Ἐν φύσει πανεπιστήμη
Ἐν φύσει πανεπιστήμη
Πέτρα
"Πύρρα, Δευκαλίων τε Παρνασσοῦ καταβάντε
δόμον ἔθεντο πρῶτον, ἄτερ δ΄ εὐνᾶς ὁμόδαμον
κτισσάσθεν λίθινον γόνον
λαοί δ΄ ὀνύμασθεν"
(Πίνδαρος)
Ζήτησε ο Δίας, μετά τον κατακλυσμό, να σωθεί το ζεύγος και βαδίζοντας να ρίχνει πέτρες (λᾶες). Αυτές θα γίνονταν άνθρωποι, δηλαδή λα - ός.
"Λεκτούς ἐκ γαίης λάους πόρε Δευκαλιώνι.
Ὅθεν καί λαοί μεταφορικῶς ὠνομάσθησαν ἀπό τοῦ λᾶας ὁ λίθος."
(Ἡσίοδος)
Πέτρα στα σωθικά, πέτρα και στην επιδερμίδα, η Ελλάδα...
Αυτό το πέτρινο τοπἰο, μοιάζει να ενσαρκώνει, ποιητικά, ο Δ.Σολωμός:
"Η μαύρη πέτρα ολόχρυση και το ξερό χορτάρι
Με χίλιες βρύσες χύνεται, με χίλιες γλωσσες κραίνει
Όποιος πεθάνει σήμερα χίλιες φορές πεθαίνει"
Ένας βράχος η Ελλάδα, που ταξειδεύει σαν αιγαιοπελαγίτικο νησί μέσα στον χρόνο.
Ένας βράχος που διαπνέεται απ΄ τα χάδια των ανέμων, το σφιχταγκάλιασμα τής αλμύρας και την καυτή ανάσα τού ήλιου.
"Ανήκω σε μια χώρα, ένα πέτρινο ακρωτήρι στην Μεσόγειο,
που δεν έχει άλλο αγαθό παρά τον αγώνα τού λαού, την θάλασσα,
και το φως τού ήλιου."
(Σεφέρης)
Στους πέτρινους όγκους της, οι ποιητικές ματιές, διακρίνουν την πνευματική της ανύψωση.
"απ΄ τα μάτια μου πέρασε μια χώρα βράχων
μ΄ αψηλά τεράστια Μοναστήρια
και μικρούς δοκίμους Μοναχούς όπως εγώ..."
"Από τέσσερος πέτρες και λίγο θαλασσινό
νερό είχα κάνει Ναό που καθόμουν να τον φυλάγω "
(Ελύτης)
Η περίσσια τής πέτρας, θεμελίωσε, έχτισε κι επένδυσε πνευματικούς οίκους, ν' αντέξουν στην αιωνιότητα.
" Της πατρίδας μου πάλι ~ ομοιώθηκα
Μες στις πέτρες άνθισα ~ και μεγάλωσα
Των φονιάδων το αίμα ~ με φως
~ ξεπληρώνω "
(Ελύτης)
Κατακλείδα:
"ΤΗΝ ΟΡΓΗ ΤΩΝ ΝΕΚΡΩΝ ΝΑ ΦΟΒΑΣΤΕ
ΚΑΙ ΤΩΝ ΒΡΑΧΩΝ Τ ΑΓΑΛΜΑΤΑ "
(Ελύτης, ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ)
Πηγές:
Lexicon to Pindar
Θεογονία, εκδόσεις Ζήτρος
Ποιητικά αποσπάσματα Ελύτη, εκδόσεις Ἵκαρος
Απόσπασμα Σολωμού, http://www.snhell.gr/index.asp
Απόσπασμα Σεφέρη, http://users.uoa.gr/~nektar/arts/tributes/george_seferis/speech-nobel.htm
Φωτογραφία, Θεόδωρος Μεταλληνός
Ἐπιμέλεια: Χρύσα Νικολοπούλου/Ἑλλήνων Φῶς