Για ποιόν λόγο "Θέλει αρετήν και τόλμην η ελευθερία";

του Σταύρου Κατσούλη

Έχουμε αναρωτηθεί ποτέ, για ποιόν λόγο "Θέλει αρετήν και τόλμην η ελευθερία";

Πρόσφατα διάβασα ένα άρθρο με τίτλο "Θέλει αρετήν και τόλμην η ελευθερία". Καλό, δεν λέω. Αλλά ήταν σαν να διάβαζα άλλο ένα ακόμη άρθρο του 2011. Σωστές διαπιστώσεις. Αλλά δυστυχώς είναι στείρο, χωρίς κίνητρο, χωρίς δηλαδή να έχει ο αναγνώστης από κάπου να πιαστεί...Στείρο, διότι δεν παρουσιάζει ούτε ένα πρακτικό βήμα για το ΠΩΣ θα γίνει επιτέλους η απαλλαγή μας από τους δυνάστες μας. ΠΩΣ θα επιτευχθεί η ενότητα της κοινωνίας, ή έστω κάποιου ικανού μέρους της. ΠΩΣ, επιτέλους αυτή η αναγκαία (αλλά εξ ορισμού ΟΧΙ ικανή) συνθήκη θα γίνει πραγματικότητα.

Το ευρύτερο κίνημα, έχει αναφερθεί σε πολλά ΤΙ, σε πολλά ΓΙΑΤΙ, και σε ακόμη περισσότερα ΤΙ ΘΕΛΟΥΜΕ. Κι όλα τους, μαζί με τις επεξηγήσεις, χωρούν σε ένα μικρό φυλλάδιο για το καθένα από τα δεκάδες μεμονωμένα κινήματα που υπάρχουν. Κι από κει και πέρα; Τίποτα. Κόψε τον λαιμό σου, λέμε στον κοσμάκη. Κάνε ότι νομίζεις. Κάνε ότι θέλεις. Γράψε κι εσύ κείμενα. Στην καλύτερη περίπτωση να υπάρξει μια πρόσκληση για συμμετοχή σε ομάδες όπου μιλούν για τα ίδια.

Πέρασαν σχεδόν 5 ολόκληρα χρόνια από το 2011. Χρόνος στον οποίο στις περισσότερες ασχολίες, ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ έρχεται η μοιραία εκείνη ώρα που θα πρέπει να περάσει κανείς στην πρακτική εφαρμογή όλων αυτών που έμαθε. Κάποια στιγμή, τελειώνει το πρώτο στάδιο, μαθαίνεις τα θεμελιώδη, και αναγκαστικά πρέπει να βγεις στον πραγματικό κόσμο να τα εφαρμόσεις. Κάποια στιγμή, τελειώνει αυτό το πρώτο στάδιο και περνάς στην ολοκληρωτική παρουσίαση του δικού σου πλήρους σχεδίου. Κάτι που το ευρύτερο κίνημα κινημάτων, δεν κατάφερε ποτέ να κάνει. Το μόνο που έχει το ευρύτερο κίνημα στα χέρια του σήμερα, είναι μια πλήρως κατακερματισμένη συλλογή από διαπιστώσεις και λιγότερο η περισσότερο ευγενείς πόθους. Και σαν να μην έφτανε αυτό, το καθένα μεμονωμένο κίνημα τα έχει πασαλείψει με τα δικά του ιδεολογικοπολιτικά κριτήρια. με αποτέλεσμα βεβαίως, όχι απλά τον κατακερματισμό της έκφρασης του ποθούμενου, αλλά και της ίδιας της κοινωνίας μας.

Στείρο είναι λοιπόν κι αυτό το κείμενο, όπως τόσα άλλα, γιατί όπως ακριβώς έχουν αποδείξει μυριάδες άρθρα σαν και αυτό στα τελευταία τετραετία τουλάχιστον, δεν έχουν καταφέρει να αλλάξουν το παραμικρό στην κοινωνία μας. Ίσως, κι αυτό είναι ένα πολύ μεγάλο ίσως, να έχουν ανοίξει λιγουλάκι τα μάτια σε μια ισχνή μειοψηφία της κοινωνίας. Αλλά ως εκεί...
Άραγε, θα ενωθεί η κοινωνία με τον σκληρό μινιμαλιστικό και χωρίς ποτέ να μπαίνει στο πρακτικό και ρεαλιστικό ΠΩΣ, απόλυτο δογματικό λόγο που προσβάλει, είτε έχει δίκιο η μία πλευρά, είτε η άλλη; Θα περάσει επιτέλους από την θεωρία στην πράξη;

ΠΩΣ ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ, περιμένουμε να γίνει κάποια κοινωνική αλλαγή προς το καλύτερο, χωρίς να έχουμε χειροπιαστά παραδείγματα πάνω στα οποία θα μπορέσει να στηριχθεί και στην συνέχεια να συμμετέχει η κοινωνία;

Και τι, τέλος πάντων, εννοούμε, όταν λέμε με μεγαλόπνοο τρόπο και πομπώδες ύφος, τις λέξεις, "αγώνας" και "απελευθέρωση"; Μήπως ο αγώνας, είναι μόνο η διατύπωση διαπιστώσεων; Μήπως απελευθέρωση κι αγώνας έχει απλά καταλήξει να είναι η αναμονή για κάποιο τυχαίο ή μη γεγονός, χωρίς να βάλουμε εμείς το χεράκι μας, την δουλειά μας σε όλο αυτό; Και τι αποτέλεσμα θα έχει τελικά η μετατροπή του ευρύτερου κινήματος σε έρμαιο των γεγονότων;

Ο επαναστατικός λόγος, είναι εύκολος. Και η πράξη του πραγματικού αγώνα, δηλαδή του πραγματικού ριζοσπαστισμού, της ουσιαστική, αποτελεσματικής οργάνωσης της ίδιας της κοινωνίας μας, απέχει αμέτρητα έτη φωτός από αυτόν. Οι πράξεις είναι που είναι δύσκολες, πόσες φορές δεν το έχουμε σκεφτεί αυτό... Η οργάνωση της επιβίωσης, της αντίστασης και της ανατροπής. Αυτά είναι που θέλουν "αρετήν και τόλμην" και γι αυτόν τον λόγο και κανέναν άλλον, ο ποιητής, αναφέρθηκε σε αυτά. Αρετή και τόλμη, για να μετατρέψει κανείς τους πόθους το σε πρακτικό σχέδιο, του οποίου την εφαρμογή μπορεί κάλλιστα να πληρώσει ο αγωνιστής με θυσίες...

Και όλοι μας είμαστε ως έναν βαθμό ένοχοι, όταν μετά από 5 χρόνια αιματηρής επίθεσης στον λαό μας, ακόμη και τώρα, 5 ολόκληρα χρόνια μετά, καταφεύγουμε στο περιστασιακό άρθρο ή κείμενο, ή σε νερόβραστες δράσεις που δεν απηχούν ελάχιστα ή και πουθενά, την ίδια ώρα που στην πράξη δεν καταφέραμε τίποτα κι απ ότι φαίνεται, σε μερικούς δεν τους νοιάζει και πολύ.

Και για να μην το πάρουμε στραβά όλο το θέμα, πράγματι, άσχημη δεν είναι ούτε είναι κακή, από μόνη της η έκφραση ευχολογίων και διαπιστώσεων. Αλλά αν συνδυαστεί με την χρόνια απουσία δράσης, τότε τα αποτελέσματα είναι όντως πάρα πολύ άσχημα. Και αυτό ισχύει γιατί ο συνδυασμός του ορθού δογματικού και μάλιστα μινιμαλιστικού λόγου με την απραξία επί της ουσίας, δεν οδηγεί σε επανάσταση οποιασδήποτε μορφής, αλλά αντιθέτως, στην ιδρυματοποίηση και την περιθωριοποίηση εκείνης της ομάδας της κοινωνίας η οποία ήδη συμφωνεί με τις διαπιστώσεις. Και στο τέλος, επέρχεται η σήψη και η φθορά του αγώνα σε κάτι χειρότερο από γραφικό και ανύπαρκτο για την κοινωνία: Μετατρέπεται σε κάτι που μόνο χλευασμός του αρμόζει.

Αλήθεια, συμπολίτες μου, εκεί θέλουμε να φτάσουμε το κίνημα; Στην απόλυτη φθορά του; Στο σημείο να χλευάζονται οι αρχές και οι πόθοι μας; Γιατί, αν αυτό θέλουν κάποιοι, τότε ας συνεχίσουν όπως ακριβώς το κάνουν και σήμερα: Ας συνεχίσουν να διαδίδουν δογματικό μινιμαλιστικό λόγο, ας το παίζουν αφ' υψηλού κι ας αποφύγουν να κάνουν το επόμενο βήμα. Ας αποφύγουν να ενηλικιωθούν.

Όποιος δεν έχει καταλάβει, ότι η μετάβαση από την θεωρία στην πράξη, πρέπει πρώτα και κύρια να γίνει εκεί ακριβώς, δηλαδή στο μέρος εκείνο της κοινωνίας που ποθεί την λευτεριά, δεν έχει καταλάβει τίποτα. Γιατί ακόμη και τις διαπιστώσεις και ευσεβείς πόθους που εκφράζει, τα ατιμάζει με την ίδια του την έλλειψη επαναστατικής πράξης. Και σ αυτό, φταίμε ΟΛΟΙ μας. Γιατί απ' ότι φαίνεται, πείσαμε τον εαυτό μας ότι η όλη ιστορία θα ήταν σχετικά εύκολη και γρήγορη. Πείσαμε τον εαυτό μας, ότι με λίγο λόγο, και λίγο "σπρώξιμο", ο λαός μας θα έκανε τα αυτονόητα.

Κακά τα ψέματα. Δεν νοείται επαναστάτης, πατριώτης, δημοκράτης, ριζοσπάστης, ή οτιδήποτε άλλο με παρόμοιο βάρος, που από την μία δασκαλεύει δογματικά αφ' υψηλού όποιον τύχει να τον ακούσει να μιλά, αλλά στην πράξη δεν έκανε ποτέ του απολύτως τίποτα από αυτά.

Και σ' αυτό, κατηγορώ πρώτα και κύρια τον εαυτό μου, και μετά όλους τους άλλους. Όμως διαφορά υπάρχει μεταξύ μας. Κάποιοι από εμάς τουλάχιστον, έχουμε το θάρρος να κρίνουμε το κίνημα από τα φρούτα του, που είναι ελάχιστα... Δεχόμαστε έστω, ότι δεν καταφέραμε και πολλά, κι αυτό είναι ένα σημείο πάνω στο οποίο μπορεί να στηριχθεί η οποιαδήποτε κίνησή μας.

Αντιθέτως, κάποιοι άλλοι, ακόμη βρίσκονται στην κατάσταση πλήρους απομόνωσης με την κοινωνία. Νομίζουν ότι ακόμη και ο λόγος τους, έχει κάποιο αντίκρυσμα κι αποτέλεσμα. Κάτι που τους κάνει να πιστέψουν ότι οι "αγώνες" τους πιάνουν τόπο στο εδώ και στο σήμερα. Κι όμως, όλο αυτό, για κάποιον που ζει μέσα στην κοινωνία και νιώθει μέσα στο πετσί του την κατάρρευση της, θα έπρεπε να δημιουργεί συναισθήματα ανάγκης για πράξη, ανάγκης για δράση και μια τρομερή αίσθηση του επείγοντος. Αλλά αν δεν δεις κατάματα την αλήθεια, ότι δηλαδή δεν αποδειχθήκαμε ικανοί να κάνουμε αυτήν την οργάνωση, τότε πως, ΠΩΣ θα λύσουμε τα τρομερά ελλείμματα που έχει το ευρύτερο κίνημα;

Πράγματι, τίποτα δεν πάει χαμένο, όπως λέμε πολλοί από εμάς. Ο λόγος μας, πιθανώς να αποτελέσει κάποια "κιβωτό" για κάποιους στο απώτερο μέλλον, οι οποίοι πιθανώς να αποφασίσουν να κάνουν όλα αυτά που δεν κάναμε εμείς. Αλλά ως εκεί. Όποιος θέλει αλλαγή ΣΤΟ ΕΔΩ ΚΑΙ ΣΤΟ ΤΩΡΑ, κι όχι κάπου κάποτε στο απώτερο μέλλον, όποιος θέλει αλλαγή όσο ζούμε εμείς οι ίδιοι, πρέπει να καταλάβει ότι δεν φτάνουν ούτε στο ελάχιστο τα λόγια και οι διαπιστώσεις, αν δεν υπάρξει οργανωμένη δράση, εκτεταμένη, βαθειά, πανεθνική και ευρεία. Κανένα πρόβλημα δεν λύθηκε ποτέ δια της απραξίας, της κριτικής και των διαπιστώσεων. Η ενημέρωση, όσο σωστή και να είναι, δεν αποτελεί τον καθ εαυτού αγώνα... Αναγκαία μεν, αλλά όχι ικανή συνθήκη.

Κάθε επαναστατικό κείμενο, πρέπει να συνδυάζεται και να οδηγεί στην πράξη. Να κάνει τα επόμενα βήματα λιανά στην κοινωνία. Να παρέχει πρακτικά βήματα τα οποία ο καθένας ξεχωριστά και η κοινωνία μαζί να μπορέσει να υλοποιήσει. Και στην συνέχεια, τα λόγια θα πρέπει να στηριχθούν με το παράδειγμα.

Ναι πατριώτες, όλα αυτά μπορεί να είναι προσβλητικά. Αλλά αυτή είναι η πικρή αλήθεια. Δεν νοείται αγωνιστής, που δεν κάνει πράξεις τα λόγια του, και δεν νοείται επαναστάτης που δεν βοηθά πρακτικά τον διπλανό του να πράξει μαζί του, στο εδώ και στο τώρα.
Κι όποιος δεν αγαπά την αλήθεια, δεν δύναται να αγαπά τον αγώνα, και πόσο μάλλον τις χειροπιαστές εκείνες πράξεις που θα τον κάνουν πραγματικό κι όχι κάποιο θεωρητικοποιημένο γεγονός στην φαντασία κάποιων...

Πότε άραγε, θα μαζευτούμε μερικοί, ώστε όχι απλά για να ενημερώνουμε, αλλά για να αρχίσουμε να παίρνουμε από το χεράκι την κοινωνία και βήμα-βήμα, να την οδηγήσουμε στην πράξη;

Πότε άραγε, θα αποφοιτήσουμε επιτέλους από το νηπιαγωγείο, για να μπούμε δυναμικά στον πραγματικό κόσμο;

Ποιός λογικός άνθρωπος άραγε, περιμένει από μια εξαρτημένη κοινωνία να υπερβεί τις παρούσες καταστάσεις και να δαγκώσει το χέρι αυτού που τον ταΐζει - όπως όπως, αλλά που το κάνει όμως - σήμερα;

Πότε άραγε, θα μαζευτούμε εκείνοι οι πολίτες και μεθοδικά θα αρχίσουμε την μετάβαση από την απόλυτη εξάρτηση από τους δυνάστες μας, σε μια κατάσταση όπου δεν θα τους έχουμε ανάγκη;

Και τέλος, ποιος μπορεί ειλικρινά να παρουσιάζεται ως επαναστάτης, όταν δεν βλέπει ότι η μία αναγκαία και ικανή συνθήκη είναι η ενδυνάμωση ικανού μέρους της κοινωνίας; Ποιος δεν έχει πλέον κατανοήσει, ότι από αυτήν την ενδυνάμωση και απεξάρτηση, πηγάζει ακόμη και η πολυπόθητη ενότητα της;

Γιατί λοιπόν ακόμη περιμένουμε; Έχουμε αναρωτηθεί ποτέ, τι μας σταματά να κάνουμε αυτό το οποίο απαιτεί "αρετήν και τόλμην"; Έχουμε ψάξει να δούμε, ποιά είναι εκείνα τα πράγματα, πρακτικές, ιδέες κλπ. που μας ευνουχίζουν;

Δεν ήρθε η ώρα αγαπητοί μου συμπολίτες, να απελευθερωθούμε απ' όλα αυτά που βάζουν φρένο στο να δείξουμε αυτή την τόλμη και αυτή την αρετή που τόσο χρειάζεται η κοινωνία;

Πηγή: Σταύρος Κατσούλης