Ο Νίκος Καββαδίας μιλά για την Κύπρο (σε ένα σπάνιο τηλεοπτικό ντοκουμέντο του ΡΙΚ)

Σε ένα σπάνιο βίντεο το οποίο ψηφιοποίησε το ΡΙΚ (Ραδιοφωνικό Ίδρυμα Κύπρου) παρουσιάζεται ο Νίκος Καββαδίας πάνω σε ένα επιβατικό πλοίο να δίνει συνέντευξη και να απαγγέλει.

Ο Έλληνας ποιητής Νίκος Καββαδίας (1910-1975) παραχωρεί συνέντευξη σε δημοσιογράφο του ΡΙΚ στο κατάστρωμα πλοίου. Η ημερομηνία (1^η Ιαν. 1965) είναι ενδεικτική. Η πραγματική ημερομηνία είναι άγνωστη.

Στο σύντομο στιγμιότυπο διάρκειας τεσσάρων λεπτών ο Καββαδίας συνομιλεί με δημοσιογράφο του ΡΙΚ, αναφέρεται στους κύπριους φίλους του, στην ομορφιά των κυπρίων γυναικών καθώς και στην γνωριμία του με τους Κύπριους λογοτέχνες Γλαύκο Αλιθέρση (1897-1965) και Δημήτρη Λιπέρτη (1866-1937). Ο Καββαδίας μάλιστα απαγγέλει σε άπτεστη κυπριακή διάλεκτο στίχους ποίημα του Δημήτρη Λιπέρτη «Βούτημαν ήλιου»:

«Άρκον πών να με παίρνουσιν οι τέσσερις τζι έμεναν Μες τζι ειν την ανακατωσιάν Έλα τζι εσού στην εκκλησιάν Μεν αντραπής κανέναν»
«Τους ζωντανούς απώχουσιν μάσ'ην τζι' εν τους χωνεύκουν τους πεθαμένους συγχωρούν εν φούχτα χώμα τζι' εν μπορούν, κόρη να τους παιδεύκουν»

Στο τέλος της συνομιλίας ο Καββαδίας απαγγέλει το ποίημα του “Mal du depart” (από την ποιητική συλλογή Μαραμπού), αφιερώνοντάς το στην Κύπρο και στους φίλους του στο νησί:

Mal du depart
Θα μείνω πάντα ιδανικός κι ανάξιος εραστής
των μακρυσμένων ταξιδιών και των γαλάζιων πόντων,
και θα πεθάνω μια βραδιά, σαν όλες τις βραδιές,
χωρίς να σχίσω τη θολή γραμμή των οριζόντων.

Για το Μαδράς, τη Σιγκαπούρ, τ' Αλγέρι, και το Σφαξ
θ' αναχωρούν σαν πάντοτε περήφανα τα πλοία,
κι εγώ, σκυφτός σ' ένα γραφείο με χάρτες ναυτικούς,
θα κάνω αθροίσεις σε χοντρά λογιστικά βιβλία.

Θα πάψω πια για μακρινά ταξίδια να μιλώ·
οι φίλοι θα νομίζουνε πως τα 'χω πια ξεχάσει,
κι η μάννα μου, χαρούμενη, θα λέει σ' όποιον ρωτά:
«Ήταν μια λόξα νεανική, μα τώρα έχει περάσει…»

Μα ο εαυτός μου μια βραδιάν εμπρός μου θα υψωθή
και λόγο ως ένας δικαστής στυγνός θα μου ζητήση,
κι αυτό το ανάξιο χέρι μου που τρέμει θα οπλιστή,
θα σημαδέψη, κι άφοβα το φταίστη θα χτυπήση.

Κι εγώ που τόσο επόθησα μια μέρα να ταφώ
σε κάποια θάλασσα βαθιά στις μακρινές Ινδίες,
θα 'χω ένα θάνατο κοινό και θλιβερό πολύ
και μια κηδεία σαν των πολλών ανθρώπων τις κηδείες.

*Το βίντεο είναι από το αρχείο του ΡΙΚ και ψηφιοποιήθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος Ψηφιακός Ηρόδοτος (ένα έργο διάσωσης και ανάδειξης ιστορικού αρχείου από την Κύπρο και το Αιγαίο).

Πηγή: @Ανδρέας Καπανδρέου