«Ἡ βία εἶναι θηλυκὸ τοῦ... βίος!»

Ὁ τίτλος τοῦ σημερινοῦ κειμένου εἶναι ἕνα ἀπὸ τὰ πολλὰ ἐξυπνακίστικα συνθήματα ποὺ κυκλοφοροῦσαν κατὰ τὴ δεκαετία τοῦ ’80 ἀνάμεσα στοὺς «μοσχανθοὺς» τῶν ἀριστοκρα­τικῶν σχολείων τῆς Ἀθήνας. Ἄν ὅμως οἱ νεώτεροι ἐπίγονοι τοῦ Σιμωνίδη ἔκαναν τὸν κόπο νὰ ἀνατρέξουν στὸν πάντα ἐπίκαιρο καὶ διδακτικὸ Ἡράκλειτο θὰ ἔβλεπαν ὅτι τὸ «βίος» ἤ «βιὸς» σημαίνει ὄχι γενικὰ τὴ ζωὴ ἀλλὰ ἕνα πανάρχαιο ἐργαλεῖο θανάτου: «Τῷ τόξω ὄνομα βίος, ἔργον δὲ θάνατος». Δηλαδή, τὸ ὄνομα τοῦ τόξου εἶναι βίος ἀλλὰ τὸ ἔργο του εἶναι θάνατος.

Γι’ αὐτὸ εἶναι καλὸ νὰ μὴν παίζουν οἱ ἀνθοὶ μας μὲ τὶς λέξεις. Διότι συχνὰ πίσω ἀπὸ λέξεις ἁπλὲς κρύβονται προθέσεις πονηρὲς ποὺ ὁδηγοῦν σὲ πράξεις οἰκτρές. Μὲ κάτι τέτοια χαριτολογήματα προκλήθηκαν ξεσηκωμοὶ καὶ μετὰ ἀκολούθησαν ὀδυρμοί. Ὁ ἐξυπνακισμὸς δὲν προάγει τὴν ἐξυπνάδα. Περισσότερο τὴ χαντακώνει. Δημιουργεῖ μία νεολαία χωρίς ὥριμη σκέψη. Ποὺ μπορεῖ νὰ ἐξεγείρεται γιὰ τὸ τίποτε καὶ νὰ χαυνώνεται ὅταν χάνεται τὸ ὅλον.

Τὶ εἶναι ὅλα αὐτὰ τὰ ἄγνωμα ἄτομα, ποὺ κατὰ τακτὰ διαστήματα πυρπολοῦν τὴν Ἀθήνα, καὶ τὰ ὁποῖα δὲν ξέρουν τὶ θέλουν καὶ ἀγνοοῦν αὐτὰ ποὺ ἔπρεπε νὰ θέλουν; Πρόκειται γιὰ νέους ποὺ μέσα στὸ μυαλὸ τους ἔχει καλλιεργηθεῖ ἀπὸ ἐπιτήδειους «καλλιεργη­τὲς» μιὰ τυφλὴ λατρεία τῆς βίας. Ἐξεγείρονται, διαμαρτύρονται, χωρὶς νὰ ξέρουν τὸ γιατὶ, ἐμποτισμένοι ἀπὸ τὴν «ἰδεολογία τοῦ χαβαλὲ». Ἔτσι παρέχουν τὴν εἰκόνα ἀνισορρόπων ἀτόμων ποὺ ἔχουν παράπονα ἀπὸ τὴν πολιτεὶα γιὰ τὰ ἄλυτα προβλήματὰ τους, χωρὶς προηγουμένως νὰ ζητοῦν λύσεις ἀπὸ τὸν ἑαυτὸ τους. Ἡ μετὰ τὴν Κατοχὴ γενιὰ, ἄν πρόκοψε καὶ στέργιωσε, εἶναι γιατὶ δὲν ζητοῦσε τίποτε ἀπὸ τὸ κράτος. Σήμερα ὅλοι τὰ περιμένουμε ὅλα ἀπὸ τὸ κράτος. Σὲ αὐτὸ βοηθᾶ καὶ τὸ γεγονὸς ὅτι στὴ χώρα μας παράγονται πολιτικοὶ ποὺ ἔχουν τὴν ὑπεροψία νὰ πιστεύουν ὅτι ὁ Θεὸς τοὺς ἔστειλε στὴ γῆ γιὰ νὰ σώσουν τοὺς ἄλλους ἀνθρώπους ἀπὸ τὸν... ἑαυτὸ τους! Γι’ αὐτὸ ἡ φρασεολογία καὶ ἡ συνθηματολογία τους ἔχει ἕναν ἱερεμιακὸ τόνο.

Καὶ ἐπειδὴ ὅσα ὑπόσχονται δὲν γίνονται, κάποιοι μαχητικοὶ νέοι προσφεύγουν στὴ βία. Μάχονται κατὰ τοῦ λεγόμενου συστήματος, χωρὶς νὰ λαμβάνουν ὑπόψη ὅτι τὰ ὅπλα τοῦ συστήματος εἶναι ἰσχυρότερα ἀπὸ αὐτὰ τῶν ἐχθρῶν του. Ἡ βία ἰσχυροποιεῖ, δὲν ἀνισχυροποιεῖ τὸ σύστημα. Οὕτε αὐτὸ πέφτει ἀπὸ μιὰ βάναυση λέξη. Κάποιοι θαρροῦν πὼς ὅσο ἄσχημη γλῶσσα χρησιμοποιοῦν, τόσο περισσότερο ἀνατρεπτικὸ λόγο δημιουργοῦν. Συχνὰ ὅμως ὁ ἄσχημος λόγος ἐκπορεύεται ἀπὸ τὴν ἀσχήμια τῆς ψυχῆς, ὁπότε στὸν ἀνθρώπινο λόγο βαραίνει περισσότερο ἡ βαναυσότητα καὶ ἡ σκληρότητα. Ἡ λεκτικὴ λεπτότητα θεωρεῖται ρηχὸς συναισθη­ματισμὸς ἤ μπουρζουάδικος ἀνθρωπισμός. Θεωρεῖται ὑποκρισία ποὺ δεσμεύει τὴ βούληση πολλῶν νὰ ἀντιδράσουν μὲ τὴ βία κατὰ τοῦ κατεστημένου. Ἀλλὰ ἡ προσχώρηση στὴ βία γίνεται συχνὰ θανάσιμη πορεία. Τὸ νὰ σκοτώνεις ἀνθρώπους δὲν εἶναι μιὰ φυσικὴ λειτουργία σὰν νὰ πηγαίνεις πρὸς ἀνακούφιση στὴν... τουαλέττα! Σὲ τελευταῖα ἀνάλυση οἱ ἄνθρωποι τῆς βίας καταστρέφουν τὶς ἀξίες γιὰ τὶς ὁποῖες δῆθεν κόπτονται. Λειτουργοῦν κρυφά, κατὰ τὸν τρόπο τῶν δειλῶν, ὅπως τοὺς ἔρχεται βολικὸ, μὲ ἐμπρησμοὺς καὶ ἐκρηκτικοὺς μηχανισμοὺς, χωρὶς οἱ ἴδιοι νὰ ἀντιμετωπίζουν κανέναν κίνδυνο. Ἡ δημοκρατικὴ ἀνεκτικότητα τοὺς παρέχει σημαντικὴ εὐχέρεια καὶ στὸ νὰ δροῦν ἀλλὰ καὶ στὸ νὰ πέφτουν στὰ μαλακὰ ὅταν συλληφθοῦν. Ἀντίθετα, ἡ τρομοκρατία ἦταν καὶ εἶναι ἀνύπαρκτη στὰ ὁλοκληρωτικὰ καθεστῶτα. Μόνο στὶς δημοκρατίες, ὅπου ἔχουν λόγο οἱ εὐαίσθητες ψυχὲς, ἐμφανίζονται φαινόμενα τρομοκρατίας. Τὸν προπερασμένο αἰῶνα διακηρύχθηκε ὅτι «ἡ βία εἶναι ἡ μαμμὴ τῆς ἱστορίας». Μόνο ποὺ ὅ,τι βγάζει ἡ βία ἀπὸ τὴν κοιλιὰ τῆς ἱστορίας εἶναι συνηθέστατα ἕνα ἐκτρωματικὸ πλάσμα, κάποιο ὁλοκληρωτικὸ καθεστὼς, ποὺ θὰ στηρίζεται στὴ βία καὶ σὲ ἀνθρώπους ἀσκημένους στὴν χρήση τῆς βίας.

Πηγή: Σαράντος Ι. Καργάκος