Ο Ισοκράτης – η ελληνική παιδεία και η ελληνοποίηση των λαθρομεταναστών.
Προτομή του Ισοκράτη στο Μουσείο Καλών Τεχνών Πούσκιν.
Πηγή: wikimedia.org
άρθρο του Π. Λ. Παπαγαρυφάλλου
Επειδή όλα τούτα της πολύμορφης θολούρας που βασιλεύει στην Ελλάδα της απόλυτης παρακμής και των ποικίλλων παραχαράξεων που γίνονται από πολλούς και για λόγους μικροκομματικών και προσωπικών συμφερόντων, παραθέτω το σχετικό απόσπασμα από τον «πανηγυρικό» του Ισοκράτη, τον οποίο επικαλούνται οι πιο πάνω και τον ερμηνεύουν κατά το δοκούν. Να, λοιπόν, το σχετικό απόσπασμα: «Η πόλη μας (η Αθήνα) τόσο πολύ έχει ξεπεράσει τους άλλους ανθρώπους στη φρόνηση και στο λόγο ώστε οι δικοί της μαθητές έχουν γίνει δάσκαλοι των άλλων, κι’ έχει κάνει το όνομα των Ελλήνων να μη φαίνεται πια ως όνομα της φυλής αλλά του πνεύματος και να ονομάζονται πιο πολύ Έλληνες αυτοί που μετέχουν στη δική μας εκπαίδευση παρά αυτοί που έχουν την ίδια καταγωγή».
Πολλοί κομματικοί και «προοδευτικοί» παραχαράκτες, προκειμένου να μας πείσουν ότι επιβάλλεται η αθρόα πολιτογράφηση των λαθρομεταναστών που περνούν παράνομα τα αφύλακτα σύνορά μας, απομονώνουν την τελευταία φράση του Ισοκράτη και ισχυρίζονται με πάθος, ότι επιβάλλεται η ελληνοποίησή τους εφ’ όσον «μετέχουν της ελληνικής παιδείας».
Αυτός ο ισχυρισμός τους και αυτή τους η ερμηνεία συνιστά όχι μόνο επιπολαιότητα αλλά και σκόπιμη νοητική, πνευματική και ιστορική παραχάραξη.
Να γιατί: Ο Ισοκράτης ήταν Αθηνολάτρης και Ελληνολάτρης διδάσκοντας φιλοσοφία, πολιτική και παιδαγωγική.
Συνεπώς, ένας πνευματικός στοχαστής αυτού του επιπέδου και αυτού του πατριωτισμού δεν ήταν δυνατό να θεωρήσει ως Έλληνα τον οποιονδήποτε αλλοδαπό, που θα παρακολουθούσε κάποια μαθήματα ελληνικής γλώσσας ή θα είχε παρακολουθήσει κάποιες τάξεις του δημοτικού σχολείου. Από τη συνοπτική παρουσίαση και ανάλυση του έργου του, που κάνουν οι Ελληνιστές βρετανοί ιστορικοί, μεταφέρω μερικές χαρακτηριστικές φράσεις:
«Ήταν σημαντικός παιδαγωγός… οι λόγοι του, αν και έχουν σημαντικό πολιτικό περιεχόμενο και είναι το μέσο έκφρασης φιλοσοφικών, πολιτικών ή κοινωνικών απόψεων του συγγραφέα, είναι επίσης επίδειξη της λογοτεχνικής και ρητορικής ικανότητας και πρότυπα για τους μαθητές του για μίμηση… ήταν Αθηναίος πολίτης βαθιά ενδιαφερόμενος για την πόλη του και είχε αμετακίνητες απόψεις για την κοινωνία της και το διεθνή της ρόλο… οι σύγχρονοι και διάδοχοί του τον θεωρούσαν ως σημαντική λογοτεχνική μορφή… αισθανόταν περιφρόνηση για τις αξιώσεις των ιδιοτελών σοφιστών και είχε την πεποίθηση ότι η παιδεία ήταν ουσιαστική σε μία ενάρετη κοινωνία…».
Σε άλλο επίπεδο δράσης του Ισοκράτη διαβάζουμε: «Η δική του σχολή διδάσκει φιλοσοφία. Οι μαθητές του πρώτα πρώτα πρέπει να έχουν κλίση: στη συνέχεια να είναι ικανοί να μάθουν από το δάσκαλο για τις διάφορες «ιδέες» με τις οποίες εννοεί μορφές λόγου… Έχουμε μια επιβλητική διαδοχή πολιτικών λόγων στους οποίους αναφέρεται ο Ισοκράτης προσεκτικά αναθεωρημένους από τον ίδιο και δοκιμασμένους πάνω στους μαθητές του… έγινε μάρτυρας ενός μεγάλου μέρους της ελληνικής ιστορίας… τα πιο πάνω λόγια του στον «πανηγυρικό» αποτελούν την πιο ευγενική έκφραση του ιδανικού του… πιο σταθερά και πιο καθαρά από οποιονδήποτε άλλον Έλληνα, καλεί τις ελληνικές πόλεις – κράτη να υψωθούν, στις δυνατότητες της πολιτιστικής ενότητας». (Τα όσα αναφέρονται εδώ τ’ αντλώ από την: «Ιστορία της Αρχαίας Ελληνικής Λογοτεχνίας», εκδ. του παν/μίου του Καίμπριτζ 1988 και επανέκδοση από «Δ. Παπαδήμα», Αθήνα 2000, σελ. 671-677).
Ούτως εχόντων των πραγμάτων, θα έλεγα ότι η βαθυστόχαστη κουλτούρα του Ισοκράτη και τα οράματά του για τον ελληνισμό και την ηγεμονία της Αθηναϊκής Δημοκρατίας, με τη γνωστή της πνευματική παραγωγή, δεν ήταν δυνατό να εντάξει στον ελληνισμό ένα λαθρομετανάστη, που μόλις ξέρει μερικές ελληνικές λέξεις. Έχω την γνώμη ότι αν ζούσε τώρα ο Ισοκράτης θα τραβούσε τα μαλλιά του βλέποντας το πώς παραχαράσσονται τα λόγια του και η αγάπη του για την παιδεία και την Αθήνα.
Όμως, επειδή η παιδεία στην οποία αναφέρεται ο Ισοκράτης, δεν περιορίζεται στο να πάει κάποιος μετανάστης ή λαθρομετανάστης σε μερικές τάξεις του δημοτικού σχολείου – χωρίς να ξέρει καλά και την ελληνική γλώσσα, παραθέτω και τούτη την ερμηνεία του περιεχομένου της ελληνικής παιδείας, για την οποία έκανε λόγο ο Ρήγας Βελεστινλής στα περίφημα «Δίκαια του Ανθρώπου».
Να, λοιπόν, πως ερμήνευσε το νόημα της ελληνικής παιδείας ο ογκόλιθος της νομικής επιστήμης και καθηγητής μου στο παν/μιο Ν. Πανταζόπουλος: «Ο Ρήγας αποβλέπει εις την πραγματοποίησιν των κοσμοπολιτικών αντιλήψεων του ελληνικού κλασσικού πολιτισμού, κατά τας οποίας: «Έλληνες καλούνται οι μετέχοντες της ελληνικής παιδεύσεως» δηλαδή, οι παραδεχόμενοι και εφαρμόζοντες τα ελληνικά πολιτιστικά ιδανικά» (Παραπέμπει στο σχετικό κείμενο του Ισοκράτη, από τον «Πανηγυρικό» του, (γ’ 50). Βλ. Ν. Πανταζόπουλου: «Μελετήματα για τον Ρήγα», εκδ. Επιστημονική Εταιρεία Μελέτης «Φερών – Βελεστίνου – Ρήγα», χ.χ. σελ. 40). Ούτως εχόντων των πραγμάτων, θα έλεγα ότι οι δήθεν προοδευτικοί της οκάς, που παραχαράσσοντας ιστορία και έννοιες, επιχειρούν να εξισώσουν την Τρίτη Δημοτικού με το πιο πάνω νόημα και περιεχόμενο της ελληνικής παιδείας κατά Ισοκράτη, την παραχαράσσουν εσκεμμένως. Επειδή ενδεχομένως αγνοούν –και είναι βέβαιο ότι το αγνοούν –τις πολλές προϋποθέσεις που απαιτούσαν στην Αθηναϊκή Δημοκρατία του Περικλή για να δώσουν την υπηκοότητα του Αθηναίου Πολίτη σε «ξένους», αρκούμαι να τους παραπέμψω στο δοκίμιό μου: «Εχθροπάθεια: Η μεγάλη εμπάθεια κατά των Ελλήνων», εκδ. «Πελασγός» – Γιαννάκενας – 2013, σελ. 53-72, όπου και το κείμενό μου ως προς τη διάκριση: «Ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων».
Εκεί θα δουν ότι οι Αθηναίοι πολιτογραφούσαν εξέχουσες προσωπικότητες των γραμμάτων και των τεχνών και ανάμεσα σ’ αυτούς τον πατέρα της ιατρικής, τον Ιπποκράτη.
Αν θέλουν να μας πουν ότι ο αγράμματος πακιστανός είναι το ίδιο με τον Ιπποκράτη, εδώ σταματούν τα επιχειρήματα και τον λόγο έχουν οι ψυχίατροι.
Αθήνα 19/05/2015
Πολίτης Π. Λ. Παπαγαρυφάλλου
