Το γράμμα του μελλοθάνατου ΚΥΠΡΙΟΥ Έλληνα Ανδρέα Παναγίδη
Εκτελέστηκε στην αγχόνη από τους Άγγλους...στις 21 Σεπτεμβρίου 1956
Τα χαράματα της Παρασκευής, 21 Σεπτεμβρίου 1956, οδηγήθηκε στην αγχόνη από το βρετανικό αποικιακό καθεστώς ο 22χρονος αγωνιστής της ΕΟΚΑ, Ανδρέας Παναγίδης, από το Παλιομέτοχο (μαζί με τους Μιχαήλ Κουτσόφτα και Στέλιο Μαυρομάτη). Ήταν ο μοναδικός από τους απαγχονισθέντες, ο οποίος ήταν νυμφευμένος. Άφηνε πίσω του τρία παιδιά και μία σύζυγο. Καταδικάσθηκε για την εκτέλεση του Βρετανού σμηναγού Πάτρικ Χέιλ. Λίγο πριν, ένας Βρετανός στρατιώτης σε έλεγχο στον χώρο που εργαζόταν ο Παναγίδης, στο αεροδρόμιο Λευκωσίας -ήταν λίγο μετά τον απαγχονισμό των Καραολή και Δημητρίου- ευρήκε στην τσάντα του την ελληνική σημαία. Ζήτησε τότε από τον Παναγίδη να του σκουπίσει τα παπούτσια με αυτήν! Η προσβολή τον έκανε να αντιδράσει και να χτυπήσει άγρια τον Βρετανό.
Πρόλαβε και έστειλε ένα γράμμα. Το έγραψε αμέσως μετά την ειδοποίηση για την εκτέλεση της θανατικής ποινής. Είναι συγκλονιστικός ο τρόπος με τον οποίο αντιμετώπισε τον θάνατο:
«Αξιολάτρευτά μου παιδιά, πολυαγαπημένη μου γυναίκα χαίρετε. Αυτήν την στιγμήν που σας γράφω είναι Τρίτη, 10 η ώρα το βράδυ. Ακριβώς πριν τρία λεπτά μας ειδοποίησαν ότι χαράματα της Παρασκευής 21.9.1956, θα εκτελεσθούμε. Ίσως, όταν διαβάζετε το γράμμα, εγώ να μην υπάρχω ανάμεσα στους ζωντανούς. Λατρευτά μου παιδιά, σας αφήνω για πάντα, στην τόσο νεαρή μου ηλικία. Στα 22 μου χρόνια πεθαίνω για χάρη μιας μεγάλης ιδέας. Σας εύχομαι, αγαπημένα μου παιδιά, να γινείτε καλοί χριστιανοί και καλοί Έλληνες Κύπριοι. Ακολουθήστε πάντα το δρόμο της αρετής. Να είσθε πάντα βέβαιοι ότι σας αγάπησα τόσο θερμά και με μια απέραντη πατρική αγάπη. Αλλά δυστυχώς σας αφήνω, χωρίς να σας δω να μεγαλώνετε, όπως το ονειρευόμουν...
...Κι εσύ, πολυαγαπημένη μου Γιαννούλα, σου ζητώ για τελευταία χάρη να περνάς καλά με τα παιδιά μας. Αγάπα τα θερμά, τόσο πολύ, και για μένα. Και εγώ από ψηλά θα σας στέλλω τις πιο θερμές μου ευχές. Και να σεβαστείς και το δικό μου όνομα. Βλέπεις η μοίρα θέλησε να μας πικράνει στα πρώτα χρόνια του γάμου μας. Αυτή τη στιγμή που σου γράφω, ένα χαμόγελο γλυκύ στολίζει τα χείλη μου, γιατί είμαι ευτυχισμένος που αφήνω τα παιδιά μου σε μια καλή μητέρα. Η ψυχή μου είναι γεμάτη μια αληθινή χαρά, γιατί είμαι υπερήφανος για σένα. Μη δώσεις καμμιά ματιά στο παρελθόν, αλλά κοίταζε το παρόν. Σου ζητώ συγγνώμη και συγχώρεση για ό,τι σου έφταιξα Γιαννούλα.
...Έχετε γεια, μια για πάντα, αγαπημένες μου υπάρξεις. Με φιλιά και αγάπη, ο σύζυγος σου και ο αγαπητός σας πατέρα Ανδρέας Παναγίδης».
Αυτό το γράμμα είναι μέρος της εθνικής κληρονομιάς της ΕΟΚΑ προς τις μεταγενέστερες γενεές, του αγώνα για την ένωση με την μητέρα Ελλάδα...
Αλαφρύ να είναι το χώμα που σας σκεπάζει όλους σας, και άλλη προδοσία να μη βιώσετε, να μη βιώσουμε...
Πηγή: χρονοτοπία
