Ἡ Μάχη τῆς Ἀράχωβας

Πόλεμος των Ελλήνων εις Ράχοβα
Μακρυγιάννη Ιωάννη – Ζωγράφου Παναγιώτη
Πηγή: paletaart – Χρώμα & Φώς

Ἀπὸ γενιὰ σὲ γενιά, ὁ λαὸς ἱστορεῖ τὸ μεγάλο χαλασμὸ τῆς Ἀράχωβας μὲ τοῦτο τὸ τραγούδι του:

«Ἀπάνω στὴν Ἀράχωβα, ψηλὰ στὸν Ἅη Γιώργη
πολλὰ ντουφέκια πέφτουνε καὶ σαματᾶς μεγάλος.
Μήνε σὲ γάμους πέφτουνε, μήνε σὲ πανηγύρι,
πόλεμος γίνεται ἐκεῖ καὶ σκοτωμὸς μεγάλος.

Ἕλληνες εἶν᾿ ποὺ πολεμᾶν μὲ τὸν Καραϊσκάκη
μὲ Τούρκους πὤχουν ἀρχηγὸ αὐτόνε τὸ Μουστάμπεϊ
πὄχ᾿ Ἀρβανίτες διαλεχτούς, τὸ ὅλο τρεῖς χιλιάδες.

-Ἀφέντη Ἅη Γιώργη πολεμιστὴ καὶ γριβοκαβαλλάρη
ἀρματωμένε μὲ σπαθὶ καὶ μὲ χρυσὸ κοντάρι,
μᾶς ἦρθε ὁ Μουστάμπεης, ψηλὰ στὸ καφαλάρι.
-Ἔβγα νὰ πολεμήσετε γιὰ νὰ μὴ μείνει ποδάρι.

-Ἔχει πασάδες μπόλικους, ἀσκέρι τρεῖς χιλιάδες.
-Βγᾶτε νὰ τοὺς μποδίσετε γιὰ νὰ μὴν μποῦν στὴν πόλη
ἴσως καὶ αὔριο ταχύ, νὰ πέσει καὶ τὸ χιόνι
καὶ τότε θὰ παγώσουνε, θὰ ξεραθοῦνε ὅλοι.

Καραϊσκάκη μ᾿ ἀρχηγὲ καὶ πρῶτε καπετάνιε
ἔβγα στὸ κεφαλάρι μας νὰ μᾶς ἐλευτερώσεις.

...

-Πάψε Γιῶργο μ᾿ τὸν πόλεμο, μάσε τὰ γιαταγάνια
καὶ μέτρα τοὺς Ἀγαρηνούς, μέτρα τοὺς σκοτωμένους
κι᾿ οἱ ράχες ἐγεμίσανε ῾πὸ Τούρκικα κουφάρια.
Τὸν πάγο ἔχουν σάβανο, τὸ χιόνι μαξιλάρι.
Κι᾿ αὐτὸς ὁ ἀρχηγὸς ὁ καπετὰν Μουστάμπεης
σφαγμένος εἶν᾿ κι αὐτός, τοῦ λείπει τὸ κεφάλι.
Μὰ τὰ κουφάρια εἶν᾿ πολλὰ καὶ μετρημὸ δὲν ἔχουν
μαζεύουν ποὔταν εὔκολο ἀράδα τὰ κεφάλια
Καὶ πύργο τότε στήσανε, πέρα εἰς τὰ Πλατάνια
κι᾿ ὁ πύργος ἤτανε τρανός, τρανὸς σὰν κυπαρίσι
καὶ γύρω του χορεύανε ὅλα τὰ παλληκάρια».

Καὶ στὰ χαρτιὰ τοῦ Μακρυγιάννη βρέθηκε αὐτό:

Τρία πουλάκια κάθονται σ᾿ τῆς Λιάκουρας τὴ ράχη·
τὅνα τηράγει τὴ Λειβαδιά, τἄλλο κατ᾿ τὴν Φοντάνα,
τὸ τρίτο τὸ καλύτερο μυργιολογάει καὶ λέει:
«Τ᾿ εἶν᾿ τὸ κακὸ ὁποῦ γένεται κι᾿ ταραχὴ ἡ μεγάλη!
Ἐκίνησε ὁ Μουστάμπεης στὴν Ἀράχωβα νὰ πάγη·
στὴ Δαύλεια στήνει τὸ ὀρδί, στένει καὶ τὰ τσαντήρια.
Τὸν μπαγιραχτάρη του ἔκραξε, κρυφὰ τὸν κουβεντιάζει·
«Σηκῶστε τὰ μπαγιράκια μας στὴν Ἀράχωβα νὰ πᾶμε,
Ρωμαίγους νὰ σκλαβώσουμε, κεφάλια γιὰ νὰ πάρω
καὶ νὰ τὰ στείλω στὸν Πασιᾶ, σ᾿ τὸν Κιουταχῆ βεζύρη».
Ἕλληνες τὸν τόπο πιάσανε, μουασερὲ τὸν κάνουν·
ἑπτὰ ἡμέρες πόλεμο μέσ᾿ στὰ χιόνια,
ἄλλους τοὺς πιάνουν ζωντανοὺς καὶ ἄλλους τοὺς σκοτῶσαν».

Πηγή: www.nektarios.gr