Συνέντευξη του Ν. Καζαντζάκη στη Γαλλική Ραδιοφωνία

To 1955 o μεγάλος Κρητικός συγγραφέας έδωσε μια σπάνια συνέντευξη στη Γαλλική Ραδιοφωνία στην οποία αναφέρεται στην Κρήτη, την ιστορία της, την αγάπη και τους αγώνες για ελευθερία και για την αθάνατη Κρητική ψυχή, την Ελλάδα και εξηγεί την ιδιαίτερη αποστολή, των Ελλήνων, στη γη.

Ακολουθούν απόσπασματα της συνέντευξης του Ν. Καζαντζάκη στον Pierre Sipriot, Γαλλική Ραδιοφωνία (Παρίσι, 6 Μαΐου 1955)

Κάτι ιδιαίτερο συμβαίνει στους Έλληνες που ζουν στο εξωτερικό. Γίνονται καλύτεροι. Έχουν την περηφάνεια της φυλής τους, νιώθουν ότι όντας Έλληνες έχουν την ευθύνη να είναι αντάξιοι των προγόνων τους. H πεποίθησή τους, ότι κατάγονται από τον Πλάτωνα και τον Περικλή, μπορεί ίσως να είναι μια ουτοπία, μια αυθυποβολή χιλιετιών, όμως αυτή η αυθυποβολή, γενόμενη πίστη, ασκεί μια γόνιμη επίδραση στη νεοελληνική ψυχή.

Χάρη σ' αυτή την ουτοπία επέζησαν οι Έλληνες. Μετά από τόσους αιώνες εισβολών, σφαγών, λιμών, θα έπρεπε να έχουν εξαφανιστεί. Όμως η ουτοπία, που έγινε πίστη, δεν τους αφήνει να πεθάνουν.

H Ελλάδα επιζεί ακόμα, επιζεί νομίζω μέσα από διαδοχικά θαύματα.

Η Ελλάδα παίζει πάντα το παιχνίδι των Μεγάλων Δυνάμεων. Υποφέραμε πολύ κάτω από τον βάρβαρο ζυγό των Τούρκων. Υποφέραμε πολύ και υποφέρουμε ακόμη κάτω από τον υποκριτικό ζυγό των Μεγάλων Δυνάμεων.

Ο Ελληνικός λαός είναι ένας λαός-μάρτυρας, τόσο περισσότερο που η ανάγκη της ελευθερίας είναι γι’ αυτόν εξίσου επιτακτική όσο το μπορεί (είναι το ίδιο απαραίτητη). Έχει μια ευαισθησία που τον καθιστά τρωτό σε κάθε προσβολή στην ελευθερία. Όχι μόνο στη δική του ελευθερία αλλά σε όλο το φάσμα της, και η ελευθερία δεν φέρει παρά ένα λαό. Θα σας πω ένα παράδειγμα. Όταν ο Χίτλερ απειλούσε να κατακτήσει τη Νορβηγία ήμουν σε εκδρομή στην Κρήτη. Διέσχιζα ένα στενό δρομάκι, όταν ψηλά από το βουνό άκουσα μια δυνατή φωνή που μου φώναζε:

«Στάσου παιδί μου, στάσου!». Σταμάτησα και σήκωσα τα μάτια, και είδα να δρασκελάει από βράχο σε βράχο ένας γεροβοσκός. «Πώς πάει η Νορβηγία παιδί μου;» μου φώναξε λαχανιασμένος.
«Πάει καλύτερα, παππού» του απάντησα. «Πάει καλύτερα».
«Δόξα σοι ο Θεός» είπε και έκανε το σταυρό του.
«Θέλεις ένα τσιγάρο παππού;»
«Δεν έχω ανάγκη τίποτα. Αφού η Νορβηγία πάει καλά, δεν έχω ανάγκη τίποτα».

Να, οι Έλληνες!

Αυτός ο γεροβοσκός, δεν ήξερε ασφαλώς πού βρίσκεται αυτή η Νορβηγία, δεν ήξερε ίσως αν ήτανε μια χώρα ή μια γυναίκα. Αλλά ήξερε τι θα πει ελευθερία. Το πραγματικό Ελληνικό θαύμα δεν ονομάζεται ομορφιά, ονομάζεται ελευθερία.

Κάθε λαός στον οποίο δόθηκε μια αποστολή πάνω στη Γη, ρίχνει τη δική του κρύπτη. Ο Εβραίος το καλεί Θεό, ο Ινδός προσπαθεί πέρα από τα φαινόμενα να δράξει την έννοια, οι Αιγύπτιοι από το βάθος του τάφου τους φωνάζουν «Ικετεύω την αθανασία».

Στους Έλληνες, δόθηκε η αποστολή να μεταμορφώνουν τη δουλεία σε Ελευθερία...

Eπιμέλεια ανάρτησης: Ἑλλήνων Φῶς