Θυσίες-φρυκτωρίες

Θεόφιλος Πουταχίδης

Το δένδρο του ευλογημένου μας έθνους συνεχίζει να ποτίζεται με αίμα, να ευπρεπίζεται με θεόπνευστα λόγια, να ευδοκιμεί με εγκάρδιες προσευχές. Όταν, όμως, το εύλογον των πολλών υποχωρεί, το άλογον των ολίγων θαρραλέων με θυσία προσπαθεί να υπενθυμίσει: «στώμεν καλώς!». «Μείζονα ταύτης αγάπην ουδείς έχει, ίνα τις την ψυχήν αυτού θη υπέρ των φίλων αυτού». Η υπέρτατη θυσία, λοιπόν, ως πράξη υπέρτατης αγάπης υπερβαίνει τον φόβο, αφού, πράγματι, «φόβος ουκ έστιν εν τη αγάπη, αλλ’ η τελεία αγάπη έξω βάλλει τον φόβον, ότι ο φόβος κόλασιν έχει, ο δε φοβούμενος ου τετελείωται εν τη αγάπη».

Η αγάπη προς τον Χριστό, τον πλησίον
και την πλάση ολάκερη σε γεμίζει
θάρρος. Η παθολογική αγάπη προς
τον εαυτό, η νοσηρή φιλαυτία σε κάνει
άνθρωπο μισερό και δειλό∙ «ότι ο
φόβος κόλασιν έχει».

Όταν οι δειλοί, οι παρτάκηδες, οι φίλαυτοι ηδονιστές βυσσοδομούν για να διατηρήσουν κοσμικές εξουσίες, ανοίγουν το στόμα τους και αναδύεται η δυσοσμία της αποφοράς της κόλασης. Αναπέμπουν τότε κακόφωνους ύμνους στη θεά που λατρεύουν: την καλοπέραση.

Λυσσαλέα προσπαθούν ν’ απομειώσουν κάθε πράξη ευγενικής θυσίας. Περιφέρουν με αναίδεια μια υποκριτική σωφροσύνη. Για να μη χάσουν τη βολή τους, αγωνίζονται με στείρους βερμπαλισμούς και ψεύδη «κατά ριπάς» να εμφανίσουν την ανανδρία τους ως μετριοπάθεια∙ κατά το γραφέν υπό Θουκυδίδου: «το δε σώφρον του ανάνδρου πρόσχημα». Δεν κατηγορεί τη σωφροσύνη ο σοφός αρχιμάστορας της Ιστορίας∙ αλίμονο. Κατηγορεί, μάλλον, αυτούς που μολύνουν την αυθεντική της έννοια, χρησιμοποιώντας την ως φτηνή δικαιολογία για να κρύψουν τα ιδιοτελή τους κίνητρα.

Με τη τσέπη γεμάτη χρυσούς δαρεικούς βγήκε στο βήμα ο δεινός ρήτορας. Ποια η λογική της θυσίας σου βασιλιά Λεωνίδα; Τις Θερμοπύλες τις κράτησες παραπάνω απ’ ό,τι περίμενε κι ο πιο αισιόδοξος Έλληνας. Στον Ξέρξη το μήνυμα το έδωσες και τους Πέρσες τους τσάκισες αρκούντως. Τι νόημα είχε να μείνεις με τους τριακόσιους και να θυσιαστείτε μέχρι τον τελευταίο άντρα; Αφού τη δουλειά σου την έκανες, γιατί δεν έφευγες όσο ήταν καιρός μαζί με τους άλλους –τους Θεσπιείς εννοώ και τους Θηβαίους και τους υπόλοιπους– για να γλιτώσεις; Αφού προλάβαινες να φύγεις νικητής και ζωντανός μαζί με τα παλικάρια σου, όταν σας ήρθε το μήνυμα πως οι Πέρσες σας περικυκλώνουν, γιατί προτίμησες το θάνατο; Καλή η ανδρεία, καλό το θάρρος, αλλά σωφροσύνη δεν είχες Λεωνίδα∙ κι έτσι στέρησες αναίτια από την πατρίδα σου έναν βασιλιά και τριακόσιους από τον ανθό της.

Ο Λεωνίδας κι οι τριακόσιοι του, όμως, έμειναν αθάνατοι, και η δόξα κι η τιμή τους πορεύονται στους αιώνες. Εκείνον –τον δεινό ρήτορα– δεν τον θυμάται κανείς. Ο δημαγωγός σαπίζει μέσα στο βόρβορο – κι ούτε τους δαρεικούς μπόρεσε να πάρει μαζί του στην άλλη ζωή Ο εκουσίως θυσιασθείς βασιλιάς, όμως, παραμένει ολόφωτος και λαμπρός μετά θάνατον. Χιλιάδες χρόνια μετά, η οικουμένη ολόκληρη τον μνημονεύει, τον θαυμάζει, τον έχει ως παράδειγμα. Ο Λεωνίδας υπερβαίνει τον εαυτό του κι η λογική της πράξης του αποκτά συλλογικό, εθνικό χαρακτήρα. Στέλνει ένα μήνυμα που κλονίζει το ηθικό των Περσών και κάθε επίδοξου εχθρού και κατακτητή. Η θυσία του είναι ουσιαστικά μια επίδειξη ακατάβλητης ψυχικής δύναμης και πειθαρχίας στις αρχές που προσδιορίζουν την εθνική του ταυτότητα.

Είναι σαν να λέει: «Ακούστε Πέρσες,
εμείς εδώ δεν καταλαβαίνουμε τίποτα∙
δεν μασάμε τίποτα. Μπροστά στην
ελευθερία μας, μπροστά στις επιταγές
της πατρίδας δεν υπολογίζουμε τίποτα,
ούτε τη ζωή μας την ίδια».

«Τήδε κείμεθα τοις κείνων ρήμασι πειθόμενοι», λέει, πιστός στο ομηρικό εκείνο «Αιέν αριστεύειν και υπείροχον έμμεναι άλλων, μηδέ γένος πατέρων αισχυνέμεν».

Μπροστά σε αυτήν την «τρέλα» κι αυτήν την υπέρβαση της ατομικότητας, στην συντριβή της φιλαυτίας, οι Πέρσες έμειναν άναυδοι, καταρρακώθηκαν και παρέλυσαν από το φόβο τους. «Εδώ που ήρθαμε, μπλέξαμε άσχημα», είναι σίγουρο πως θα σκέφτηκαν.

Οι πράξεις της θυσίας των ανθρώπων, λελογισμένες ή παράδοξες, σχεδιασμένες ή αυθόρμητες, στέλνουν ένα μήνυμα. Είναι προϊόν αγανάκτησης; Οργισμένο διάβημα απέναντι στην καταπίεση; Πράξη αγάπης προς τους συμπάσχοντες αδερφούς; Κραυγή ελευθερίας; Έμπρακτο δείγμα πίστης σε αρχές και αξίες; Επίδειξη δύναμης, αποφασιστικότητας και παράτολμης μαχητικότητας; Μήπως κάποτε μίγμα όλων αυτών; Σε κάθε περίπτωση είναι ένα μήνυμα προς εχθρούς και φίλους. Μια προσφορά ζωής ως προσάναμμα για το άναμμα μιας φρυκτωρίας.

Μια πρόκληση και μια ευκαιρία για την επίδειξη δύναμης κι αποφασιστικότητας που αν χαθεί γίνεται απόδειξη δειλίας, ατολμίας, ηττοπάθειας και χαμηλού ηθικού και αγωνιστικού φρονήματος. Η επίδειξη της ισχύος και της αποφασιστικότητας πρέπει, όντως, να γίνει με σωφροσύνη, ψυχραιμία, σχεδιασμό, στρατηγική, ευφυΐα, χειρουργική ακρίβεια αλλά και θάρρος. Έτσι εκμεταλλεύτηκε τη θυσία του Λεωνίδα ο Θεμιστοκλής και σχεδίασε το έπος της ναυμαχίας της Σαλαμίνας.

Τάσος Ισαάκ, Σολωμός Σολωμού,
Κωνσταντίνος Κατσίφας. Άσε το σύστημα του κομματικού φευδαλισμού
κατά μέρος... Το ξέρεις, το βλέπεις
πως αυτοί δεν αντιδρούν. Εσύ είσαι ο
αποδέκτης του μηνύματος που γράψαν
με το αίμα τους τα παιδιά σου, Έλληνα
ψηφοφόρε.

Αν μέσα στο παραβάν του εκλογικού τμήματος, ασφαλής, μόνος σου και στα κρυφά φοβηθείς και πάλι, αν και πάλι επιλέξεις να πιαστείς απ’ τα μαλλιά σου ενώ πνίγεσαι, τι να συζητήσουμε παραπέρα...

Πηγή: Pontos-News