Ανδρείοι και ανδρείκελα
Νίκος Κωνσταντινίδης
Η φτώχεια είναι θεριό που δεν τιθασεύεται. Η ανάγκη κάνει τον άνθρωπο επαναστάτη. Οι πρόγονοί μας, αναγνωρίζοντας τη δύναμη της ανάγκης, την τοποθέτησαν πάνω κι από τους θεούς τους στο πνεύμα του ρητού: «Ανάγκα και οι θεοί πείθονται».
Στην εποχή μας, στο καντήλι της
επιβίωσής του καίει ο Έλληνας τα πιο
αγνά του όνειρα, αλλά φως στο τούνελ
ακόμα δεν βλέπει. Πνίγεται η Ελλάδα
από το βρόγχο των χρεών της.
«Στην πολιτεία που έγινε πορνείο / μαστροποί και πολιτικές / διαλαλούν σάπια θέλγητρα… / Φυραίνει ο τόπος ολοένα… /ο κόσμος τυλιγμένος στα ναρκωτικά σεντόνια / δεν έχει τίποτα άλλο να προσφέρει / παρά τούτο το τέρμα…», έγραφε ο Σεφέρης. Πράγματι, η χώρα συνεχώς φυραίνει. Φυραίνει ηθικά, κοινωνικά και οικονομικά.
Αν θέλεις ανεξαρτησία στυλώσου στα πόδια σου, φωνάζει μέσα σου η φωνή της συνείδησης. Η ανδρεία σού χάρισε τη λευτεριά το 1821. Το «Όχι» του 1940 δικαίωσε την ιστορία σου. Η Αντίσταση έβαλε τέρμα στη ναζιστική Κατοχή. Ο Μαραθώνας, οι Θερμοπύλες και η Σαλαμίνα είναι η δόξα σου. Αυτά είναι τα θαύματα και τα νάματα της δόξας σου.
«Να λυπάστε το έθνος που δεν ύψωσε τη φωνή παρά μονάχα στην πομπή της κηδείας του, που δεν συμφιλιώνεται παρά μονάχα με τα ερείπιά του. Που δεν επαναστατεί παρά μονάχα σαν βρεθεί ο λαιμός του ανάμεσα στο σπαθί και στην πέτρα. Το έθνος να λυπάστε που έχει αλεπού για πολιτικό, απατεώνα για φιλόσοφο, μπαλώματα και απομιμήσεις είναι η τέχνη του.
»Το έθνος να λυπάστε που έχει
σοφούς από χρόνια βουβαμένους»,
γράφει ο Λιβανέζος ποιητής Χαλίλ Γκιμπράν.
Αν επιμένεις να λέγεσαι Έλληνας, οφείλεις να υπερασπιστείς κάθε σπιθαμή γης, αέρα και θάλασσας που παρέλαβες από τους προγόνους σου. Να αντισταθείς σε κάθε φλούφλη και φούφουτο. «Στον κόσμο αυτό, αν ήρθες μόνο για να μετρήσεις τα χρόνια σου και να φύγεις, δεν έχεις να φοβηθείς από τίποτε. Ποτέ τον φρόνιμο δεν τον πειράζουν… Μα αν είναι να χαθεί κάποτε ο κόσμος, θα χαθεί από τους φρόνιμους… Γιατί οι φρόνιμοι με την φρονιμάδα τους βοηθούν τους σκληρούς να γίνουν σκληρότεροι», σου υπενθυμίζει ο Λουντέμης.
Αν θες να λέγεσαι πατριώτης, διάλεξε πλευρά. Δεν γίνεται να είσαι με το άδικο και το δίκαιο συγχρόνως! Δεν μπορείς να σπας τη λέξη σου στα δυο, τη μισή για το ψέμα και την άλλη για την αλήθεια. Δεν νιώθεις πόσο πόνεσε η χώρα; Τον σπαραγμό της κοινωνίας τον ακούς; Τα θλιμμένα μάτια τα βλέπεις; Τους νέους που εγκατέλειψαν την Ελλάδα τους σκέφτεσαι; Πες μου λοιπόν: Ποια πατρίδα μπορεί να πάει μπροστά δίχως νιάτα; Ποια χώρα μπορεί να προκόψει όταν την εγκαταλείπουν επιχειρήσεις της; Σε χιλιάδες ανέρχονται πλέον οι επιχειρήσεις που μετακόμισαν στη Βουλγαρία!
Οι αντοχές του ταλαιπωρημένου Έλληνα δεν είναι ατέρμονες. Το ποτάμι της οργής σαν δεν συγκρατείται, σπάει κάθε φράγμα υπομονής. Η λιτότητα σαν γίνει αφόρητη, θα φέρει κοινωνικές εκρήξεις. Η Ελλάδα είναι ένα πεταμένο ψάρι στη στεριά. Σπαρταρά. Την ιστορία της την διαμορφώνουν οι ξένοι. Ούτε το δημοψήφισμα που έγινε άλλαξε κάτι. Άδειασε από το νόημά της η δημοκρατία.
Σε χώρα δίχως παιδεία ο λαός είναι
κοπάδι που άγεται και φέρεται.
Απελπίζεται από τη μία παράταξη,
πηγαίνει στην άλλη. Απογοητεύεται κι
από αυτήν, γυρίζει πίσω σε εκείνη από
όπου έφυγε, ζώντας τη μοίρα του
Σίσυφου, εξαιτίας των
επαναλαμβανόμενων λαθών του.
Στην ιστορική διαχρονία ανέβηκαν πολλές φορές λάθος άνθρωποι στην εξουσία. Ανδρείοι έχασαν από ανδρείκελα. Η μοίρα των καλών είναι να πίνουν το κώνειο που τους προσφέρουν οι κακοί, από την εποχή του Σωκράτη. Η ιστορία του τόπου μας είναι γεμάτη από τέτοιες περιπτώσεις. Λαός που δεν υψώνει το κεφάλι, λαός που περπατά με το κεφάλι του σκυφτό, μπορεί ενδεχομένως να βρει κανένα ευρώ. Ελευθερία όμως δεν πρόκειται να έχει.