Οδεύοντας από το 1800 προς το 2026 ή από το ένα προς τα οχτώ δις. Highlights.

Περί το 1800, ο πληθυσμός στον πλανήτη αγγίζει για πρώτη φορά το ένα δισεκατομμύριο ανθρώπους (1 δις). Περίπου το 21% του παγκόσμιου πληθυσμού ζει στην Ευρώπη. Ξεκινά η ευρωκεντρική εποχή, οι αντιλήψεις περί Προόδου και η φάση της εδραίωσης της πλανητικής κυριαρχίας της δυτικής Ευρώπης.

Το 1927, η ανθρωπότητα προσεγγίζει τα δύο δισεκατομμύρια (2 δις). Πάνω από το 25% και κάτω από το 30% του παγκόσμιου πληθυσμού βρίσκεται στην Ευρώπη (περισσότεροι από ένας στους τέσσερις ανθρώπους επί της γης ζουν στην Ευρώπη. Είναι η μεγαλύτερη αναλογία και το υψηλότερο ποσοστό επί του παγκόσμιου πληθυσμού που καταγράφηκε ποτέ). Αποκορύφωση της ευρωπαϊκής επέκτασης και κυριαρχίας σε εξω-ευρωπαϊκή πλανητική κλίμακα και παράλληλα περίοδος κορύφωσης ανταγωνισμών και πολέμων σε ενδο-ευρωπαϊκή κλίμακα.

Το 1959, ο αριθμός των ανθρώπων στον πλανήτη είναι τρία δισεκατομμύρια (3 δις). Η Ευρώπη αποτελεί λιγότερο από το 20% του παγκόσμιου πληθυσμού. Η δυτική και ανατολική Ευρώπη βρίσκονται εξασθενημένες και υπό καθεστώς κατοχής (υπάρχουν και πιο κομψές περιγραφές) από δύο εξω-δυτικοευρωπαϊκές υπερ-δυνάμεις: τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ρωσία. Το κέντρο βάρους του παγκόσμιου συστήματος έχει μετακινηθεί εξωευρωπαϊκά με την ανάδυση αυτών των δύο υπερ-δυνάμεων. Έχουμε φύγει οριστικά από το ευρωκεντρικό πολυ-πολικό σύστημα (παράλληλα βρισκόμαστε στην τελευταία φάση της περιόδου απο-αποικιοποίησης) και έχουμε περάσει στο εξωευρωπαϊκό διπολικό διεθνές σύστημα.

Το 1974, ο πληθυσμός στον πλανήτη αγγίζει τα τέσσερα δισεκατομμύρια (4 δις). Πάνω από το 16% βρίσκεται στην Ευρώπη. Τα κέντρα του διπολικού συστήματος κλονίζονται (ο υψηλότερος ρυθμός αύξησης του παγκόσμιου πληθυσμού σημειώθηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1960). Ο υπόλοιπος κόσμος (ονομάστηκε και «τρίτος») αρχίζει να κάνει αισθητή την παρουσία του. Η περίοδος της απο-αποικιοποίησης συνεχίζεται και αναδύεται με έντονο τρόπο η σχέση Βορρά-Νότου.

Το 1987, η ανθρωπότητα προσεγγίζει τα πέντε δισεκατομμύρια (5 δις). Περίπου το 14% του παγκόσμιου πληθυσμού κατοικεί στην Ευρώπη. Ο ένας πυλώνας του διπολικού συστήματος βρίσκεται υπό κατάρρευση (η μεγαλύτερη ετήσια αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού πραγματοποιήθηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1980). Δύο χρόνια μετά, το καλοκαίρι του 1989, το περιοδικό ''The National Interest'' θα παρουσιάσει ένα κείμενο γραμμένο από έναν άγνωστο και άσημο ΑμερικάνοΙάπωνα ακαδημαϊκό με τίτλο: ''Το Τέλος της Ιστορίας;'', ενώ λίγους μήνες αργότερα, το περιοδικό ''Foreign Affairs'' θα παρουσιάσει τις σκέψεις ενός Αμερικανού αρθρογράφου και σχολιαστή υπό τον τίτλο ''Η Μονοπολική Στιγμή''. Αρχίζει η περίοδος της μονοπολικής στιγμής ή κυριαρχίας των Ηνωμένων Πολιτειών.

Το 1999, ο αριθμός των ανθρώπων στον πλανήτη είναι περίπου έξι δισεκατομμύρια (6 δις). Λίγο πάνω από το 12% του παγκόσμιου πληθυσμού αποτελεί ο πληθυσμός της ευρωπαϊκής ηπείρου. Η αντίληψη περί ενός μονοπολικού συστήματος και κόσμου όπου κυριαρχεί ένας πλανητικός ηγεμόνας-κοσμοκράτορας γύρω από τον οποίον όλα τα υπόλοιπα κράτη θα ιεραρχούνταν και θα οργανώνονταν πάνω σε παρόμοια και ενιαία ιδεολογική βάση βρίσκεται στο αποκορύφωμα της και άρα στην απαρχή της καθόδου της. ''Το Τέλος της Ιστορίας'' φαντάζει ως μια πραγματικότητα που φαίνεται να αποκτά σάρκα και οστά. ''Η Μονοπολική Στιγμή'' παραμένει.

Το 2012, ο πληθυσμός στον πλανήτη άγγιξε τα επτά δισεκατομμύρια ανθρώπους (7 δις). Η Ευρώπη αποτελεί περίπου το 10,5% του παγκόσμιου πληθυσμού, συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας. Ένας στους δέκα ανθρώπους επί της γης κατοικεί στην Ευρώπη (ενώ ήδη από τη δεκαετία του 1990 έχει αρχίσει η προσπάθεια ενίσχυσης ή διατήρησης των πληθυσμιακών μεγεθών μέσω μετανάστευσης σε ολόκληρο τον παγκόσμιο Βορρά, πλην Ιαπωνίας. Παράλληλα έχει αναπτυχθεί και η South-South μετανάστευση σε αξιόλογη κλίμακα, αν και το ποσοστό της παγκόσμιας μετανάστευσης επί του συνόλου του παγκόσμιου πληθυσμού παραμένει χαμηλό). Η μονοπολική κυριαρχία των Η.Π.Α έχει καταρρεύσει. Έχουν αμφισβητηθεί ευθέως θεσμοί και οργανισμοί (όπως το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ή η Παγκόσμια Τράπεζα) πάνω στους οποίους οι Ηνωμένες Πολιτείες δημιούργησαν την μεταπολεμική και στήριξαν την μετα-διπολική τάξη της μονοπολικής τους στιγμής, τίθεται ζήτημα μεταρρύθμισης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (με εξω-ευρωπαϊκές ή εξω-δυτικές χώρες να διεκδικούν θέση στο Συμβούλιο Ασφαλείας) ενώ παράλληλα οι δια/ευρω-ατλαντικές σχέσεις βρίσκονται στο πιο αδύναμο ή χειρότερο σημείο τους εδώ και δεκαετίες. Νέες δυνάμεις έχουν εισέλθει δυναμικά στο παγκόσμιο γίγνεσθαι ενώ παραδοσιακές παλαιότατες δυνάμεις επανακάμπτουν, καθιστώντας αδύνατη την αγνόησή του νέου ρόλου τους. Η άνοδος αυτών των δυνάμεων και νέων παγκόσμιων κέντρων παράλληλα με την έλευση πληθυσμών της περιφέρειας προς τις μητροπολιτικές περιοχές σηματοδοτεί την ολοκλήρωση της περιόδου απο-αποικιοποίησης και την αντιστροφή αυτής της σχέσης.

Με βάση τα στοιχεία του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, μέχρι το 2026, ο αριθμός των ανθρώπων στον πλανήτη θα προσεγγίσει τα οχτώ δισεκατομμύρια (8 δις). Ο κόσμος το 2026 θα είναι ένας κόσμος εντελώς διαφορετικός από τον σημερινό.

Σημειώσεις

1. Francis Fukuyama, "The End of History?", The National Interest (Summer 1989) 2. Charles Krauthammer, "The Unipolar Moment", Foreign Affairs, Special Issue 1990.

.~`~.

Για περισσότερα δες: 1) Μακροδομές 2) Δημογραφία 3) Πλανητικός Μετασχηματισμός.

Πηγή: Δ`~. Κοσμοϊδιογλωσσία