Τρεις Επίκαιροι Σχολιασμοί (16 Ιουλ 2016).

Ακολουθούν τρεις σχολιασμοί. Ο πρώτος, γράφτηκε πριν από - και είναι άσχετος με - την επίθεση στην Νίκαια και την απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία (έμμεσα σχετίζεται με την Νότια Κινεζική Θάλασσα). Την ώρα που έγραφα έναν εκτενή σχολιασμό για την τρομοκρατική επίθεση στην Νίκαια, έγινε η απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία. Παράτησα όσα έγραφα για την Γαλλία και άρχισα να γράφω για όσα εξελίσσονταν χθες βράδυ (πριν από τα μεσάνυχτα και πριν φανεί προς τα που γέρνει η πλάστιγγα). Αυτός είναι ο δεύτερος σχολιασμός. Τον τρίτο σχολιασμό τον έγραψα σήμερα το μεσημέρι. Κάποιες σκέψεις με αφορμή - και όχι για - την επίθεση στην Νίκαια θα ακολουθήσουν σε επόμενη ανάρτηση.

I

Όταν βλέπετε τα στρατεύματα μιας χώρας που γεωγραφικά είναι τοποθετημένη στην άλλη άκρη της Γης (Η.Π.Α), να βρίσκονται μόλις λίγα δεκάδες χιλιόμετρα από τα σύνορα μιας άλλης χώρας (Ρωσία), και τα επιχειρήματα (νομικά, διεθνοπολιτικά, ηθικά) παρουσιάζουν την πρώτη (Η.Π.Α) ως νομιμοποιημένη ή ηθική και την δεύτερη (Ρωσία) ως παράνομη ή ανήθικη, τότε το δίκαιο, οι θεσμοί, οι νόμοι, η ηθική και οι κανόνες έχουν διαμορφωθεί στα μέτρα της πρώτης χώρας. Το ίδιο ισχύει όταν η ναυτική ισχύ και επιρροή μιας χώρας που είναι τοποθετημένη στην άλλη άκρη της Γης (Η.Π.Α), βρίσκεται μόλις λίγα ναυτικά μίλια από τα θαλάσσια σύνορα μιας άλλης χώρας (Κίνα). Το ίδιο ίσχυε και όταν μια άλλη χώρα (Ιράν), παλαιότερα, θεωρείτο παγκόσμια απειλή, την ίδια στιγμή που ήταν περικυκλωμένη από στρατεύματα και βάσεις μιας χώρας που βρισκόταν στην άλλη άκρη της Γης (Η.Π.Α).

Κατά αυτόν τον τρόπο θεωρείται αυτονόητο, φυσιολογικό, δίκαιο και ηθικό, οι Η.Π.Α να βρίσκονται στην Πολωνία ή στην Ουκρανία (το αντίστοιχο θα ήταν η Ρωσία να βρίσκεται στο Μεξικό), οι Η.Π.Α να βρίσκονται στην Νοτιά Κινεζική Θάλασσα (το αντίστοιχο θα ήταν η Κίνα να βρίσκεται στον Κόλπο του Μεξικό ή στον Κόλπο του Fundy, στο New Brunswick, στην Κούβα ή στην Νέα Σκωτία), οι Η.Π.Α να βρίσκονται στο Ιράκ, το Αφγανιστάν και το Κουρδιστάν (το αντίστοιχο θα ήταν το Ιράν να βρίσκεται στο Τέξας ή στον Καναδά).

Δίκαιο, Νόμος, Ηθική και Ισχύς στο διεθνές περιβάλλον.

Σημείωση

Από τις αντιστοιχίες και μόνο φανερώνεται η προνομιακή γεωγραφική θέση των Ηνωμένων Πολιτειών. Οι Η.Π.Α έχουν χερσαία σύνορα με μόλις δύο κράτη (ουσιαστικά με ένα), κάτι που αποτελεί πλεονέκτημα, και έχουν ακτές και ελεύθερη πρόσβαση και στους δύο μεγάλους Ωκεανούς (Ατλαντικό και Ειρηνικό) και στον Βορρά (Αρκτικό κύκλο). Η Κίνα έχει την μεγαλύτερη χερσαία συνοριογραμμή στον πλανήτη και συνορεύει με 14 κράτη, κάτι που αποτελεί μεγάλο μειονέκτημα (Αυτό που πρακτικά λένε στην Κίνα, είναι πως θα την πνίξουν. Ουσιαστικά πως δεν θα έχει μέτωπο στην θάλασσα και θα βρίσκεται πίσω από τα νησιά Fiji, την Δανία και την Νορβηγία, τα νησιά του Σολομώντα, τον Μαυρίκιο και το Κιριμπάτι -και κάτι άλλα τρελά παρόμοια- σε ότι αφορά το ναυτικό της οικονομικό και στρατηγικό χώρο. Ασφυξία).

II

Θέλεις να γράψεις για το Α, προκύπτει το Β. Πας να γράψεις για το Α και το Β, προκύπτει το Γ.
Ηνωμένο Βασίλειο, Η.Π.Α, Γαλλία, Τουρκία. Ένα χάος. Αραβική Άνοιξη, Brexit, Τρομοκρατικές επιθέσεις, Πραξικόπημα στην Τουρκία. Δεν προβλέφθηκαν (αν και ορισμένα αναμένονταν: κίνημα Γκιουλέν).

Η Τουρκία μάλλον θα ζήσει συνθήκες μεγάλου διχασμού. Το 2015 πολιτικά δεν είναι 1980 και Ψυχρός Πόλεμος. Αποτελεί ονειροφαντασία η ολική επαναφορά μιας «κεμαλικής Τουρκίας», ως ενιαίο κράτος. Θα διχαστεί η Τουρκία.

Το πραξικόπημα δεν είναι καθόλου απίθανο να οδηγηθεί σε αδιέξοδο. Που πάνε απέναντι σε εκλεγμένη κυβέρνηση του 50% και 23 εκατομμυρίων ψήφων, με την αξιωματική αντιπολίτευση να βρίσκεται στο μισό (25%);

Εύχομαι να μην έχουμε μια Νέα Αίγυπτο, απέναντι μας. Η συγκεκριμένη πτώση, εάν και εφόσον ολοκληρωθεί, δεν θα είναι «μια ακόμη» πτώση. Και το πραξικόπημα αυτό, δεν θα είναι «ένα ακόμη» πραξικόπημα. Μην χαίρεστε.

Ζούμε το πρώτο -ουσιαστικό- Πραξικόπημα (απόπειρα) σε κράτος-μέλος του ΝΑΤΟ κατά την μεταψυχροπολεμική εποχή.

Σημείωση

[-] Ο στρατός στην Τουρκία είναι γνωστό τι διασφαλίζει, ως προς το εξωτερικό. Ποιος στρατός όμως; (τμήματα, ιεραρχία). Ως προς το εσωτερικό, ο στρατός δεν πρόκειται να ελέγξει - όπως τα παλιά «καλά» χρόνια - το πολιτικό κατεστημένο.

III

Το έχω γράψει αρκετές φορές. Ο κεμαλισμός αποτελεί ένα απομεινάρι του παρελθόντος. Ο κεμαλισμος, η ιδρυτική ιδεολογία της ΤουρκοΚεμαλικής Ρεπούμπλικας ή του «Τουρκικού» - ουσιαστικά όμως Κεμαλικού - Κράτους, δημιουργήθηκε την περίοδο του φασισμού, του μπολσεβικισμού, σοβιετισμού ή σοσιαλισμού, και του γερμανικού εθνικοσοσιαλισμού ή ναζισμού. Δηλαδή την περίοδο των μονοκομματικών καθεστώτων του μεσοπολέμου.

Το κεμαλικό κράτος ή η «Τουρκική Δημοκρατία» ιδρύθηκε το 1920. Η Ε.Σ.Σ.Δ το 1922. Η φασιστική Ιταλία επίσης (1922). Η εθνικοσοσιαλιστική Γερμανία το 1933.

Η Τουρκία, δεν μπορεί να παραμείνει ενιαίο κράτος έχοντας ως ιδεολογικό της θεμέλιο τον Κεμαλισμό (δεν θέλω να υπεισέλθω στην υφή, τη δομή και τα περιεχόμενα αυτής της ιδεολογίας). Ο λεγόμενος «Νεο-Οθωμανισμός», ανάμεσα σε άλλα, συμβολίζει και φανερώνει αυτή την ανησυχία.

Παρά τις απόπειρες που έχουν γίνει και τις καταστάσεις που έχουν δημιουργηθεί εναντίον του, ο Ερντογάν αποδεικνύεται απέθαντος. Ο Ερντογάν είναι από τους πλέον νομιμοποιημένους ηγέτες - και με την μεγαλύτερη λαϊκή στήριξη - στο εσωτερικό του ΝΑΤΟ, αυτή την στιγμή. Αρέσει δεν αρέσει.

Όλοι όσοι θεωρούν τους εαυτούς τους «δημοκράτες» (αναφέρομαι στους αντιπαθούντες τον Ερντογάν) θα πρέπει να προβληματιστούν σοβαρά με το εξής: Γιατί χρειάστηκαν οι «Νεο-Οθωμανοί» ή οι «Ισλαμιστές» και οι «Μαύροι», και ο Ερντογάν για να ''χειραφετηθεί'' η Τουρκική Δημοκρατία από τον στρατό; (χθες γράφτηκε ιστορία. Έχουμε για πρώτη φορά αποτυχημένο πραξικόπημα στην Τουρκία. Τα social media - με τα οποία μας έχουν ζαλίσει - δεν κάνουν τίποτα από μόνα τους. Η αφοσίωση και η κινητοποίηση των ανθρώπων κάνουν).

Η χθεσινή απόπειρα πραξικοπήματος μου θύμισε σε μικρογραφία την απέλπιδα προσπάθεια του πραξικοπήματος στην Ε.Σ.Σ.Δ το 1991. Η Σοβιετική Ρωσία ξεψύχησε με ένα αποτυχημένο πραξικόπημα. Η κεμαλική Τουρκία το ίδιο (ή ορθότερα ο κεμαλισμός ως ηγεμονική ιδεολογία της Τουρκίας).

Η άρχουσα τάξη της Τουρκίας είναι κεμαλική και ρεπουμπλικανική. Και αποτελείται από τους λεγόμενους «Λευκούς». Οι «Λευκοί Τούρκοι» (Beyaz Türkler), όχι μόνο η ελίτ αλλά και η κοινωνική τους βάση, πάντα αποτελούσαν μειοψηφία στην Τουρκία. Να το θέσω και διαφορετικά. Οι «Λευκοί» είναι το τουρκικό αντίστοιχο των Ρώσων Zapadniki (δυτικιστές). Ή η εξευρωπαισμένη κοσμική πολιτική και πολιτιστική ελίτ, το τοπικό αντίστοιχο της globalised Enlightened intelligentsia of Europe και της international cultural elite του Peter Berger. Επί έναν και πλέον αιώνα είναι αυτή η παράταξη («Λευκοί, Zapadniki, europeanised secular elite») που κυβερνά τις χώρες και δημιουργεί τις επίσημες εθνικές ιστοριογραφίες και αφηγήσεις.

Οι Λευκοί Τούρκοι ήθελαν «εκσυγχρονισμό και εκδυτικισμό» αλλά δημιούργησαν ένα στρατοκρατικό τριτοκοσμικό καθεστώς ψυχροπολεμικά. Οι «Μαύροι Τούρκοι» (Kara Türkler) μεταψυχροπολεμικά έβαλαν την Τουρκία στους G20, την κατέστησαν περιφερειακό παίχτη με ηγεμονικές αξιώσεις, έδωσαν στην χώρα αυτή αυτοπεποίθηση, τιμή και όραμα, «οι Μαύροι Τούρκοι ή οι Τούρκοι της Γης, οι χθόνιοι Τούρκοι» απέτρεψαν το πραξικόπημα και είναι αυτοί που βλέπουν προς την Κωνσταντινούπολη, όχι προς την Άγκυρα. Το πρώτο τους μέλημα ήταν να πάρουν υπό τον έλεγχο τους την Πόλη. Όχι το βλαχοχώρι του Μουσταφά Κεμάλ (το οποίο επέλεξε ο «Ατατούρκ», εννοώ). Το 1920 η Άγκυρα είχε λιγότερους από 25.000 κατοίκους.

Η Ελλάδα είναι μια χώρα γερασμένη και παρηκμασμένη, υλικά και πνευματικά, που βαφτίζει την παρακμή της «εξευρωπαϊσμό» και που επιθυμεί να κάνει την Τουρκία σαν τα μούτρα της. Ο βασικός λόγος που «οι Λευκοί και οι Zapadniki» της Ελλάδας συνεχίζουν να επικρατούν, είναι ο εξής: Δημογραφία.

Σημειώσεις

[-] Εμένα με ενδιαφέρει ιδιαίτερα το ζόρισμα που νιώθουν αρκετοί στην Ελλάδα με τον Ερντογάν. Γιατί τους ζορίζει τόσο; Έστω ότι η Τουρκία γίνει πιο αυταρχική. Εάν πράγματι οι «σύμμαχοι» δεν υποστηρίζουν αυταρχικά καθεστώτα, τότε ποιος ο λόγος ανησυχίας; Έστω ότι η Τουρκία «απομακρύνεται από την Δύση»; Ποια είναι η προϋπόθεση προκειμένου να καταλήγει κάποιος στο συμπέρασμα πως αυτό δεν συμφέρει την Ελλάδα; Έστω πως η Τουρκία οδηγείται σε ολοκληρωτική «ισλαμοποίηση» (κάτι το οποίο δεν πρόκειται να συμβεί ποτέ, υπό την παρούσα της μορφή). Γιατί αυτό είναι εις βάρος της Ελλάδας; (εκτός εάν έχουν άλλα σχέδια ορισμένοι). Κοιτάτε, μαζί με τον κεμαλισμό πέθανε και ο βενιζελισμός. Εάν η Ελλάδα δεν διαθέτει ηγεμονική ιδεολογία, στρατηγική και όραμα, αυτό είναι δικό της πρόβλημα, όχι του Ερντογάν ή της Τουρκίας. Τα μεγάλα δυσάρεστα γεγονότα για την Ελλάδα έχουν συμβεί. Η καταστροφή της Γιουγκοσλαβίας και της Συρίας τίνος την επιρροή ευνόησε;

[-] Η Γερμανία χρειάστηκε να ηττηθεί σε δύο παγκόσμιους πολέμους προκειμένου να γίνει «δυτική» και να ενταχθεί στη «Δύση», προκειμένου να επικρατήσουν οι Γερμανοι Zapadniki. Η Ιαπωνία επιδίωξε να εγκαθιδρύσει μια «αυτοκρατορία στα πρότυπα των ευρωπαϊκών μεγάλων δυνάμεων», αρχικά μέσω ενός «εκδυτικισμού» τον οποίον αργότερα χρησιμοποίησε ως μάσκα. Στην Τουρκία ήταν ο Κεμαλισμός. Στην Ελλάδα ο Βενιζελισμός. Αλλού ήταν μοναρχίες, σοσιαλιστικά αυταρχικά καθεστώτα και πάει λέγοντας. Η εποχή αυτή, που ξεκίνησε κάποια στιγμή μέσα στον 19ο αιώνα, φτάνει σιγά, σιγά στο τέλος της. Όχι όμως όπως φαντάζονταν πολλοί. Το ''Τέλος της Ιστορίας'' προϋπέθετε πως οι παρατάξεις των απανταχού Zapadniki και Λευκών («αριστερών και δεξιών»), θα επικρατούσαν σε ολόκληρο τον πλανήτη, και έτσι η Ιστορία, όπως ξεκίνησε τον 19ο αιώνα, θα έφτανε στο τέλος της. Από την Αγγλία μέχρι την Τουρκία, από την Ρωσία μέχρι την Γαλλία και από την Ινδία μέχρι τις Η.Π.Α, παντού επιστρέφουν οι πολιτιστικά αυτόχθονες.

[-] Ενδιαφέρουσα παρατήρηση: Την απόπειρα πραξικοπήματος στην Ρωσία το 1991, στήριξαν, το Σουδάν (διασπάστηκε), το Ιράκ (διαλύθηκε), η Λιβύη (ομοίως), η Γιουγκοσλαβία (επίσης διαλύθηκε).

[-] Mustafa Kemal chose Ankara as the capital city of the modern and secular republic in the early 1920s, and it has been one of the fastest-growing cities in Turkey. In the 1920s Ankara was a small, dusty Anatolian town with a population of about 20,000 (Keles, 1971, pp. 1-2). By 1950 its population was 289,000.

[-] Οι Η.Π.Α, εάν θέλουμε να είμαστε ακριβείς, δεν στήριξαν εξ αρχής το καθεστώς Ερντογάν. Αρκετά νωρίς ερωτήθηκε ο Τζον Κέρι και ήταν εξαιρετικά μετρημένος, προσεκτικός και επιφυλακτικός. Αργότερα, όταν η κατάσταση φάνηκε να αλλάζει, ακολούθησε η δήλωση Ομπάμα.

[-] Ο κεμαλισμός αποτέλεσε τριτοκοσμική ιδεολογία που συνδύαζε «εκσυγχρονισμό και εκδυτικισμό». Ο κεμαλισμός, εκτός από ηγεμονική ιδεολογία της Τουρκίας, αποτέλεσε ιδεολογία εξαγώγιμο-προϊόν για τις χώρες του παλαιού τρίτου κόσμου (το Κεμαλικό Κόμμα Ελλάδας, το ελλαδικό CHP, είναι η Ν.Δ). Ο «Νεο-Οθωμανισμός» προοριζόταν να αποτελέσει μια νέα ιδεολογία εκσυγχρονισμού και δυτικιστικού-φιλελεύθερου Ισλάμ για τον ευρύτερο μουσουλμανικό κόσμο. Το ίδιο ίσχυε και για τον Ερντογάν. Τον προόριζαν να περνάει την ατλαντική γραμμή στους Άραβες (κούνια που τους κούναγε). Ο Ερντογάν έδειξε «επικίνδυνα σημάδια αυτονόμησης».

[-] Η Τουρκία είτε θα είναι αυτοκρατορική, είτε σμικρυμένο εθνικό κράτος θεμελιωμένο σε διαφορετική ιδεολογική βάση.

[-] Δεν υπάρχει σημαντικότερο και πιο καθοριστικό έργο από την εκκαθάριση του στρατεύματος. Δεν εννοώ απλά από τον κεμαλισμό, αλλά από τις δομές που εγκαθιδρύθηκαν σε τομείς των κρατών κατά τον ψυχρό πόλεμο στις μυστικές υπηρεσίες και στο στράτευμα. Έτσι λειτουργεί ένα κράτος που προσπαθεί να κερδίζει βαθμούς ελευθερίας, ανεξαρτησίας και κυριαρχίας. Αλλά που να γίνουν αυτά αντιληπτά σε μια χώρα που οι υπηρεσίες της έχουν αλωθεί και που νομίζει πως διαθέτει «εθνικό στρατό», ενώ διαθέτει ΝΑΤΟϊκό στρατό.

Πηγή: Δ`~. Κοσμοϊδιογλωσσία