Η αγία Παρασκευή και τα θεσσαλικά Τέμπη

Του Κωνσταντίνου Αθ. Οικονόμου, δασκάλου

H Αγία Παρασκευή γεννήθηκε σε προάστιο της Ρώμης το 117 μ.Χ., επί Αυτοκρατορίας Αδριανού. Γονείς της ήταν οι Έλληνες Αγαθόνικος και η Πολιτεία, που ήσαν θεοσεβούμενοι Χριστιανοί και οικονομικά εύποροι. Για πολλά χρόνια δεν μπορούσαν να αποκτήσουν παιδί και τελικά απέκτησαν την Παρασκευή, μετά από θερμή προσευχή.

Η Αγία Παρασκευή μάλιστα γεννήθηκε ημέρα Παρασκευή και έτσι αποφάσισαν να της δώσουν το όνομα της ημέρας που γεννήθηκε. Η ανατροφή της από μικρή ηλικία έγινε με βάση χριστιανικά πρότυπα. Έτσι από μικρή ηλικία έδειξε ιδιαίτερη κλίση προς τον λόγο του ευαγγελίου και ξεχώριζε για τον ενάρετο βίο της. Παρότι το παρουσιαστικό της ήταν ιδιαίτερα θελκτικό και πολλοί εύποροι της εποχής είχαν ζητήσει την όμορφη Παρασκευή σε γάμο, αυτή αρνείτο, προτιμούσε τη διακονία των γονιών της και των φτωχών της γειτονιάς της, την προσήλωση στην προσευχή και τη μελέτη των Γραφών.

Με το πέρασμα μάλιστα των ετών απέκτησε και σημαντική βιβλική κατάρτιση, που τη βοήθησε στο ευαγγελικό της έργο. Σε ηλικία 20 ετών, η Αγία έχασε και τους δύο γονείς της.

Αυτό στάθηκε σημαντικός παράγοντας στην εξέλιξη της πορείας της, διότι πλέον ήταν μόνη και με αρκετά χρήματα ώστε να πραγματοποιήσει το φιλανθρωπικό και ιεραποστολικό έργο που ποθούσε. Έτσι εκποίησε όλη της την περιουσία, αποδίδοντας τα έσοδα σε φτωχούς, χρηματοδότησε την κατασκευή ενός ιδρύματος για άπορες της Ρώμης και αφιέρωσε τον χρόνο της στην ανακούφιση των ασθενών.

Δόθηκε ολοκληρωτικά στην ιεραποστολή, διδάσκοντας σε σπίτια γυναίκες, παιδιά, διακονώντας αδυνάτους. Μάλιστα με τον καιρό επεξέτεινε τη δράση και σε γειτονικές περιοχές και εκκλησίες. Πλησίαζε ιδίως νέες γυναίκες, προκαλούσε συζητήσεις, ομιλούσε για τον Χριστό, το παράδειγμά Του. Αυτό ακριβώς το ευαγγελικό έργο της Αγίας, έφτασε στα αυτιά του Αυτοκράτορα Αντωνίνου, με αποτέλεσμα να οδηγηθεί ενώπιόν του.

Η σεμνή και όμορφη εμφάνισή της στον Αυτοκράτορα λέγεται πως τον εντυπωσίασε. Αλλά και η σύνεσή της, το θάρρος της και η διαύγεια πνεύματος έγιναν αντιληπτά από τον Αντωνίνο, ο οποίος δεν ήθελε να εφαρμόσει τα μέτρα του Ρωμαϊκού νόμου σε βάρος της, όπως ορίζονταν για τους Χριστιανούς. Δοκίμασε πολλές μεθόδους ιδιαίτερα κολακευτικές για γυναίκα, αλλά εκείνη έμεινε αμετακίνητη στη θέση της. Η Παρασκευή τελικά συνελήφθη και οδηγήθηκε σε τιμωρία βασανισμού μέχρι να αποκηρύξει τον χριστιανισμό. Αρχικά της έθεσαν μια πυρακτωμένη περικεφαλαία στην κεφαλή της. Εν συνεχεία και αφού δεν λύγισε, ρίχτηκε στην απομόνωση. Μια οπισθοχώρηση άλλωστε θα σήμαινε πλήγμα ιδιαίτερα στον γυναικείο χριστιανικό πληθυσμό που θα έβλεπε τη θερμότερη εκπρόσωπό της να αλλαξοπιστεί. Αυτή όμως αντί να λυγίσει, θεώρησε ευκαιρία την απομόνωση για προσευχή. Μάλιστα το βράδυ άγγελος Κυρίου ενεφανίσθη ενώπιόν της, ελευθερώνοντάς την από τα δεσμά της.

Η Παρασκευή, τις επόμενες μέρες, ενώπιον του Αυτοκράτορα, έμεινε πάλι σταθερή. Ο Αντωνίνος κατάλαβε πλέον το μάταιο της προσπάθειάς του και διέταξε σε βασανισμό μέχρι θανάτου. Έτσι την οδήγησαν ενώπιον ενός καζανιού που περιείχε καυτό λάδι. Όμως εδώ αναφέρεται από τον βιογράφο της μέγα σημείο: Ενώ εισήχθη στο θερμό λάδι, παρέμενε ανέπαφη. Όταν το άκουσε ο Αντωνίνος δεν το πίστεψε και θέλησε ο ίδιος να διαπιστώσει το αληθές, όμως πλησιάζοντας το λέβητα, τα μάτια του βλάφτηκαν, όταν η Παρασκευή τού έριξε λίγο λάδι στα μάτια, κατόπιν αιτήματος του ίδιου του Αυτοκράτορα που δεν πίστευε ότι το λάδι ήταν καυτό. Αποτέλεσμα, η τύφλωση του Αντωνίνου.

Η Παρασκευή, όμως, με θαυματουργικό τρόπο, άμεσα, θεράπευσε τα μάτια του. Έτσι μέχρι και σήμερα θεωρείται προστάτης των ματιών, και θεραπεύτρια των οφθαλμολογικών παθήσεων. Γι’ αυτό τα περισσότερα θαύματά της, έχουν σχέση με τα μάτια των χριστιανών που ζητούν την βοήθειά της, τότε, αλλά και μέχρι τις μέρες μας. Μετά το γεγονός αυτό ο Αντωνίνος απελευθέρωσε την Παρασκευή. Μάλιστα από το γεγονός αυτό και έπειτα ο Αντωνίνος διατήρησε θετική για την εποχή στάση για τους χριστιανούς και για αυτό του δόθηκε το προσωνύμιο «Ευσεβής». [Αρκετοί μάλιστα ιστορικοί πιθανολογούν ακόμη και τη βάπτισή του.]

Έτσι η Παρασκευή επέστρεψε στο έργο της κάτι που έδωσε πολλή δύναμη στη χριστιανική κοινότητα, ιδίως δε στις γυναίκες που στο πρόσωπό της έβλεπαν ένα σπουδαίο στήριγμα. Κατά τον συναξαριστή της Ορθοδόξου Εκκλησίας, η Αγία Παρασκευή συνέχισε να κηρύττει τον Λόγο του Θεού ταξιδεύοντας και σε άλλες χώρες εκτός Ιταλίας. Κηρύττοντας τον Χριστιανισμό και βαπτίζοντας νέους χριστιανούς έφτασε και στην Ελλάδα. Όταν βρέθηκε στα Τέμπη, στην περίοδο των διωγμών του αυτοκράτορα Μάρκου Αυρηλίου, διαδόχου του Αντωνίνου, συνελήφθηκε από τους ειδωλολάτρες, στην περιοχή που βρίσκεται σήμερα ο ναός της. Έτσι και οδηγήθηκε, αρχικά στον Ασκληπιό, άρχοντα της Θεσσαλίας, ο οποίος την έριξε σε λάκο με φίδια. Όμως η Αγία δεν έπαθε το παραμικρό. Τότε ο Ασκληπιός μαθαίνοντας και τη θαυματουργική χάρη που είχε η Αγία μεταξύ των Χριστιανών, αποφάσισε να την ελευθερώσει. Όμως, η Αγία συνελήφθη εκ νέου από άλλον άρχοντα της περιοχής που ονομαζόταν Ταράσιος.

Στην προσπάθειά του αυτός, να πείσει την Αγία Παρασκευή να εγκαταλείψει τη δράση και την πίστη της, άρχισε να την υποβάλει σε φρικτά βασανιστήρια. Με θάρρος και δύναμη τα υπέμενε η Αγία, ενώ κάθε πρωί την έβρισκαν θεραπευμένη από τις πληγές των βασανιστηρίων της προηγούμενης ημέρας. Τελικά ο Ταράσιος διέταξε τον αποκεφαλισμό της και έτσι η Αγία Παρασκευή παρέδωσε την ψυχή της στον Ιησού Χριστό, τον οποίο πίστεψε και κήρυξε σε όλη της τη ζωή. Χριστιανοί περιμάζεψαν και κήδεψαν το σεπτό σκήνωμά της. Στον τάφο της έγιναν πολλά θαύματα, αλλά και στα χρόνια που ακολούθησαν πολλοί βοηθήθηκαν από την Αγία Παρασκευή και κυρίως άνθρωποι με παθήσεις στα μάτια. Η μνήμη της εορτάζεται στις 26 Ιουλίου. «Την σπουδήν σου τη κλήσει κατάλληλον, εργασαμένη φερώνυμε, την ομώνυμόν σου πίστιν εις κατοικίαν κεκλήρωσαι, Παρασκευή αθλοφόρε όθεν προχέεις ιάματα, και πρεσβεύεις υπέρ των ψυχών ημών».

Πηγή: ΑΚΤΙΝΕΣ