Η ανακήρυξη της ΑΟΖ και η επέκταση των χωρικών υδάτων: Τι μας είπε ο υπουργός Άμυνας

8 Ιουλίου, 2018 - 18:36

Ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Πάνος Καμμένος μιλά κατά την διάρκεια έκτακτης συνέντευξης , Τρίτη 3 Ιουλίου 2018. ΑΠΕ-ΜΠΕ, Παντελής Σαίτας

Του Θεόδωρου Καρυώτη

Είναι, ίσως, η προτελευταία πράξη της πολιτικής του ζωής αλλά ήταν, ταυτόχρονα και ένα αριστούργημα σύγχυσης. Ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας Πάνος Καμμένος έδωσε συνέντευξη τύπου την Τρίτη 3 Ιουλίου 2018 και μεταξύ άλλων ανέφερε:

«Θέλω ακόμα να σας ενημερώσω ότι έχουν προχωρήσει όλες οι διαδικασίες προκειμένου οι ένοπλες δυνάμεις της χώρας να είναι έτοιμες να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις που θα προκύψουν μετά τις ανακηρύξεις της ΑΟΖ.»

Δηλαδή πόσες ανακηρύξεις σκέφτεστε να κάνετε κύριε Υπουργέ; Μάλλον θέλατε να πείτε οριοθετήσεις και είπατε ανακηρύξεις, Η ανακήρυξη της ΑΟΖ είναι πάνω απ’ όλα μια μονομερής πράξη, που καλύπτει όλες τις ελληνικές θάλασσες και πρέπει να γνωρίζετε ότι ουδέποτε υπήρξε κάποια κρίση στις διμερείς σχέσεις γειτονικών κρατών λόγω μονομερούς ανακήρυξης ΑΟΖ. Απόδειξη τούτου αποτελεί το γεγονός ότι έχουν γίνει 138 ανακηρύξεις ΑΟΖ στον πλανήτη και κανένα παράκτιο γειτονικό κράτος έφερε αντιρρήσεις ή απείλησε με στρατιωτική επέμβαση.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες έκαναν μονομερή ανακήρυξη ΑΟΖ την 10^η Μαρτίου 1983 και έδωσαν ΑΟΖ σε όλα τα νησιά τους. Η τότε Σοβιετική Ένωση έδειξε την δυσαρέσκειά της για την ανακήρυξη της Αμερικανικής ΑΟΖ αλλά γρήγορα άλλαξε γνώμη και ανακήρυξε την δικιά της ΑΟΖ στις 28 Φεβρουαρίου 1984 και μετά ακολούθησαν δεκάδες κράτη και αρκετά κράτη-μέλη της ΕΕ. Βέβαια δεν ξεχνάμε ότι τον Απρίλιο του 2004 ο Πρόεδρος Τάσσος Παπαδόπουλος ανακήρυξε την ΑΟΖ της Κύπρου χωρίς να δημιουργηθεί καμιά κρίση. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ρωσία και η ΕΕ αποδέχτηκαν την ανακήρυξη της κυπριακής ΑΟΖ, η δε Τουρκία εξέδωσε μια ανακοίνωση ότι δεν την αποδέχεται και τίποτα παραπάνω.

Στην συνέχεια της συνέντευξης ο κ. Καμμένος σε ερώτηση δημοσιογράφου, σχετικά με την ΑΟΖ, απάντησε:

«Η ενημέρωση που έχουμε από το Υπουργείο Εξωτερικών στο υπουργικό συμβούλιο και με τον πρωθυπουργό είναι ότι το θέμα της ΑΟΖ κλείνει και με την Αλβανία και με άλλες χώρες της ανακήρυξης της ΑΟΖ και υπάρχει και το θέμα της επέκτασης των χωρικών υδάτων βάσει του Δικαίου της Θάλασσας. Αυτά βέβαια είναι θέματα που θα ανακοινωθούν από το ΥΠΕΞ και όχι από μένα. Εμείς στο ΥΠΕΘΑ πρέπει να είμαστε έτοιμοι να ανταποκριθούμε σε αυτές τις υποχρεώσεις όταν προκύψουν.»

Εδώ επαναλαμβάνει, ξεκάθαρα, ότι αναφέρεται σε ανακηρύξεις ΑΟΖ με την Αλβανία και με άλλες χώρες. Δηλαδή μήπως ο Υπουργός Άμυνας σκέφτεται ότι η Ελλάδα θα κάνει έξι ανακηρύξεις για κάθε ένα από τα κράτη που έχουμε θαλάσσια σύνορα; Φαίνεται ότι βρίσκεται σε πλήρη σύγχυση όσον αφορά τα θέματα ανακήρυξης και οριοθέτησης ΑΟΖ.

Το κύριο πρόβλημα της Ελλάδας στην ελληνοτουρκική διένεξη είναι ξεκάθαρα η στάση των Ηνωμένων Πολιτειών που δεν έχει αλλάξει τα τελευταία 30 χρόνια. Οι Αμερικανοί, από την εποχή του Ανδρέα Παπανδρέου μέχρι σήμερα, κρατούν την ίδια στάση διαμηνύοντας στις ελληνικές κυβερνήσεις ότι δεν πρέπει να κάνουν μονομερή ανακήρυξη ΑΟΖ χωρίς να συνεννοηθούν με την Τουρκία, γνωρίζοντας πολύ καλά ότι η ανακήρυξη ΑΟΖ είναι, πάντα, μονομερής πράξη, όπως ακριβώς έκαναν οι ίδιοι το 1983. Από τις πιο σημαντικές δηλώσεις, από αμερικανικής πλευράς, που ισχύει μέχρι σήμερα, έγινε στις 27 Ιουλίου 2011 από τον βοηθό Υπουργό Εξωτερικών Φίλιπ Γκόρντον που δήλωσε, σε συνάντησή με δημοσιογράφους στην Αθήνα, ξεκάθαρα την απαράδεκτη αυτή δήλωση:

«Πιστεύω ότι είναι σημαντικό να αποφεύγονται μονομερή βήματα. Οι Ηνωμένες Πολιτείες αναγνωρίζουν τα δικαιώματα των χωρών για την ανακήρυξη αποκλειστικών οικονομικών ζωνών, αλλά… δεν νομίζουμε ότι θα ήταν προς το συμφέρον της Ελλάδος να το πράξει χωρίς πλήρη συνεργασία με τους γείτονές της, της Τουρκίας συμπεριλαμβανομένης».

Θα ήταν χρήσιμο να γνωρίζουμε εάν σήμερα έχει αλλάξει η στάση των ΗΠΑ, σε σχέση με τα τελευταία γεγονότα που συμβαίνουν στην Ανατολική Μεσόγειο.

Ο υπουργός Άμυνας πρόσθεσε, επίσης, και μια άλλη βόμβα όταν ανέφερε ότι η Ελλάδα θα κάνει και επέκταση των χωρικών της υδάτων. Σε αυτό το θέμα οι ΗΠΑ συμφωνούν απόλυτα με την Τουρκία διότι πιστεύουν ότι η επέκταση των χωρικών υδάτων της Ελλάδας από 6 ν.μ. σε 12 ν.μ. θα έκλειναν τα στενά μεταξύ των Δαρδανελίων και της Μεσογείου.

Βέβαια αναφέρουν ότι η Ελλάδα, βάσει του UNCLOS, έχει μεν δικαίωμα χωρικών υδάτων πλάτους 12 ν.μ. αλλά δεν μπορεί να κλείσει με αυτή την ενέργεια θαλάσσιους διαδρόμους. Η Ελλάδα υποστηρίζει ότι οι κανόνες της αβλαβούς διέλευσης δεν δημιουργούν προβλήματα στα τουρκικά πλοία και η Ελλάδα διαθέτει έναν ογκώδη εμπορικό στόλο και δεν έχει κανένα συμφέρον να περιορίσει την ελευθερία των θαλασσών. Η Αμερική υποστηρίζει ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να δημιουργήσει διαδρόμους των στενών της για να περνούν τα πλοία διότι το Αιγαίο, βάσει του Δίκαιου της Θάλασσας δεν είναι αρχιπέλαγος και η Αμερική δεν αποδέχεται το δικαίωμα της Ελλάδας να ορίσει στενά.

Βέβαια, αναφέρουν ότι η Τουρκία, για πολλά χρόνια τώρα, έχει προειδοποιήσει την Ελλάδα ότι η αύξηση των χωρικών της υδάτων στο Αιγαίο αποτελεί casus belli, οι Αμερικανοί όμως δεν παίρνουν θέση σε αυτό το ζήτημα.

Τέλος, θέλω να επαναλάβω ότι όταν η Ελλάδα αποφασίσει να ανακηρύξει ΑΟΖ, ακολουθώντας πιστά τις διατάξεις του Δίκαιου της Θάλασσας, δεν έχει να φοβηθεί τίποτα από την Τουρκία. Απλώς η Τουρκία θα αρνηθεί να αναγνωρίσει την ελληνική ΑΟΖ όπως ακριβώς έκανε και με την κυπριακή, αλλά η Κύπρος δεν φοβήθηκε ούτε σταμάτησε από αυτή την ενέργεια της Τουρκίας.