Ανεργία στους νέους: Ή φυγή ή υποταγή
Ένα πρόβλημα που ταλανίζει τις κοινωνίες μας σήμερα, σε Ελλάδα και Κύπρο, είναι η ανεργία των νέων. Σε προηγούμενό μας κείμενο γράψαμε για τις επιπτώσεις του δημογραφικού ζητήματος, το οποίο βρίσκεται σε φθίνουσα πορεία. Σήμερα, θα αναλύσουμε μία παράμετρο που επηρεάζει το δημογραφικό και τη θεωρούμε την πιο σημαντική.
Η πιο καταστρεπτική συνέπεια της σημερινής κατάστασης είναι η μαζική ανεργία των νέων και οι μακροχρόνιες επιπτώσεις που αυτή θα επιφέρει στη νεολαία αλλά και στο σύνολο της κοινωνίας. Το τελευταίο διάστημα, και οι δύο κοινωνίες μας αντιμετωπίζουν παρόμοια διλήμματα. Μένω, παλεύω και ό,τι κάτσει; Ή φεύγω για να εξασκήσω αυτό που σπούδασα; Αυτό είναι το κυριότερο δίλλημα που καλούνται να απαντήσουν σήμερα οι νέοι μας. Αυτοί θα κληθούν να φέρουν εις πέρας τις υποχρεώσεις-επιπτώσεις από τις αποφάσεις που λαμβάνονται από τις πολιτικές ηγεσίες τα τελευταία χρόνια.
Η ανεργία ξεπερνά το 40% στην κυπριακή νεολαία και το 50% στην ελλαδική νεολαία. Αυτές είναι οι συνέπειες από την πολιτική του «ναι σε όλα» με πραγματικούς αριθμούς. Τα τελευταία δέκα χρόνια, επτά στους δέκα νέους πτυχιούχους μεταναστεύουν για να βρουν δουλειά στον τομέα τους, διότι η κοινωνία που τους σπούδασε δωρεάν, αφού οι σπουδές στα δημόσια πανεπιστήμια σε Ελλάδα και Κύπρο είναι πληρωμένες από το κράτος, δεν τους δίνει τη δυνατότητα να εξασκήσουν το επιστημονικό τους επάγγελμα και αναγκάζονται να φύγουν. Η εξάσκηση του επαγγέλματός τους θα ανταπέδιδε με παραγωγικό τρόπο πίσω στην κοινωνία τα λεφτά που ξόδεψε για να σπουδάσει ένα μέλος της. Αντ’ αυτού, ο τρόπος που λειτουργεί το παραγωγικό μοντέλο στις κοινωνίες μας διώχνει τους νέους επιστήμονες που δεν απορροφούνται στην αγορά εργασίας.
Ένα παράδειγμα που μπορεί να αναφερθεί είναι το κόστος των ιατρικών σπουδών ανά φοιτητή. Αυτό ανέρχεται στις 95.000 ευρώ. Πρόκειται για το ακριβότερο πτυχίο στα ελληνικά πανεπιστήμια. Άρα, με λίγα λόγια, το κράτος χρεώνεται 95.000 ευρώ ανά φοιτητή στην Ιατρική Σχολή και, σύμφωνα με τις στατιστικές, από τους δέκα οι επτά μεταναστεύουν, έτσι το κράτος δεν μετατρέπει ποτέ σε παραγωγική δύναμη αυτά τα λεφτά. Ένα άλλο παράδειγμα, που αφορά κυρίως την Κύπρο, έχει να κάνει με τα ιδιωτικά πανεπιστήμια. Τα εν λόγω πανεπιστήμια δεν έχουν κανέναν έλεγχο, είτε αξιοκρατικό είτε στο πόσο επιστημονικό δυναμικό παράγουν ανά χρόνο. Η μόνη υποχρέωση που έχουν προς το κράτος είναι να καταβάλλουν φόρους, ενώ στον τρόπο λειτουργίας τους δεν επεμβαίνει καθόλου η πολιτεία. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να παράγονται πάρα πολλοί επιστήμονες σε τομείς που είναι κορεσμένοι (βλέπε νοσηλευτική και παιδαγωγικές σπουδές), χωρίς να αξίζουν όλοι να κατέχουν αυτούς τους τίτλους σπουδών, αφού είναι γνωστά τα κριτήρια εισδοχής στα ιδιωτικά πανεπιστήμια. Αν πληρώνεις, παίρνεις πτυχίο, αν δεν πληρώνεις, δεν παίρνεις. Έτσι δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος, ο οποίος ωθεί όλους τους νέους να σπουδάζουν, ασχέτως αν αξίζουν ή όχι, και μένοντας οι μισοί άνεργοι μεταναστεύουν. Υποτιμά τις χειρωνακτικές δουλειές, με αποτέλεσμα να κάνουν ό,τι θέλουν οι μεγαλοεργολάβοι, προσλαμβάνοντας ξένους εργάτες με εξευτελιστικούς μισθούς, μειώνοντας το βασικό εισόδημα σε τέτοιες δουλειές και έτσι κλείνουν τους μικροεργολάβους. Όλο αυτό δημιουργείται λόγω της έλλειψης ενός παραγωγικού μοντέλου που θα εξυπηρετεί της ανάγκες της χώρας, απορροφώντας όλους τους επιστήμονες και εργάτες.
Εμείς δεν θα προτείνουμε παραγωγικά μοντέλα ούτε εύκολες λύσεις. Το μόνο που προτείνουμε και ζητούμε είναι η κατανόηση της πραγματικότητας, δημιουργία συνείδησης για πάλη και αλλαγή των δεδομένων. Πρέπει όλοι οι νέοι να αντιληφθούν ότι από μόνοι τους θα ανακαλύψουν τους τρόπους που θα τους εξασφαλίσουν την επιβίωσή τους. Πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι η μετανάστευση είναι η τελευταία έσχατη επιλογή και όχι μία ευχάριστη εμπειρία ζωής, όπως συνηθίζουν να καλλιεργούν εξουσιαστικές και πανεπιστημιακές ελίτ. Και τέλος, πρέπει να αντισταθούν στην εργασιακή εξαθλίωση, επενδύοντας στη γη και στην καινοτομία.
Σάββας Σαββίδης
Φυσάει κόντρα
Πηγή: Εφημερίδα Ένωσις