Βάφτιση στή διπλῆ κολυμβήθρα τοῦ αἰσθήματος καί τῆς φαντασίας

Charles Meynier - Calliope, Muse of Epic Poetry

Στ΄ ἄνθη γελᾶς κι εἶσ΄ ὄμορφο
χάσμα τοῦ βράχου μαῦρο

Ἡ φύση ἀναγνωρίζοντας τόν ποιητικό νοῦ τοῦ Διονυσίου Σολωμοῦ τόν κάλεσε στό σοβαρό ἔργο τῆς ποιητικῆς. Ἐκεῖνος καλλιέργησε τό πνεῦμα της ἀπό τόν ἴδιο τό λαό καί τά ἐθνικά τραγούδια.
Στά πρώτα ρομαντικά καί μοναχικά βήματά του θά τόν ἐμψυχώσει ἡ φωνή τοῦ Ὀμήρου.

Κάθε ρεῖθρο ἐρωτεμένο,
Κάθε αὔρα καθαρή,
Κάθε δέντρο ἐμψυχωμένο,
Μέ τό φλίφλισμα ὁμιλεῖ·
~
Κι΄ ὅπου πλέον μοναχιασμένοι
Εἶναι οἱ βράχοι σιγαλοί,
Μῆνιν ἄειδε, θέ ν΄ ἀκούσης
Νά σοῦ ψάλλη μία φωνή·
~
Καί σύ ἀκολούθα τόν στίχο,
. . . . . . γιά νά ἰδῆς,
Ἄν γνωρίζη τή φωνή σου
Ὁ τυφλός ποιητής.

Γεννήθηκε σ΄ ἕνα ἁρμονικό φυσικό τοπίο, αὐτό τῆς Ζακύνθου καί μαγεύτηκε ἀπό τήν ὡραιότερη γλῶσσα τοῦ κόσμου. Ἡ ὑψηλή ἰδέα τῆς ποίησης ἐνσαρκωνόταν, γιά τόν Σολωμό, τόσο στά ὀμηρικά ἔπη ὅσο καί στίς δημιουργίες τοῦ Δάντη καί Σαίκσπηρ. Σύγχρονός του ὑπῆρξε ὁ "ἱεροφάντης" τῆς ρομαντικῆς ποίησης καί κατ΄ ἐξοχήν ἐκφραστής τοῦ ἰταλικοῦ νεοκλασσικισμοῦ, Vincenzo Monti. Στίς συχνές τους συναντήσεις στό Μιλάνο, ἡ τόλμη τοῦ Σολωμοῦ πείραζε τόν Monti.

Ὁ Ἰάκωβος Πολυλᾶς, περιγράφει στά Προλεγόμενα στήν ποιητική τοῦ Σολωμοῦ, μία χαρακτηριστική στιχομυθία ἀνάμεσα στούς δύο ποιητές:

"Δέν πρέπει τινάς νά συλλογίζεται τόσο" τοῦ εἶπε ὁ Monti.
Ὁ Σολωμός ἐρμήνευσε ἕνα χωρίο τοῦ Δάντη, "πρέπει νά αἰσθάνεται, νά αἰσθάνεται".
"Πρέπει πρῶτα μέ δύναμη νά συλλάβη ὁ νοῦς, -ἀπάντησε εὐθύς ὁ νέος ποιητής-
κι ἔπειτα ἡ καρδιά θερμά νά αἰσθανθῆ ὅ,τι ὁ νοῦς ἐσυνέλαβε".

Ὁ Διονύσιος Σολωμός ὑπῆρξε ὁ ὑμνητής τῆς Ἐλευθερίας, ὑπῆρξε ὅμως κι ἀοιδός τῆς ψυχῆς. Τά ποιήματά του, μελωδικές στιχουργίες, ρυθμικός πλοῦτος, ἕνα μουσικό ξεχείλισμα ψυχῆς.

ΩΔΗ ΕΙΣ ΤΗ ΣΕΛΗΝΗ
Γλυκύτατη φωνή βγάν΄ ἡ κιθάρα,
Καί σέ τούτη τήν ἄφραστη ἁρμονία
Τῆς καρδιᾶς μου ἀποκρίνεται ἡ λαχτάρα·
~
Γλυκέ φίλε, εἶσαι σύ, πού μέ τή θεία
Ἔκσταση τοῦ Ὀσιάννου, εἰς τ΄ ἀκρογιάλι
Τῆς νυχτός ἐμψυχεῖς τήν ἡσυχία.
~
Κάθισε γιά νά ποῦμε ὕμνον στά κάλλη
Τῆς Σελήνης· αὐτήν ἐσυνηθοῦσε
Ὁ τυφλός ποιητής συχνά νά ψάλλη.
~
Μοῦ φαίνεται τόν βλέπω, πού ἀκουμβοῦσε
Σέ μιάν ἐτιά, καί τό φεγγάρι ὡστόσο
Στά γένεια τά ἱερά λαμποκοποῦσε.
~
Ἀπ΄ τό Σκοπό, νάτο, προβαίνει· ὤ πόσω
Σύ τήν νύχτα τερπνά παρηγορίζεις!
Ὕμνον παθητικόν θέ νά σοῦ ὑψώσω·
~
Παθητικό σά ἐσένα, ὅταν λαμπίζης
Στρογγυλό, μεσουράνιο, καί τό φῶς σου
Σέ ταφόπετρα ὁλόασπρη ἀποκοιμίζης

Πηγή: ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ ΣΟΛΩΜΟΥ ΑΠΑΝΤΑ ΤΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ, ἐκδόσεις ΔΑΜΙΑΝΟΣ
Φωτογρφία: https://gr.pinterest.com

Χρύσα Νικολοπούλου/Ἑλλήνων Φῶς