Ζαχαρία Παναγιώτης (1913 - 5 Ιουλίου 1958)
Ζαχαρία Παναγιώτης
Σύζυγος : Χριστίνα Παναγιώτη Ζαχαρία
Παιδιά : Προκοπού, Μαρία, Αναστάσης, Αντρούλα, Γεώργιος
Γονείς : Ζαχαρκάς Σταυλού και Μαριτσού Ζαχαρκά
Αδέλφια : Γιαννής, Γεώργιος, Ελένη, Γιωρκού, Λουκία
Ο Παναγιώτης Ζαχαρία φοίτησε στο δημοτικό σχολείο Αυγόρου και ήταν γεωργοκτηνοτρόφος. Εντάχθηκε στην ΕΟΚΑ με την έναρξη του Αγώνα και πρόσφερε τις υπηρεσίες του μαζί με τα παιδιά και τη σύζυγό του. Ο γιος του Αναστάσης ήταν μέλος των ομάδων κρούσεως της περιοχής και τα μικρότερα παιδιά του, Ανδρούλα και Γεώργιος, ανήκαν στην Άλκιμη Νεολαία της ΕΟΚΑ, ΑΝΕ. Στο περιβόλι του φιλοξενούσε καταζητούμενους, ενώ στο σπίτι του διατηρούσε κρύπτη, όπου φύλαγαν πολυγράφο για την εκτύπωση φυλλαδίων της Οργάνωσης, που διανέμονταν στα γύρω χωριά.
Για την υλοποίηση εντολής του Διγενή για γενικό ξεσηκωμό του άμαχου πληθυσμού, η τοπική οργάνωση της ΕΟΚΑ Αυγόρου τοποθέτησε την Παρασκευή, 4 Ιουλίου 1958, συνθήματα στο κέντρο του χωριού. Άγγλοι στρατιώτες ήλθαν και τα κατέβασαν. Την επομένη αναρτήθηκαν νέα συνθήματα και οι γυναίκες ετοιμάστηκαν για λιθοβολισμό εναντίον των στρατιωτών.
Οι στρατιώτες επανήλθαν την επομένη, 5 Ιουλίου 1958, συνέλαβαν τον Κυριάκο Μακρή, ένα δεκαπεντάχρονο αγόρι και τον έσπρωχναν να ανεβεί σε σκάλα, για να κατεβάσει τα συνθήματα. Στην άρνησή του όρμησαν οι γυναίκες, τον άρπαξαν από τα χέρια των Άγγλων και τον φυγάδευσαν. Στη συνέχεια κτύπησαν για σύνθημα τις καμπάνες, μαζεύτηκαν οι χωριανοί και άρχισαν να λιθοβολούν τους στρατιώτες. Η συμπλοκή εξελίχθηκε σε πραγματική μάχη. Οι Άγγλοι στρατιώτες ταμπουρώθηκαν στα τεθωρακισμένα οχήματά τους και άνοιξαν πυρ εναντίον του άοπλου πλήθους, με αποτέλεσμα να σκοτώσουν, τον Παναγιώτη Ζαχαρία και τη Λουκία Παπαγεωργίου και να πληγώσουν άλλα δεκαοκτώ άτομα.
Ο θάνατός τους συγκλόνισε ολόκληρο τον κυπριακό λαό, ενώ συγχρόνως φούντωσε την αγωνιστικότητα και τη θέλησή του για ελευθερία.
Πηγή: ΙΔΡΥΜΑ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΤΙΚΟΥ ΑΓΩΝΑ ΕΟΚΑ 1955-1959 (ΙΔ.Α.Α.Ε)
