπη (κι αργότερα στην ΟΝΕ), ενώ καμία χώρα δεν αναγνώρισε το ψευδοκράτος.

Η κινδυνολογία διαψεύστηκε παταγωδώς! Η κατευθυνόμενη (απ’ έξω) προπαγάνδα έπεσε στο κενό. Αλλά φάνηκε ότι στη σημερινή εποχή το να υπερασπίζεσαι το εθνικό συμφέρον δεν είναι τόσο εύκολη υπόθεση.

Ούτε τόσο «αυτονόητο» όσο θα έπρεπε να είναι μέσα σε μια δημοκρατία.

Οι μεγάλες χώρες άρχισαν να δείχνουν ότι η υπεράσπιση του εθνικού τους συμφέροντος είναι δικό τους «προνόμιο» και μόνο - όχι αυτονόητο δικαίωμα κάθε δημοκρατικής χώρας…

Δεύτερη παρατήρηση: Ωστόσο την ίδια εποχή δεν εκλείπουν τα εθνικά κράτη, ούτε «μαραζώνουν», όπως προέβλεπαν οι «προφήτες» της «γενικευμένης παγκοσμιοποίησης» που θα οδηγούσε υποτίθεται στο «τέλος της Ιστορίας» (Φουκογιάμα κλπ.)

Το ακριβώς αντίθετο συνέβη: Τα εθνικά κράτη πολλαπλασιάστηκαν μετά το 1990. Από γύρω στα 130 που ήταν πριν, ξεπερνάνε τα 190 σήμερα. Μιλάμε για αύξηση περίπου 50% μέσα σε 27 χρόνια!

Και το πιο σημαντικό: Όπου κατέρρευσαν οι «σοσιαλιστικές» πολυεθνοτικές δικτατορίες, διασπάστηκαν σε εθνικά κράτη, για να μπορέσουν να θεμελιώσουν τα νέα δημοκρατικά τους πολιτεύματα.

Αλλού αυτές οι διασπάσεις έγιναν αναίμακτα, όπως στην Τσεχοσλοβακία. Αλλού έγιναν με περιορισμένους κραδασμούς, όπως στην πρώην Σοβιετική Ένωση.

Κι αλλού έγιναν με αιματηρούς εμφυλίους, όπως στην Γιουγκοσλαβία.

Τα εθνικά κράτη επιβεβαίωσαν ότι είναι – και παραμένουν πάντα - οι φυσικές κοιτίδες της σύγχρονης δημοκρατίας…

Παρατήρηση τρίτη: Αφυπνίστηκαν ή κέρδισαν έδαφος και εθνικές ομάδες που ως τότε ζούσαν σχετικά ήρεμα μέσα σε ευρύτερες ενώσεις – ακόμα και στο «δημοκρατικό κόσμο» της Δύσης. Έτσι ενισχύθηκαν τα αποσχιστικά κινήματα στη Σκωτία (από το Ηνωμένο Βασίλειο), στην Καταλονία (από την Δημοκρατία της Ισπανίας), στο Βέλγιο (μεταξύ Φλάνδρας και Βαλλωνίας) κλπ.

Μέχρι στιγμής κανένα απ’ αυτά τα κινήματα δεν κατάφερε να επιβάλλει την απόσχισή του. Αλλά κατά περίεργο τρόπο, οι εθνικισμοί και τα αποσχιστικά κινήματα ενισχύονται συνεχώς στον Δυτικό κόσμο, σε σχέση με την προ του 1989 εποχή του Ψυχρού Πολέμου.

Παρατήρηση τέταρτη: Στον υπόλοιπο κόσμο, έξω από την «Δύση», αποσχιστικά κινήματα, αλλού ενθαρρύνθηκαν για να αποδυναμωθούν τοπικές «χώρες παρίες», αλλού καταπολεμήθηκαν (από το φόβο που ενέπνεε πάντα η αλλαγή συνόρων και η αποσταθεροποίηση ολόκληρων περιοχών) κι αλλού στην αρχή αποθαρρύνθηκαν κι αργότερα ενθαρρύνονται εμμέσως.

--Παράδειγμα ενθάρρυνσης αποσχιστικού κινήματος (για να χτυπηθεί η Σερβία) το Κόσσοβο.

--Παράδειγμα καταπολέμησης αποσχιστικού κινήματος η περίπτωση των Σέρβων της Βοσνίας Ερζεγοβίνης.

--Και παράδειγμα μιας πιο «επαμφοτερίζουσας» στάσης, το Κουρδικό. Που κάποιοι το ενεθάρρυναν εμμέσως κι ύστερα τα ενεθάρρυναν πιο φανερά (όταν προέκυψε τοπικά το ΙΣΙΣ και οι Κούρδοι ήταν οι μόνοι που πολέμησαν εξ αρχής τους τζιχαντιστές αποτελεσματικά).

Επικράτησαν λοιπόν, συγκυριακές – και απολύτως καιροσκοπικές - πολιτικές μεγάλων δυνάμεων, χωρίς καμιά νομιμοποίηση: Τους Αλβανούς του Κοσσόβου τους ενεθάρρυναν να αποσχιστούν από την Σερβία, για να αποδυναμώσουν τους Σέρβους. Αλλά τους Σέρβους της Βοσνίας τους εμπόδισαν να φύγουν από τη Βοσνία για να μην ενισχυθεί η – ήδη κολοβωμένη – Σερβία.

Αυτή η καιροσκοπική και κοντόθωρη πολιτική, δημιούργησε σιγά-σιγά «τρύπες στο χάρτη», από νεοπαγή κράτη, που δεν έχουν ενότητα, ούτε ασφάλεια, ούτε αναπτυξιακές προοπτικές. Αποτελούν «εκκρεμότητες προς διευθέτηση».

Αλλού υποχρεώνουν εθνοτικές ομάδες που μισούνται να παραμείνουν στο ίδιο κράτος – ακόμα και χωρίς να έχουν την παραμικρή επαφή. Όπως συμβαίνει πια με τη Βοσνία.

Κι αλλού ενθαρρύνουν τοπικές εθνοτικές ομάδες να αποσχιστούν από τα εθνικά κράτη στα οποία ανήκαν, χωρίς να μπορούν ούτε να συνδεθούν με τους ομοεθνείς τους δίπλα, ούτε να συστήσουν βιώσιμο εθνικό κράτος μόνες τους (π.χ. Κόσσοβο).

Υπάρχει μια δυσκολία να δεχθούν τη εθνική ολοκλήρωση τοπικών πληθυσμών, που θέλουν να ζήσουν στο ίδιο κράτος με τους γειτονικούς ομοεθνείς τους.

Παρατήρηση πέμπτη: Επικράτησε η λογική δημιουργίας «συνεταιρικών κρατών» ανάμεσα σε εθνικά κράτη, όπου πληθυσμοί που έχουν διαφορετική εθνοτική συνείδηση και «αλληθωρίζουν» σε γειτονικές «μητέρες πατρίδες», υποχρεώνονται να ζουν μαζί, και να είναι έρμαια γεωπολιτικών σχεδιασμών, υποκινήσεων και εκβιασμών, από μεγάλες δυνάμεις ή από μικρότερα κράτη, γειτονικά και μη.

Παρατήρηση έκτη: το Σκοπιανό είναι η επιτομή αυτής της διεθνούς εμμονής.

Όταν διαλύθηκε η Γιουγκοσλαβία ζήτησε να αναγνωριστεί ως «Εθνικό κράτος Μακεδόνων». Με συνταγματικά διακηρυγμένη την πρόθεσή τους να …απελευθερώσει (και να ενωθεί με) τις γειτονικές «Μακεδονίες»: του Αιγαίου (στην Ελλάδα) και του Πιρίν (στη Βουλγαρία).

Δηλαδή αλυτρωτισμός καραμπινάτος όσο δεν πάει!

Και μάλιστα εν ονόματι μιας ανύπαρκτης ιστορικά εθνότητας.

Αυτό το παραδέχθηκαν τελικά και τα Ηνωμένα Έθνη το 1993. Και γι’ αυτό τους αναγνώρισαν με προσωρινό όνομα (FYROM) και με υποχρέωση να συζητήσουν και να συμφωνήσουν το μόνιμό όνομά τους με τον γείτονά τους – την Ελλάδα. (Πράγμα που δεν έχει γίνει ποτέ στο παρελθόν! Άρα κάποιο «δίκιο» μας έδωσαν, ήδη από τότε…)

--Η Βουλγαρία τους αναγνώρισε με το συνταγματικό όνομα «Μακεδονία» γιατί ήθελε να αποσπάσει ένα τμήμα των Σκοπίων μελλοντικά, αφού η «μακεδονική γλώσσα που μιλάνε είναι βουλγαρική, κι αφού μέρος του πληθυσμού τους είναι βουλγαρόφρονες!

Ένας από τους πρώτους Πρωθυπουργούς των Σκοπίων, ο Γκεοργκιέφσκι, όταν αποχώρησε από το αξίωμά του… πήρε τη Βουλγαρική υπηκοότητα και εμφανίστηκε ως εκπρόσωπος της γειτονικής Βουλγαρίας στα Σκόπια! - στη χώρα που λίγο πριν ηγείτο! Δεν έχει ξαναγίνει…

--Η Αλβανία τους αναγνώρισε επίσης με το συνταγματικό τους όνομα «Μακεδονία», για τον ίδιο λόγο: Γιατί κι εδώ υπάρχει μια μειονότητα στα Σκόπια, που αποτελείται από πληθυσμό αλβανικής καταγωγής - κι επιδίωκε επίσης μελλοντικά να τους απορροφήσει. Τώρα πια το διακηρύσσει δημόσια.

Και το μετάνιωσε αργότερα…

Η Ελλάδα ήταν η μόνη χώρα που δεν είχε επεκτατικές βλέψεις σε βάρος των Σκοπίων! Γι’ αυτό δεν μπορούσε να αναγνωρίσει και να νομιμοποιήσει ένα ψέμα που οδηγούσε σε νέα ανάφλεξη - καθώς νομιμοποιούσε εξωφρενικούς αλυτρωτισμούς πάντων κατά πάντων – κι όλων κατά της Ελλάδος!

Κι αυτό ήταν πολιτική όχι μόνο «ιστορικής συνέπειας» με την ταυτότητα της Ελλάδας, αλλά και περιφερειακής ασφάλειας.

Παρατήρηση έβδομη: Τα Σκόπια ζήτησαν να αναγνωριστούν το 1993 διεθνώς ως «εθνικό κράτος Μακεδόνων». Αλλά αυτό ΔΕΝ υπάρχει πια σήμερα!

Ήδη από το 2001-2, μετά την εξέγερση των Αλβανοφώνων έγινε «συνεταιρικό κράτος».

Πάει η «εθνότητα των Μακεδόνων»!

Αμφισβητήθηκε εμπράκτως μέσα στα Σκόπια…

--Η μία «συνιστώσα» εθνοτική ομάδα είναι οι «Ιλλυριοί»- Αλβανοί των Σκοπίων (που δημογραφικά ανεβαίνουν συνεχώς!).

--Η άλλη «συνιστώσα εθνότητα» είναι οι «Μακεδόνες». Όπου όμως, σε αυτούς συμπεριλαμβάνονται: αυτοί που θεωρούν τους εαυτούς τους «Μακεδόνες» δηλαδή Βουλγάρους, αλλά κι εκείνοι που θεωρούν τους εαυτούς τους Μακεδόνες, δηλαδή ΜΗ Βουλγάρους!

Μ’ άλλα λόγια αυτό που μας παρουσιαζόταν ως «εθνικό κράτος Μακεδόνων», αποτελείται ουσιαστικά από… τρείς διαφορετικές εθνοτικές ομάδες: δύο επίσημες (Αλβανούς και «Μακεδόνες»), αλλά με τη δεύτερη να χωρίζεται σε δύο «υποδιαιρέσεις» (βουλγαρίζοντες και μη)!

Αυτή την πραγματικότητα δεν την ακούτε να τη λέει κανεί, έτσι;

Κι όμως είναι καθοριστική για το τι θα γίνει από δω και μπρός.

Συμπέρασμα: Ο «Μακεδονισμός» ήταν πάντα ένα ψέμα – που τώρα, όμως, έχει καταρρεύσει και μέσα στα Σκόπια! Αν και κάποιοι προσπαθούν να το κρατήσουν «στη φορμόλη»…

Είναι ένα ψέμα, η διαιώνιση του οποίου προσπαθεί να κρατήσει «συγκολλημένες» εθνοτικές ομάδες που ανακαλύπτουν διαφορετικούς εθνικούς προσανατολισμούς. Καταπιέζοντας τους πάντες – και τους Αλβανόφωνους που δεν νιώθουν πια «Μακεδονες» και τους Βουλγαρίζοντες – και ενθαρρύνοντας γειτονικές χώρες (πάντως ΟΧΙ την Ελλάδα), να τους υποδαυλίζουν και στη συνέχεια να τους διαμελίσουν…

Το συμφέρον της σταθερότητας είναι να μετατραπούν σε ομόσπονδο κράτος, (όπως το Βέλγιο), είτε με καντονιακή διάρθρωση (όπως η Ελβετία). Με σεβαστές της χωριστές – και διαφορετικές – εθνοτικές τους ταυτότητες.

Χωρίς οι ίδιοι να καλλιεργούν αλυτρωτισμούς σε βάρος των γειτόνων τους και χωρίς οι γείτονές τους να έχουν περιθώρια να υποδαυλίζουν αποσχιστικά κινήματα ανάμεσά τους.

Αυτό έχει ήδη αρχίσει άλλωστε, μετά τη Συμφωνία της Αχρίδας το 2002, που δεν εφαρμόστηκε πλήρως ποτέ. Και παραμένει σε εκκρεμότητα.

Και πάντως αυτό σημαίνει τέλος του «εθνοτικού Μακεδονικού ιδεολογήματος».

Μια Κεντρική Βαλκανική Ομοσπονδία, είναι πολύ πιο βιώσιμο κράτος απ’ ό,τι μια «Νέα Μακεδονία» ή μια «Άνω Μακεδονία» ή μια Νovamacedonija, που θα εξακολουθεί να σκιαμαχεί με φαντάσματα, να αναρριπίζει καταπιεσμένους εθνικισμούς και να υποκινεί περιφερειακές εντάσεις.

Η Ελλάδα δεν θέλει να… βαπτίσει το γειτονικό της κράτος!

Απλώς είναι υποχρεωμένη να τελειώσει το ψευδομακεδονικό ιδεολόγημα που καταρρέει σιγά-σιγά μέσα στα Σκόπια, και που όσο το κρατάνε με το ζόρι απλώς δυναμιτίζει την περιοχή.

Η Ελλάδα – παρά την πρόσφατη κρίση της – παραμένει η ισχυρότερη δημοκρατία, το σταθερότερο εθνικό κράτος των Βαλκανίων και η πιο μακροχρόνια προσανατολισμένη στη Δύση χώρα της περιοχής!

Η μόνη δε που ΔΕΝ έχει εδαφικές βλέψεις.

Και γι’ αυτό η Ελλάδα έχει και δικαίωμα και υποχρέωση να νοιάζεται για την ασφάλεια και τη σταθερότητα της περιοχής της.

Μπορεί κάλλιστα να επιμένει! Και οι σύμμαχοί της οφείλουν να την ακούσουν - γιατί σαν πολλές… μακακίες έχουν κάνει κι αυτοί στα Βαλκάνια…

ΥΓ Χωρίς σταθερά, βιώσιμα και δημοκρατικά κράτη στα Βαλκάνια η περιοχή θα μετατραπεί σε ναρκοπέδιο!

Μπροστά στο οποίο η Ουκρανία και η Μέση Ανατολή θα ωχριούν.

Καλό θα είναι να μην υπονομεύει κανείς το σταθερότερο, το πιο δυτικόστροφο και πιο δημοκρατικό κράτος της περιοχής: την Ελλάδα!

Εν ονόματι μάλιστα, ενός σοβιετικής κοπής ιδεολογήματος – του ψευδο-Μακεδονισμού - που αργοπεθαίνει πια και μέσα στη χώρα που γεννήθηκε.

Πηγή: Θανάσης Κ.